Direct naar artikelinhoud
Coronavaccin

Combinatie van twee bestaande middelen lijkt sterfte aan corona op intensieve zorg te doen dalen

Combinatie van twee bestaande middelen lijkt sterfte aan corona op intensieve zorg te doen dalen
Beeld ANP

Het is een van de spectaculairste resultaten die tot nu toe zijn geboekt tegen het coronavirus. Een combinatie van een ontstekingsremmer en een reumamiddel kan bij ernstig zieke Covid-19-patiënten op intensieve zorg de sterfte met ruim 60 procent verminderen. 

Volgens een Nederlandse studie zijn er aanwijzingen dat een combinatie van twee bestaande medicijnen kan helpen tegen Covid-19. Dat deelden de onderzoekers vandaag mee. Het is de derde keer in korte tijd dat een bestaand geneesmiddel effectief blijkt tegen het coronavirus.

Artsen van twee medische centra in het Nederlandse Sittard en Geleen testten de twee medicijnen bij 86 Covid-19-patiënten met een aangetast immuunsysteem door het virus. De patiënten waren getroffen door een zogeheten cytokinestorm waarbij het immuunsysteem het eigen lichaam aanvalt. 

De artsen gaven de patiënten eerst een corticosteroïde, een medicijn dat het immuunsysteem laag houdt. Als dat niet voldoende effectief was (wat bij ruim 40 procent van de patiënten het geval was) voegden ze er het reumamedicijn tocilizumab aan toe. Dat middel onderdrukt één specifieke afweerstof. Vergeleken met een even grote controlegroep van patiënten die eerder opgenomen waren geweest, bleek de sterfte 65 procent lager te liggen. Het aantal patiënten dat moest worden beademd was 70 procent lager.

Een slag om de arm is echter nodig: het onderzoek levert niet de hoogste graad van bewijs op. Om zeker te weten dat patiënten overleven dankzij de medicijnen, moeten ze worden vergeleken met een overeenkomstige groep patiënten die op hetzelfde moment wordt behandeld zónder die medicijnen. 

Al zieker

Als de resultaten, zoals nu is gebeurd, worden beoordeeld aan de hand van patiënten die eerder op de ic hebben gelegen, kan het zijn dat de vergelijking niet helemaal klopt.  De onderzoekers erkennen dat zelf ook: de controlegroep bestond uit patiënten die in de eerste hectische weken van de epidemie op intensieve zorg lagen. Uit de onderzoeksgegevens blijkt dat zij bij aankomst al zieker waren.

Toch noemen deskundigen de uitkomsten bemoedigend. Wereldwijd lopen tientallen studies naar het effect van het reumamedicijn en andere vergelijkbare middelen, die allemaal het belangrijke afweerstofje Il-6 blokkeren. Roche, de fabrikant van het in Limburg gebruikte reumamedicijn, komt binnenkort met de resultaten van een wereldwijd onderzoek onder honderden covid-19-patiënten waarbij wel twee groepen patiënten zijn vergeleken. Ook drie andere Nederlandse ziekenhuizen hebben daaraan meegewerkt.

Volg alle ontwikkelingen rond het coronavirus in onze liveblog

Ondanks de beperkingen van de studie zijn de Nederlandse resultaten toch goed nieuws. Opmerkelijk genoeg blijkt opnieuw dat bestaande medicijnen effectief zijn tegen Covid-19. Eerder al werd duidelijk dat het ebolamedicijn remdesivir (een virusremmer) de ziekteduur van ernstig zieke patiënten kan verkorten. En vorige maand brachten Britse onderzoekers naar buiten dat ontstekingsremmer dexamethason de sterfte bij patiënten die worden beademd met 30 procent kan verminderen.