Tot nu bleef Sciensano genuanceerd en voorzichtig. Als zij de alarmklok luiden, moet het ernstig zijn

Nog voor de Veiligheidsraad tot een besluit was gekomen over de opdoemende tweede coronagolf, had het wetenschappelijk instituut Sciensano dat besluit al onderuitgehaald. Dit zijn geen lokale uitbarstinkjes meer, oordeelde Boudewijn Catry namens het instituut, we staan weer voor een landelijke uitbraak. Hij voegde er nog aan toe dat de heropflakkering zo verspreid zit dat het een illusie is om te rekenen op contactopsporing.

Tot dusver heeft Sciensano niet bepaald aan de alarmistische kant van de experts gestaan. Hun standpunt bleef altijd dat van de nuance en de voorzichtigheid. Als zij de alarmklok luiden, moet het dus ernstig zijn. En het is ernstig, zeer ernstig.

De alarmkreet van Sciensano degradeert de maatregelen van de Veiligheidsraad tot een show op een zijpodium. Mondmaskers op drukke plaatsen, meer zeggenschap voor de burgemeester, registratie bij horeca-bezoek: het is vast en zeker goed bedoeld, maar nog voor premier Wilmès de woorden had uitgesproken, is duidelijk dat ze te weinig zijn en te laat komen. Terwijl de coronavijand met kanonnen een nieuwe omsingeling inzet, deelt de regering pijl en boog uit.

De resultaten van deze specifieke Veiligheidsraad zijn niet het echte probleem. Het is ergens nog wel begrijpelijk dat de regeringen spaarzaam zijn met maatregelen die het vertrouwen in economisch herstel een nieuwe klap geven. In de buurlanden leiden gelijkaardige zorgwekkende trends tot gelijkaardige aarzelingen in het beleid. De ervaring leert evenwel dat hoe langer gewacht wordt, des te drastischer de maatregelen zullen moeten zijn. Dit beest gaat niet weg door ervan weg te kijken.

Het falen zit elders. België is te vroeg met nog te wankele cijfers redelijk ver gegaan in de versoepeling van de corona-aanpak. We gingen niet per se verder dan andere landen, maar die hadden wel vaak een veiliger vertrekpunt.

Wat erger is: we hebben die gok gewaagd zonder verzekering. Van een deftige contactopsporing en isolatie van nieuwe besmettingen – zo essentieel om het virus bij de strot te grijpen – is nooit sprake geweest. Dat is geen gok meer, dat is een sprong uit een vliegtuig zonder parachute.

Daarbij komt dat de bevolking onvoldoende duidelijk gemaakt is welk risico we zouden blijven lopen. Dat had gemoeten met handhaving van heldere regels, zodat het ook duidelijk is voor degenen die nog altijd denken dat hun strandfeestje het verschil niet zal maken.

Hier is voor gewaarschuwd, onder meer op deze plek. Hier is veel te weinig mee gedaan. Er is tijd geweest om een effectief systeem van opsporing en isolatie op poten te zetten, zonder ‘kinderziektes’ die het hele concept naar de vaantjes helpen. Dit was essentieel, dit is niet gebeurd.

Maar bon, ook dit is vast wel weer geen geschikt moment om om politieke verantwoordelijkheid te vragen?