Direct naar artikelinhoud
Analyse

Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert krijgt tien dagen om te beslissen

Egbert Lachaert, partijvoorzitter van Open Vld.Beeld © Stefaan Temmerman

Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert krijgt tien dagen om te beslissen: heeft paars-geel ondanks alles nog een toekomst? Of wendt hij de steven definitief naar paars-groen?

en

Koning Filip heeft dinsdagmiddag het ontslag van de preformateurs Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) aanvaard. De twee zagen geen mogelijkheid meer om hun zogenaamde ‘bubbel van vijf’ met N-VA, PS, sp.a, CD&V en cdH uit te bouwen tot een volwaardige regering. Om aan een meerderheid te geraken, was de steun van één extra partij nodig. De preformateurs  keken daarvoor naar Open Vld, maar ze slaagden er niet in om Lachaert te overtuigen.

Door Lachaert nu zelf te benoemen – de zeventiende opdrachthouder sinds de verkiezingen in 2019 – houdt de koning zijn opties open. In principe is Lachaert voorstander van een paars-gele regering. De voorbije dagen heeft hij duidelijk gemaakt dat wat hem betreft deze formule niet definitief van tafel is, ondanks de tumultueuze onderhandelingen met De Wever en Magnette. Tegelijk heeft Lachaert al meermaals laten verstaan dat hij, met het juiste regeerprogramma, ook bereid is om een paars-groene regering te ondersteunen.

Open vizier

Het is de komende dagen aan Lachaert om kleur te bekennen. De liberaal wordt op 28 augustus op het paleis verwacht voor een tussenstand over zijn opdracht. Op 17 september moet uittredend premier Sophie Wilmès (MR) het vertrouwen vragen in het federaal parlement. Het staat zo goed als vast dat ze dit niet zal krijgen. Als tegen dan geen nieuwe regering in de maak is, lijken vervroegde verkiezingen onafwendbaar. Binnen de overheidsdienst Binnenlandse Zaken is alvast een scenario uitgewerkt voor de organisatie van een stembusgang in coronatijden.

Via een perscommuniqué laat Open Vld weten dat Lachaert “zijn opdracht niet met één piste voor ogen start”. Hij wil deze week opnieuw de verschillende partijvoorzitters uitnodigen en “met een open vizier” van start gaan. Er is volgens Lachaert heel dringend nood aan een sterke regering, met een breed draagvlak en een evenwichtig beleid om de coronacrisis aan te kunnen pakken. “In moeilijke tijden moet de politiek haar meningsverschillen overstijgen. We hebben enkele weken om een volwaardige regering te maken, ten dienste van de bevolking.”

Lachaert zelf communiceert voorlopig niet meer over zijn missie. Bij Open Vld valt te horen dat hij in de paars-gele gesprekken sowieso zal vasthouden aan zijn eerdere eisen: ook MR moet mee aan tafel komen en het onderling akkoord van N-VA en PS moet grondig herwerkt worden. Het is de vraag of De Wever en Magnette dit willen herbekijken. Volgens De Wever is Bouchez niet te vertrouwen. Voor Magnette doet een paars-gele regering met Open Vld en MR te veel denken aan de Zweedse regering-Michel. Ook op hun inhoudelijke deal zit weinig rek.

Lachaerts alternatief – een paars-groene coalitie – ligt niet eenvoudiger. Voor een zogenaamde Vivaldi-coalitie is een entente tussen de liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten nodig. Maar CD&V-voorzitter Joachim Coens wil dat er voortgewerkt wordt op het paars-gele spoor. Zijn partij is altijd voorstander geweest van een nieuwe regering met N-VA en PS, de twee grootste partijen langs weerskanten van de taalgrens. Ook sp.a lijkt hier nog op aan te sturen. Voorzitter Conner Rousseau heeft veel tijd en energie gestoken in het samenbrengen van De Wever en Magnette. Volgens hem zou het spijtig zijn om al dat werk in de prullenmand te gooien. De sp.a roept alle partijen op om zichzelf te overstijgen. “Als ze bereid zijn om dat te doen, kan een regering gevormd worden.”

In een officiële mededeling zegt de PS-top dat ze “beschikbaar en constructief” blijft. De partij is nog steeds bereid om een regering op de been te brengen. Een coalitievoorkeur spreekt ze niet uit, al merkt de partij wel op dat De Wever en Magnette waren vastgelopen in hun paars-gele missie. “We wensen de nieuwe koninklijke opdrachthouder succes.”