“Ik ben een taaie”: aflevering 3 van Canvas-docu over koning Filip toont hoe hij ooit politiek en pers tegen zich in het harnas joeg
Wat koning Filip heeft gevormd tot wie hij nu is, ziet u in de nieuwe Canvas-docu ‘Filip van België. De lange weg naar de troon’. In vier afleveringen leren we koning Filip kennen als kind, als tiener, als student, als prins op zoek naar zijn plaats, en als koning die zijn plaats gevonden heeft. Aan de hand van getuigenissen van mensen die hem goed kennen, of gekend hebben. Aflevering drie staat stil bij zijn jaren als officiële kroonprins, na de troonsbestijging van zijn vader koning Albert, en voor die van hemzelf. Jaren met ups and downs.
Filips jaren als ‘officiële’ kroonprins waren niet altijd rimpelloos. Als zijn vader prins Albert na de dood van Boudewijn in 1993 koning wordt, volgt Filip op zijn beurt zijn vader op en leidt hij voortaan handelsmissies met politici en vooraanstaande zakenmensen. Het contrast tussen vader en zoon is groot, de ene goedlachs en joviaal, de andere in publiek houterig en op zijn hoede. In de pers krijgt de prins het alsmaar moeilijker.
Dat Filip het al moeilijk had, tonen de eerste twee afleveringen van de docu-reeks. We zien in aflevering één hoe de jonge prins opgroeit in een gebroken gezin, en in aflevering twee hoe de uitspraak “hij kan het niet” als hij dertig is hem kraakt en achtervolgt. Aflevering drie toont hoe hij rust en geluk vindt bij Mathilde, en tegelijk worstelt met politiek en pers.
(Lees voort onder de foto)
Guillotine
Een van de politici die de prins vergezelde op zijn handelsmissies was de liberaal Pierre Chevalier, staatssecretaris voor Buitenlandse Handel in de paarse-groene regering van Guy Verhofstadt, eind jaren ’90. “Ik stelde bij de prins een nieuwsgierigheid en drang vast om de politieke klasse te leren kennen”, getuigt Chevalier in de documentaire. “Op een bepaald ogenblik heeft hij gevraagd om de premier te spreken. Hij wou graag eens gaan eten met hem. Ik zei, geen probleem, geef mij het adres van een restaurant, en we gaan er naartoe.”
Op restaurant gaan met de prins is toen niet gelukt. “De kabinetschef van koning Albert, Jacques van Ypersele, had dat opgevangen, en die is daar tussengekomen,” gaat Chevalier voort. “Spreken met de politiek was het voorrecht van de koning, niet van de kroonprins. Maar we hebben dat aan onze laars gelapt, en zijn dan bij hem thuis gaan eten. En we hebben een heel aangename avond gehad.”
Jacques Van Ypersele, de kabinetschef van koning Albert, vond: spreken met de politiek was het voorrecht van de koning, niet van de kroonprins. We hebben dat aan onze laars gelapt.
Chevalier voegt er nog een anekdote aan toe. “Op het einde van de de avond zei hij, rookt u? En hij haalde een Cubaanse sigaar boven. Om die te knippen haalde hij een simpel dingetje boven, en zei, ik heb een voorkeur voor dat soort van guillotines. Hij had wel zin voor humor, en kon ontspannen spreken met mensen van zijn generatie. Ik denk dat hij een behoefte had om te zeggen: er is een wissel van de macht, van generatie, ik ben de toekomst, en ik spreek met de politici van mijn generatie.”
Bekijk hier het fragment van Pierre Chevalier over Filips contact met Guy Verhofstadt (en lees voort onder de video):
Teruggefloten door de premier
In de jaren 2000 verzuurt Filips relatie met de politiek. Premier Verhofstadt wijst hem zelfs terecht in het federale parlement, in 2005, na een aantal flaters waarbij de prins openlijk zijn mening ventileert. Zo ondertekent hij (al of niet bewust) een eisenbundel van werkgeversorganisatie VBO, die de regering scherp aanpakte over haar economisch beleid.
Een paar maanden eerder had hij tijdens een handelsmissie naar China in een interview met Story uitgehaald naar Vlaams Belang. Hij zei: “Sommige mensen en partijen, zoals het Vlaams Belang, zijn tegen België en willen ons land kapotmaken. Ik kan u verzekeren dat ze dan met mij te maken krijgen. En vergis u niet: als het moet ben ik een taaie.” Ook daarvoor floot de premier hem terug.
De prins zat daar volledig buiten het kader dat hem toegemeten is.
Niet onterecht. Ook oud-medewerkers van het Hof, die voor het eerst getuigen in de docu, vonden dat de prins daar te ver ging. De vroegere woordvoerder van koning Boudewijn, Marc Van Craen, verwijt ook de journalist: “Ik vond persoonlijk dat hij dat niet had mogen publiceren, want de prins zat daar volledig buiten het kader dat hem toegemeten is.”
Bekijk hier het fragment over Filips uitspraak “Ik ben een taaie” (en lees voort onder de video):
Dubbel charmeoffensief
De prins haalt in die tijd nog enkele keren negatief de pers. In 2008 komt hij met een charmeoffensief. Hij geeft een interview aan Koppen, het actuamagazine van VRT NWS op Eén, én laat zich een half jaar lang volgen met de camera.
We mogen de prins filmen tijdens werkbezoeken in binnen- en buitenland, ook als er geen andere pers bij is. Zoals bijvoorbeeld bij een bezoek aan een afkickcentrum van De Sleutel, waar hij drugsverslaafde jongeren moed inspreekt en zich oprecht begaan met hen toont.
En ook de poorten van Laken gaan open, voor beelden met zijn gezin. Prinses Eléonore is net geboren, zijn gezin is compleet, en we zien hem als liefhebbende en warme vader die er is voor zijn kinderen. Zijn jaren als kroonprins kenden misschien moeilijke momenten, en strubbelingen met pers en politiek, ze brachten hem ook zijn mooiste momenten, toen hij Mathilde vond en haar maakte tot zijn prinses.
“Filip van België. De lange weg naar de troon”, vanaf maandag 21 september, om 21.20 uur, vier weken lang op Canvas en via VRT NU.
Bekijk hieronder de trailer van Canvas.
