Wereldwijd kritiek op Chinese veiligheidswet Hongkong: ‘Zeer negatieve gevolgen’

Het parlement in Beijing keurde unaniem de tekst goed, zo melden Now TV, RTHK en de South China Morning Post dinsdagochtend. De wet heeft tot doel om “separatisme, terrorisme, ondermijning en samenwerking met externe en buitenlandse krachten” aan te pakken en voor stabiliteit te zorgen in Hongkong, waar vorig jaar zware protesten uitbraken tegen het centrale gezag. 

Feitelijk betekent de nieuwe wet het einde voor de onafhankelijke rechtsspraak en het zelfbestuur in Hongkong. De welvarende metropool en voormalige Britse kolonie behoort sinds 1997 tot China, maar had tot nog toe wel een eigen rechtssysteem en lokaal parlement.

China bevestigde eerder al dat de nieuwe wet boven het onafhankelijke rechtssysteem van Hongkong gaat. De bedoeling is een organisatie in de metropool op te zetten die inlichtingen verzamelt en die misdaden tegen de nationale veiligheid afhandelt.

Export naar VS

De Verenigde Staten lieten eerder op de dag al weten de export van Amerikaanse militaire apparatuur naar Hongkong stop te zullen zetten. Dat maakte de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo bekend. “De Verenigde Staten zijn genoodzaakt om deze stap te nemen om de nationale veiligheid van Amerika te beschermen”, aldus Pompeo. “We kunnen niet langer een onderscheid maken tussen de uitvoer van dit materiaal naar Hongkong of China.”

De VS zullen volgens Pompeo “stappen nemen om dezelfde restricties rond defensie en technologie op te leggen aan Hongkong als die voor China”. Veel technologiebedrijven zullen daar de dupe van worden.

EU: ‘Beraden over stappen’

EU-president Charles Michel, die namens de lidstaten van de Europese Unie spreekt, “betreurt de beslissing” van Peking. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zei dat Europa zich met “internationale partners” beraadt op eventuele stappen in reactie op het Chinese besluit. Volgens Von der Leyen moet China “zeer negatieve gevolgen” verwachten. Zo dreigt het ondernemersvertrouwen in China en de reputatie van het land zware schade op te lopen.

NAVO-chef Jens Stoltenberg zegt dat het duidelijk is dat China “onze waarden” niet deelt. Daarmee verwees Stoltenberg naar de democratie, vrijheid en de rechtsstaat. De nieuwe veiligheidswet ondermijnt volgens hem de autonomie en vrijheid van burgers in Hongkong.

‘Spijtig’

Een woordvoerder van de Japanse regering noemde het “spijtig” als deze wet inderdaad is aangenomen door China. Volgens de woordvoerder ondermijnt de wet de geloofwaardigheid van het ‘één land, twee systemen’-principe. 

De Taiwanese overheid waarschuwde de Taiwanezen kort na het nieuws van de aangenomen wet over de risico’s van het bezoeken van Hongkong. In een statement liet het kabinet van het democratische Taiwan weten dat de wet een “vergaande impact” zou hebben op de vrijheid, democratie en mensenrechten in Hongkong. Taiwan zei ook toe dat het bewoners van Hongkong hulp zou blijven aanbieden. 

In reactie op het nieuws van de wet kondigde de leider van een activistengroep voor democratie, Demosisto, aan dat hij zijn functie neerlegt. Activist Joshua Wong zei dat hij een “belangrijk doelwit” zou zijn van de wet.

‘Autonomie wordt niet uitgehold’

De regeringsleider van Hongkong, Carrie Lam, verdedigt de nieuwe wet ondanks alle kritiek. De wet zal de grote mate van autonomie van Hongkong niet uithollen, belooft Lam in een videoboodschap voor de VN-Mensenrechtenraad in Genève. Essentiële rechten, zoals de vrijheid van meningsuiting, de persvrijheid en de vrijheid van betoging, blijven gewaarborgd, klinkt het.

Lam verwijt landen die kritisch zijn voor de Chinese activiteiten een dubbele moraal. “Alle landen die China met de vinger wijzen, hebben hun eigen wetgeving voor nationale veiligheid”, zegt Lam. “Er is geen reden denkbaar waarom China niet het recht zou hebben om iedere hoek van het land te beschermen.”