Gezondheidseconoom Lieven Annemans: ‘Ik zie soms experts die paniek zaaien’

Vanwaar die vier brieven?

“Ik was al enkele dagen aan het broeden op mijn opiniestuk (dat op de site van VRT NWS gepubliceerd werd, PG) toen ik de vraag kreeg van twee groepen of ik ook hun opinie wilde ondersteunen. Zij onderschreven dezelfde zaken als ik: we moeten zoeken naar een nieuw evenwicht in het samenleven met het virus én er is in de beleidsadviezen nood aan een bredere wetenschappelijke expertise.

“In het begin was het virus onvoorspelbaar. Ik ben er nog altijd van overtuigd dat een lockdown nodig was. Maar intussen kennen we het virus niet alleen beter, er wordt ook veel breder getest. Dus kunnen we sneller op de bal spelen als het nodig is. Bovendien zijn de behandelingsmogelijkheden van het virus al sterk verbeterd. Omdat we weten dat de lockdown slecht is geweest voor onze samenleving, vind ik dat we op zoek moeten naar een nieuw evenwicht. We moeten niet naar een nulrisico gaan, maar opnieuw naar een leefbare situatie voor zo veel mogelijk mensen.”

Welke reacties krijgt u?

“Op mijn opiniestuk heb ik heel veel goede reacties gekregen. In een aantal van de open brieven zijn een paar zaken te scherp gesteld. In een van de open brieven lijkt een aanval op de experts te staan (in de open brief die via De Tijd gepubliceerd werd, staat dat de legitimiteit van de huidige experts in vraag gesteld moet worden, PG). Dat is niet genuanceerd genoeg. Als je kijkt naar Erika Vlieghe, Marc Van Ranst en Niel Hens: zij doen goed werk en proberen politici zo goed mogelijk te informeren. Al zie ik soms experts die met bepaalde informatie paniek zaaien, misleidende cijfers geven of oproepen tot een algemene lockdown. Dat vind ik niet correct. Als expert moet je altijd streven naar nuance en evenwicht.”

Bij welke experts stelt u zich dan vragen?

“Ik had ook vragen bij mezelf als voorzitter van het maatschappelijk relancecomité. (lacht) Ergens is het begrijpelijk: er is een crisis, men zoekt experts om te helpen en dat gebeurt een beetje via ‘wie kent wie?’. Voor het comité dat ik voorzat, is de selectie gebeurd door de Vlaamse regering op een manier die uiteraard niet is voorafgegaan kon worden door een systematische analyse van alle experts. Al heeft de mayonaise uiteindelijk wel gepakt, hoor.”

In dezelfde brief staat dat het virus dat leidt tot Covid-19 ‘niet gevaarlijker is dan de jaarlijkse seizoensgriep’. Daar komt veel kritiek op. Onderschrijft u die boodschap?

“In begin wisten we niet goed wat het sterftecijfer van het virus is. We dachten initieel 2 tot 3 procent. Nu weten we dat het twee tot drie personen op duizend is. Voor de seizoensgriep is dat één of twee op duizend. Wat betreft de mortaliteit komt het daar dus bij in de buurt.

“Maar de besmettelijkheid ligt wel duidelijk hoger dan bij de seizoensgriep. Dus uiteraard moeten we bepaalde maatregelen behouden: afstand houden, wanneer dat niet gaat een mondmasker dragen, handhygiëne verzorgen en uitgebreid testen. De combinatie van die vier maatregelen kan al helpen om die hogere besmettingsgraad tegen te gaan.”