Sonia Gandhi stapt op als voorzitter Congrespartij in India: einde van de Nehru-Gandhi-dynastie?
In India wil Sonia Gandhi dat de Congrespartij een nieuwe voorzitter zoekt. De weduwe van ex-premier Rajiv Gandhi reageert zo op interne kritiek in de grootste oppositiepartij van India. Die partij regeerde India decennialang onder de familie Nehru-Gandhi, maar heeft die leidende rol moeten afstaan aan de conservatieve BJP van huidig premier Narendra Modi.
Sonia Gandhi neemt de beslissing nadat een interne brief van 23 topfiguren van de Congrespartij, onder hen enkele gewezen ministers, was uitgelekt. In die brief dringen die politici aan op diepgaande hervormingen van de partij om die opnieuw in het centrum van de macht te brengen. Gandhi vraagt nu zelf dat de partij een nieuwe leider kiest. (Lees verder onder de foto).
Gandhi leidt de centrumlinkse Congrespartij al sinds 1998 op een korte onderbreking na. Tussen 2017 en vorig jaar liet ze het voorzitterschap aan haar zoon Rahul, maar nadat die de parlementsverkiezingen verloren had, had de partij haar gevraagd om tijdelijk de topfunctie opnieuw op te nemen. Daar komt dus nu een einde aan.
Sonia Gandhi heeft een heel aparte carrière. Ze is Italiaanse van afkomst, maar trouwde in de jaren 60 met Rajiv Gandhi, de zoon van toenmalig Indiaas premier Indira Gandhi. In de jaren 80 werd Rajiv premier na de moord op zijn moeder. Hij werd enkele jaren later zelf vermoord. Sonia Gandhi "erfde" dus min of meer het voorzitterschap, maar heeft nooit aanvaard om premier te worden, ook niet als haar partij aan de macht was.
De Congrespartij ligt in de touwen
India is een republiek, maar werd bijna een halve eeuw geregeerd als een keizerrijk onder een dynastie. De eens zo machtige Congrespartij was de motor achter de strijd voor de onafhankelijkheid van India en is al bijna zes generaties verbonden met de Nehru-Gandhi-familie, waarin Sonia getrouwd is. Stamvader was Motilal Nehru die begin de 20e eeuw een van de leidende figuren van het Congres was. Zijn zoon, Jawaharlal Nehru, nam die rol over en werd in 1947 de eerste premier van het onafhankelijke India.
Indira (Gandhi) is India, India is Indira
Zijn dochter Indira trouwde met Feroze Gandhi, waardoor de familienaam gewijzigd werd. Die Gandhi was overigens van die andere beroemde onafhankelijkheidsstrijder "Mahatma" Gandhi. Indira domineerde India in de jaren 60, 70 en een deel van de jaren 80. Na de moord op Indira ging het leiderschap en premierschap onbetwist over naar Rajiv Gandhi, de echtgenoot van Sonia. Hun zoon Rahul was tot vorig jaar enkele jaren voorzitter en ook dat was bijna een natuurlijk gegeven.
De voorbije jaren is de Congrespartij echter gevoelig afgekalfd. In 2014 leed de partij een rampzalige nederlaag bij de verkiezingen en vorig jaar werd dat herhaald, zij het met meer zetels in het federale parlement. De partij regeert nog slechts zes van de 28 deelstaten en acht uniegebieden van India. Vorig jaar zei Rahul Gandhi zelf dat er een leider van buiten de familie nodig was om de partij opnieuw op te bouwen. Blijkbaar vinden veel gewone partijleden dat ook. Echt zeker dat de dynastie Nehru-Gandhi tot een einde komt, is er nog niet. Sonia heeft nog altijd een dochter, Priyanka, in reserve, maar die zou geen zin hebben in een grote politieke rol.
Intussen ligt de macht in India grotendeels in handen van de hindoe-nationalistische BJP van huidig premier Narendra Modi, die ook de meeste deelstaten controleert.
