Biostatisticus Niel Hens: "Ik hou mijn hart vast voor 11 mei als de winkels weer opengaan"

Professor Molenberghs hield zijn pleidooi in "De wereld vandaag" op Radio 1. Hij baseert zich op de zogenoemde reproductiegraad van het coronavirus. "We weten dat de reproductiegraad van het virus '2,5' is", legt hij uit. "Dat betekent dat iemand die besmet is gemiddeld' 2,5' andere mensen besmet."

"Met de veiligheidsmaatregelen die er nu zijn, hebben we de reproductiegraad onder '1' gekregen. Een persoon die het virus heeft, besmet op dit moment maar "0,8" mensen. Dat is een goede zaak. Maar we zitten nog altijd gevaarlijk dicht bij die '1'. De kans is groot dat als de maatregelen versoepeld worden, we snel weer boven de '1' uitstijgen. Daarom zou ik als wetenschapper nog 1 à 2 weken wachten om de veiligheidsmaatregelen te versoepelen. De curves van het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames moeten eerst nog verder dalen, vooraleer het echt veilig is om de maatregelen te versoepelen."     

Toch heeft professor Molenberghs begrip voor de beslissing van de overheden om vanaf maandag het normale leven weer voor een stuk te laten hervatten. Als iedereen zich houdt aan de richtlijnen - voldoende afstand houden, mondmaskers dragen, regelmatig handen wassen -  dan denkt hij dat de epidemie in toom kan worden gehouden. Al hamert hij wel op het belang van contact tracing, het opsporen van mensen met wie een besmet persoon in contact is geweest. "Het is noodzakelijk dat we weten waar er nieuwe opflakkeringen dreigen te ontstaan, zodat we die meteen in de kiem kunnen smoren", zo verduidelijkt hij. 

Professor Molenberghs waarschuwt dat ons in het najaar mogelijk een tweede besmettingsgolf wacht. "We zien dat Singapore nu al wordt getroffen door een tweede golf. Ook in Japan lijkt dat zo te zijn. Maar we hebben gelukkig geleerd uit de ervaringen van de afgelopen maanden. Als zo'n tweede golf komt, zullen we beter voorbereid zijn."  

In "De afspraak" op Canvas had ook collega Niel Hens, biostatisticus aan de Universiteit Hasselt en de Universiteit Antwerpen, bedenkingen bij de timing van de versoepeling. "Als adviseurs van de regering hadden wij 4 en 18 mei aanbevolen als datums waarop de eerste twee fasen van de versoepeling konden ingaan. Het is uiteindelijk 4 en 11 mei geworden. Dat geeft ons minder tijd om de gevolgen van de eerste fase te evalueren. Blijft het aantal infecties dalen, of neemt het weer toe? Om tot volgende fases te kunnen overgaan, is het belangrijk dat we daar zicht op hebben."  

Professor Hens maakt zich vooral zorgen over wat er mogelijk gebeurt na 11 mei, als de winkels weer open zijn. "De kans bestaat dat mensen zich irrationeel gaan gedragen. Dat hebben we ook gezien toen een tijdje geleden de containerparken weer opengingen. Toen stonden er rijen auto's aan te schuiven met mensen die niet altijd de afspraken naleefden."

"Het is belangrijk dat mensen hun gedrag blijven aanpassen: geen handen geven, afstand bewaren en zo weinig mogelijk contact zoeken met mensen buiten de dagelijkse kring. We merken dat het virus zich minder snel verspreidt, waardoor mensen een vals gevoel van veiligheid krijgen. Maar het virus is er nog. En kan snel weer opflakkeren", aldus professor Hens.    

Klik hieronder op het driehoekje om het gesprek met professor Niel Hens in "De afspraak" te bekijken.

Klik hieronder op het luidsprekericoontje om het gesprek met professor Geert Molenberghs uit "De wereld vandaag" te beluisteren.