Mei is minder plasticvrij door coronavrees, maar hoe terecht is die vrees voor besmette groenten en fruit?
De maand mei wordt dit jaar minder plasticvrij dan ze had kunnen zijn zonder de coronacrisis. U kiest in de supermarkt namelijk meer voor groenten en fruit die voorverpakt zijn (meestal in plastic), en minder voor groenten en fruit die u zelf uit de bak kiest en in uw herbruikbare zakje stopt. En dat heeft alles te maken met vrees voor besmetting met het coronavirus. Alleen, hoe terecht is die? We klopten aan in de supermarkt en bij de wetenschap.
“We merken inderdaad dat de voorverpakte zaken in de versmarkt de voorbije weken succesvoller waren dan anders,” zegt Silja Decock, woordvoerster van Colruyt Group. “Witloof bijvoorbeeld verkochten we 20 procent minder in vrac, minikomkommers 40 procent minder en snoeptomaatjes zelfs 50 procent.”
“Dat zijn dingen die we sowieso ook verpakt aanbieden,” vult Decock aan. Klanten kopen zeker niet minder in de supermarkt sinds de coronalockdown, wel kopen ze de verpakte variant als ze de keuze hebben. De reden is ongetwijfeld de vrees voor besmetting met het coronavirus.
Ook voorverpakt brood doet het beter
“Bij het witloof vangt het verpakte assortiment op wat de klant niet los koopt,” somt Decock op. “Bij de tomaatjes bieden we nu een extra verpakte variant van 500 gram aan. En ook het voorverpakte brood doet het beter dan de verse broden. We verkopen twee keer meer voorverpakte broden en afbakbroodjes dan gewoonlijk.”
Ook bij supermarkt Delhaize zien ze dezelfde trend. “Verpakte appels bijvoorbeeld verkopen de laatste tijd 20 procent meer dan losse appels,” zegt woordvoerder Roel Dekelver. “Mensen willen gewoon het risico beperken dat er vele handen aan het fruit gezeten hebben. Gelukkig zitten onze appels verpakt in karton, dus het zorgt gelukkig al niet voor een hogere plasticberg.”
Verpakte appels verkopen de laatste tijd 20 procent meer dan losse appels
Producten onder beschermende laag lijken veiliger
Bij andere soorten speelt de coronavrees minder. “Bij sinaasappel en banaan zien we dat mensen nog altijd voor vrac kiezen,” zegt Dekelver. “Omdat je die volledig moet schillen. Van onze losse banaan verkopen we zelfs 35 procent meer dan vroeger, van onze verpakte banaan 12 procent minder. Ook tomaten die versneden worden, kopen de mensen nog los. Bij de snacktomaatjes kiezen de mensen de verpakte.”
Ook supermarkt Carrefour stelt de gestegen populariteit van voorverpakte groenten en fruit vast. “Producten die onder een beschermende laag worden aangeboden, lijken veiliger”, zegt woordvoerder Marco Demerling. “Nu, voor klanten die zich zorgen maken: onze medewerkers die de losse groenten en fruit verwerken, dragen verplicht handschoenen.”
Supermarkten beseffen duidelijk de vrees van hun klanten, en nemen extra maatregelen, al of niet terecht. “Wij zijn onze groenten en fruit los blijven aanbieden, en dat zullen we ook blijven doen. Alleen hebben we er wel overal affiches bijgehangen dat klanten moeten kopen wat ze aanraken.”
Onze medewerkers in de groente- en fruitafdeling dragen handschoenen
Hoe terecht is de voorkeur voor verpakt?
Kiezen voor verpakking: in de strijd tegen eenmalige verpakkingen en wegwerpplastic is dit een stap terug. Vorig jaar evolueerden we nog met z’n allen, klant en supermarkt, weg van wegwerpplastic naar meer duurzaam en herbruikbaar. “We zien dat klanten op een andere manier naar verpakking kijken dan pakweg drie maanden geleden,” zegt Silja Decock van Colruyt Group.
En, dus is de vraag: hoe terecht is dat? Hoe terecht is de voorkeur voor voorverpakt vers voedsel? Loop ik meer kans om het coronavirus op te lopen van een losse appel dan een verpakte? En loop ik sowieso kans besmet te raken door mijn appel uit de supermarkt?
In de strijd tegen wegwerpplastic hebben we een stap teruggezet
We hoeven weinig te vrezen: "Risico op besmetting op voedsel is klein"
Professor Pierre Van Damme, vaccinoloog aan de Universiteit Antwerpen, is heel duidelijk: “Die vrees is helemaal onterecht. We moeten ons gezond verstand gebruiken. Verse druppels die je in je gezicht kan krijgen, daar gaat het om. Daarin zit het risico.”
“Meer en meer mensen in de supermarkt dragen intussen een mondmasker, dus druppeltjes van hen komen niet in de buurt van het fruit of de groenten,” legt professor Van Damme uit. “En ook zonder mondmasker is het risico op besmetting op eten klein. Als er toch druppels zouden zijn terechtgekomen op groenten en fruit, dan zal mogelijk virus daarop eerst en vooral niet lang overleven.”
Die vrees is helemaal onterecht
"Kans op besmetting onwaarschijnlijk"
Dat is ook wat we lezen op de website info-coronavirus.be, bij de vraag of ik besmet kan raken via eten: “Tot op heden is voeding niet geïdentificeerd als een bron of manier waarop het virus wordt overgedragen. Bovendien zijn coronavirussen niet erg resistent in de omgeving. Deze virussen worden snel geïnactiveerd als ze op oppervlakten terechtkomen. De kans dat een consument via voedsel besmet raakt met het Covid-19 virus, is op basis van de huidige kennis dan ook zeer onwaarschijnlijk en niet aangetoond.”
Voor professor Van Damme zijn groenten en fruit sowieso veilig, door de manier waarop we het eten. “Fruit en groenten zijn dingen die je sowieso afspoelt voor je ze eet. Groenten kan je ook nog koken, en fruit schil je. Dus mensen kunnen met een heel gerust gemoed onverpakte groenten en fruit kopen.”
Mensen kunnen met een heel gerust gemoed onverpakte groenten en fruit kopen
Bekijk hieronder het verslag uit "Het Journaal":
