Hypothecaire afbetalingen uitgesteld, geannuleerde reizen helemaal vergoed: 5 vragen over de coronacrisis
De federale en Vlaamse regeringen willen de consument beschermen tegen een financiële coronakater. De afbetaling voor een woonlening kan worden uitgesteld, geannuleerde reizen worden integraal terugbetaald. Vijf vragen over coronaconsumentenkwesties.
Krijg ik betalingsuitstel voor mijn hypothecaire lening?
Dat hangt af van uw specifieke situatie. De federale regering en Febelfin, de federatie van de financiële sector, kwamen enkele regels overeen. Eerst en vooral is uitstel van de afbetaling alleen mogelijk voor wie financieel lijdt onder de coronacrisis. Dat gaat over mensen die ziek zijn geworden of hun zaak moesten sluiten, overbruggingsmaatregelen moest treffen of overschakelden op tijdelijke of volledige werkloosheid als gevolg van de pandemie.
Om ervoor te zorgen dat de maatregelen worden toegepast voor wie het echt nodig heeft, zijn er een aantal randvoorwaarden. Wie op eigen kracht verder kan, zal dat ook moeten doen. Gezinnen die over minstens 25.000 euro spaargeld of beleggingen beschikken (uitgezonderd pensioensparen), komen niet in aanmerking voor uitstel. Hetzelfde geldt voor mensen die meer dan één woning bezitten, of gezinnen die na betaling van al hun leningen, nog 1.700 euro netto per maand overhouden.
Bovenstaande trekt de lijn tussen wit en zwart, maar er is ook nog een grijze zone. Die wordt dossier per dossier bekeken. Mensen die twee woningen bezitten, daarvoor twee hypotheken afbetalen en een eventuele huurder hebben die in financiële problemen komt, kunnen mogelijk ook uitstel krijgen. Een tweede grijs gebied omvat mensen die voor 1 februari van dit jaar – ruim voor de coronacrisis toesloeg – al betalingsachterstanden hadden.
Hoe ziet zo'n aangepast betalingsplan eruit?
Wie in aanmerking komt, krijgt maximaal zes maanden uitstel. Of dat effectief zes maanden is, hangt mee af van wanneer je die aanvraag doet. De uiterlijke deadline voor dat uitstel ligt op 31 oktober. Die datum geldt voor iedereen, wanneer hij of zij dat ook aanvraagt. Wie dat nog in april doet, kan tot zes maanden respijt krijgen. Wie dat pas in mei of juni doet, kan respectievelijk vijf of vier maanden van het uitstel genieten.
Als de uitstelperiode voorbij is, hervatten de betalingen. Dat gebeurt in eerste instantie aan een hogere maandelijkse aflossing. De banken zullen de ‘gemiste’ rente tijdens de uitstelperiode namelijk verrekenen in de verdere afbetaling. Enkel voor de meest kwetsbare hypotheeknemers is er een uitzondering. Voor gezinnen met een gezamenlijk netto-inkomen van 1.700 euro of lager, kan de ‘gemiste’ rente worden geschrapt. Voor bedrijven ligt het nog iets anders. Zij kunnen in deze periode louter uitstel krijgen voor het bedrag dat ze effectief hebben geleend, hun rente blijft gewoon doorlopen.
Is dat een goede oplossing?
De coronacrisis treft iedereen. Dat de regering en de banken een oplossing hebben, valt ontegensprekelijk toe te juichen. Het vergt ook van de banken een serieuze inspanning. “Globaal gezien komt 55 procent van de woonleningen, dus meer dan de helft, in aanmerking”, stelt Johan Thijs, voorzitter van Febelfin. De impact op de sector is niet min en zou kunnen oplopen tot bijna een miljard euro.
Al zijn er ook kanttekeningen te plaatsen bij deze oplossing. “Het kost niets, maar het is toch niet kosteloos”, zegt Simon November van Test Aankoop. “De betalingen kunnen worden uitgesteld, maar uiteindelijk wordt de rente van die uitstelperiode wel verrekend. In de praktijk kunnen de leningen dus duurder worden. Daarnaast is er geen oplossing voor consumentenleningen (bijvoorbeeld voor de aankoop van een auto of huishoudapparaat, BVSG). Ook dat is nu echt nodig.”
Mijn reis is geannuleerd. Zie ik mijn geld terug?
Als u een pakketreis hebt geboekt bij een touroperator à la TUI of Sunweb: ja, maar niet meteen. Federaal minister van Economie en Consumenten Nathalie Muylle (CD&V) kwam tot een akkoord met de reissector. Als uw pakketreis werd geannuleerd, krijgt u daarvoor compensatie. Uitbetaling kan in een voucher voor hetzelfde bedrag als de pakketreis kostte. Dat is meestal snel te regelen. Wie een terugbetaling wil, moet daar langer op wachten. Na twaalf maanden kan u een terugbetaling aanvragen bij uw operator. Die krijgt dan nog zes maanden op het geld effectief terug te storten.
Wat als ik zelf een vlucht, hotel of Airbnb boekte?
Voor vluchten zijn de regels duidelijk. Als een vlucht wordt geannuleerd, heeft de passagier altijd recht op een terugbetaling of een waardebon. De consument kiest zelf uit die twee opties. In de praktijk proberen sommige maatschappijen die regels te omzeilen door enkel een waardebon aan te bieden. Test Aankoop wijst erop dat dat in strijd is met de Europese wetgeving.
Wie op eigen houtje of via een platform een hotel of bed and breakfast boekte, blijft mogelijk in de kou staan. Hiervoor is de consument niet echt beschermd. In zulke gevallen neem je best contact op met de uitbater om tot een vergelijk te proberen komen. Bij Airbnb liggen de kaarten iets anders. Het platform maakt zich sterk alle door corona verhinderde reizigers terug te betalen. Daarnaast maakt het bedrijf ook een kleine 230 miljoen euro vrij om haar gedupeerde verhuurders (deels) te vergoeden voor de geannuleerde boekingen.