China wil ook eigen veiligheidsdiensten in Hongkong inzetten, geduw en getrek in parlement

De Hongkongse regeringsleider Carrie Lam liet alvast, weinig verrassend, weten dat ze bereid is met Peking samen te werken. Ze wil dat de wet zo snel mogelijk doorgevoerd wordt. In een persbericht verzekerde Lam dat het voorstel “de rechten en vrijheiden waarvan de bevolking van Hongkong geniet, niet zal aantasten”.

Pogingen van Peking om zich met het rechtssysteem van Hongkong te bemoeien, lokten vorig jaar massale protesten uit in de semi-autonome stad. De motivatie van Peking is dat Hongkong de instellingen en de mechanismen voor de bewaring van de nationale veiligheid moet verbeteren. Indien nodig moeten ook de veiligheidsdiensten die onder het gezag van Peking vallen zich in Hongkong kunnen vestigen “om te voldoen aan de relevante verplichtingen voor de nationale veiligheid”.

Verwacht wordt dat het Chinese Volkscongres hiermee akkoord zal gaan. De wet zal dan toegevoegd worden aan de grondwet van Hongkong, net als andere nationale wetten die toegevoegd werden aan die grondwet. De wetgeving is in Hongkong dan ook omstreden, omdat het parlement in Hongkong omzeild wordt.

Door de nieuwe wet wil Peking meer grip krijgen op de onrust in Hongkong. De protesten begonnen vorig jaar en waren aanvankelijk gericht tegen een andere omstreden wet die uitlevering van onderdanen aan China mogelijk zou maken. Toen die wet van tafel was, richtten de protesten zich tegen de toenemende invloed van China.

Oppositieleden in de stad maken zich intussen grote zorgen om de nieuwe Chinese wet. “Peking probeert de kritische stemmen van de Hongkongers met angst en geweld het zwijgen op te leggen”, tweette de bekende activist Joshua Wong. De activisten roepen ook op tot nieuwe demonstraties. Tijdens een zitting van het parlement in Hongkong kwam het vandaag al tot protest. Oppositieparlementsleden omcirkelden voorzitter Starry Lee, die pro-Peking is, en riepen slogans zoals “Hongkong wordt Xinjian” en “Hongkongers revolteer”.

De wet vormt een bedreiging voor het grondwettelijk principe van “één land, twee systemen”, waaronder Hongkong zijn eigen economische en bestuurlijke systemen mag hanteren. De Amerikaanse president Donald Trump waarschuwde dat de Verenigde Staten “sterk zullen reageren” als China de wet invoert. Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, reageerde intussen ontsteld. “De Verenigde Staten dringen er bij Peking sterk op aan zijn rampzalige voorstel te heroverwegen, zijn internationale verplichtingen na te komen en de hoge mate van autonomie, democratische instellingen en burgerlijke vrijheden van Hongkong te eerbiedigen.”

De aandelenbeurs in Hongkong ging vanmorgen hard onderuit door het nieuws dat China wetten gaat instellen om de “nationale veiligheid” in Hongkong en Macau te waarborgen. De Hang Seng-index in Hongkong raakte tussentijds ruim 5 procent kwijt. Oppositieleden in de stad maken zich grote zorgen om de nieuwe Chinese wet. Ze roepen op tot nieuwe demonstraties. De wet vormt een bedreiging voor het grondwettelijk principe van één land, twee systemen, waaronder Hongkong zijn eigen economische en bestuurlijke systemen mag hanteren. 

De andere beurzen in de Aziatische regio gingen eveneens omlaag door de verder oplopende spanningen tussen de Verenigde Staten en China. Zo geeft Trump China de schuld van de coronapandemie. Ook heeft de Amerikaanse Senaat een wet aangenomen die gericht is tegen Chinese bedrijven die onder invloed van Peking staan, en een beursnotering in de VS hebben. De Nikkei in Tokio ging 0,8 procent lager het weekeinde in op 20.388,16 punten. De Kospi in Seoul daalde 1,8 procent en de Australische All Ordinaries in Sydney verloor 0,9 procent.

De beursgraadmeter in Shanghai zakte 1,9 procent. Naast de nieuwe “veiligheidswetten” kondigde de Chinese premier Li Keqiang tijdens het Nationale Volkscongres aan dat China geen doelstelling geeft voor de economische groei dit jaar vanwege de onzekerheid veroorzaakt door de virusuitbraak. De economie van het land stevent in 2020 af op de laagste groei in dertig jaar. Li zei ook dat China Taiwanezen gaat steunen die tegen hun eigen regering zijn en willen dat Taiwan zich weer bij China voegt.