Testen en opsporen van covid-gevallen niet op stoom in België

“Per besmette persoon die gecontacteerd wordt, krijgen we maar één of geen hoogrisicocontact gemeld”, stelde viroloog Steven Van Gucht op de dagelijkse persconferentie. Hoogrisicocontacten betekenen: langer dan 15 minuten bij een coronabesmette persoon op minder dan 1,5 meter, of in een gesloten omgeving. Dat besmette personen zo weinig van die contacten melden, verbaast de experts, maar het kan, als we ook na de versoepelingen contact blijven mijden. Toch blijkt uit de gesprekken van contactonderzoekers ook iets anders. 

“Ten eerste zijn er mensen met veel contacten, die zich schuldig voelen”, zegt microbioloog Emmanuel André (KU Leuven) die het Interfederaal Comité Testing & Tracing coördineert. “We willen hen geruststellen: het contactonderzoek leidt nooit tot boetes maar dient om uw omgeving te beschermen. Het verloopt anoniem: uw contacten komen uw naam niet te weten.”

Daarnaast is er een groep mensen die wil vermijden dat vrienden of familieleden in quarantaine moeten. Hoogrisicocontacten moeten veertien dagen in thuisquarantaine. Wie daardoor op quarantaineverlof moet, kan even minder verdienen. Er zijn dus economische kosten voor die persoon, maar ook voor het betrokken bedrijf en de maatschappij. 

Uitbreiden

André roept daarom op om de testcriteria uit te breiden. Op dit moment testen we enkel personen met symptomen, behalve in woonzorgcentra en ziekenhuizen. Toch is er op dit moment een testcapaciteit van 25.000 tests, terwijl op dinsdag 13.860 tests zijn gemeld, van wie er 279 positief bleken. Bijna de helft van de testcapaciteit is dus onbenut, terwijl de taskforce van minister Philippe De Backer (Open Vld) indien nodig kan opschalen tot 45.000 tests.

Als voortaan ook de hoogrisicocontacten een test krijgen, kan het gemakkelijker zijn voor besmette personen om hun naam door te geven, want hij helpt dan een kennis aan een test, in plaats van hem enkel een quarantaine aan te doen. Bovendien kan het die quarantaine inkorten. Een week afzondering zal altijd nodig zijn, gezien de incubatietijd, maar wie negatief test bij het begin én het einde van die week, kan weer aan de slag. Naast de PCR-test kan een serologische test, die antistoffen meet, aanduiden wie immuniteit heeft opgebouwd. Voor hen kan een week quarantaine zelfs overbodig zijn. 

“Zo iemand is geen hoogrisicocontact”, zegt André. “De economische kosten van enkele tests zijn kleiner dan één dag quarantaine.”

De exitgroep GEES steunt zijn oproep. “Het kan helpen om de quarantaine voor iedereen goed te laten verlopen”, zegt GEES-voorzitter Erika Vlieghe (U Antwerpen). Federaal minister De Backer en Vlaams minister van Welzijn Beke (CD&V) staan open voor uitbreiding, maar het is de Risk Management Group (RMG) die de testcriteria bepaalt, op basis van adviezen van de Risk Assessment Group. “Ik heb die uitbreiding al een maand geleden gevraagd, maar ze blijft genegeerd”, zegt André.  

Volgens dokter Paul Pardon, voorzitter van de RMG, lag dit al enkele keren op tafel, maar zijn er ook tegenargumenten. “Tot nu toe zijn serologische tests bijvoorbeeld nog moeilijk toepasbaar omdat het niet is aangetoond in welke mate de antistoffen bij corona beschermen.”