Banken blijven duizenden miljarden verdacht geld rondsturen
Banken blijven duizenden miljarden aan criminele opbrengsten, smeergeld en ander "vuil geld" verwerken. Dat blijkt uit geheime Amerikaanse documenten die het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) kon onderzoeken. Meer dan 360 van de ruim 2.100 documenten bevatten een verwijzing naar België. Dat schrijven De Tijd, Knack en Le Soir, die vanuit België deelnamen aan het ICIJ-onderzoek.
FinCEN is de afkorting van Financial Crimes Enforcement Network, zeg maar de Amerikaanse antiwitwascel. Het zijn meer dan 2.100 verdachte transacties die door de banken zelf aan FinCEN werden gemeld, voornamelijk tussen 2011 en 2017, die gelekt werden. Het gaat om meldingen van banken als Deutsche Bank, JPMorgan Chase, Standard Chartered en Bank of New York Mellon. De verdachte transacties worden vaak pas maanden of zelfs jaren na de uitvoering ervan aan de antiwitwascel gemeld.
“De documenten tonen aan hoe sommige van de grootste banken ter wereld hebben toegelaten dat criminelen vuil geld de wereld rond konden sturen”, stelt de Britse openbare omroep BBC. “Ze tonen ook hoe Russische oligarchen banken hebben gebruikt om sancties te omzeilen die bedoeld waren om te beletten dat ze hun geld in het Westen zouden krijgen.”
Waakhonden
Vaak maken de eigenaars van het geld gebruik van postbusvennootschappen of andere constructies om hun identiteit te verhullen. In één op de vijf gelekte documenten duiken klanten op met een adres in de Britse Maagdeneilanden. Maar ook andere gekende schuiloorden als Cyprus, Hongkong, de Verenigde Arabische Emiraten en Zwitserland duiken op.
“De meldingen weerspiegelen de bezorgdheid van waakhonden binnen de banken. Ze vormen op zich geen bewijs dat er een criminele transactie of een andere overtreding plaatsvond”, benadrukt het ICIJ. Het consortium duidt er anderzijds ook op dat de onderzochte documenten - en de 2.000 miljard dollar - maar een minieme fractie (0,02 procent) uitmaken van alle meldingen van verdachte transacties die FinCEN kreeg in de periode 2011-2017.
Postbusvennootschap
Ook alle Belgische grootbanken duiken in de documenten op, zo schrijven De Tijd, Knack en Le Soir. Hun rekeningen zijn gebruikt voor verdachte geldstromen die variëren van enkele duizenden tot ettelijke miljoenen euro’s. In één geval is vanaf een Belgische bankrekening in één keer een half miljard dollar overgeschreven naar een rekening op naam van een postbusvennootschap op de Britse Maagdeneilanden. Die werd door Amerikaanse banken als verdacht beschouwd, omdat het helemaal niet duidelijk was wie erachter schuilging en waar het geld vandaan kwam.
In België zegt de Nationale Bank dat de financiële instellingen steeds meer investeren in de strijd tegen het witwassen. Maar “we zien nog dagelijks significante tekortkomingen waaruit blijkt dat, ondanks goede intenties, de concrete realisatie op het terrein ernstige mankementen vertonen”, aldus NBB-woordvoerder Geert Sciot aan de Belgische deelnemers aan de “FinCEN Files”.
Waakzaam
“Het gaat om meer dan alleen maar meldingen doen”, zegt van zijn kant Kris Meskens, de secretaris-generaal van de Belgische antiwitwascel. “Banken moeten waakzaam zijn, preventief vragen stellen aan klanten, en bepaalde transacties niet toelaten. Dat is misschien nog belangrijker dan de meldingen.” De Belgische antiwitwascel kreeg van de banken tussen 2010 en 2019 74.273 meldingen van verdachte transacties.
Bij Febelfin, de federatie van de financiële sector, klinkt het dat de banken een van de belangrijkste actoren zijn in de strijd tegen witwassen. “Hoe dan ook blijft de strijd tegen witwassen bijzonder complex en kunnen er steeds fouten worden gemaakt”, aldus Febelfin-woordvoerster Isabelle Marchand.
Harmonisering
De Europese Bankenfederatie (EBF) zegt dan weer dat de banken doen wat ze moeten door verdachte transacties te melden, maar de FinCEN Files tonen opnieuw aan dat van de banken “niet mag worden verwacht dat ze de criminaliteit op hun eentje bestrijden”.
In een tweet verwees EBF-communicatiedirecteur Raymond Frenken naar een “blauwdruk” die de federatie al in maart publiceerde om de strijd tegen witwassen op Europees niveau te verbeteren. Daarin pleit de EBF onder meer voor meer harmonisering binnen de Europese Unie, strengere wetten en betere supervisie op EU-niveau, meer samenwerking en informatie-uitwisseling, bijvoorbeeld tussen banken, en het inzetten van nieuwe middelen en technologieën.
Noord-Korea probeerde via banken VS sancties te omzeilen
Noord-Korea heeft jarenlang geld witgewassen en internationale sancties omzeild via een reeks lege vennootschappen en hulp van China. Dat gebeurde door geld via bekende banken in New York te verplaatsten, blijkt uit vertrouwelijke documenten in bezit van het Amerikaanse NBC News.
Van de Noord-Koreaanse bedrijven bleef onduidelijk wie deze in bezit had. De betalingen hadden ronde bedragen en er leek geen duidelijke ontvanger of een commercieel belang van de overmakingen te zijn. Een fraude-expert zegt tegen NBC dat dat “typische manoeuvres zijn die de alarmbellen doen afgaan bij fraudebestrijders”. Uit de documenten blijkt dat de afgelopen jaren zeker 175 miljoen dollar (148 miljoen euro) door Noord-Korea door Amerikaanse banken onder wie JP Morgan en the Bank of New York Mellon is gevloeid.
“Het lijkt op een gecoördineerde actie van Noord-Korea om toegang te krijgen tot het Amerikaanse financiële systeem via verschillende banken en dat op geavanceerd wijze,” zei Eric Lorber, een voormalig ambtenaar van het ministerie van Financiën die werkte aan sancties van de Amerikaanse regering tegen Noord-Korea.
De documenten van “FinCEN Files” kwamen via het nieuwsmedium BuzzFeed bij het ICIJ terecht. BuzzFeed zegt dat een deel ervan onderdeel was van het onderzoek van de Amerikaanse Senaat naar Russische inmenging in de presidentsverkiezingen in de VS in 2016. De files werden gedurende 16 maanden uitgespit door meer dan 400 journalisten uit 88 landen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Hoeveel geld en tijd bespaar je echt als je thuiswerkt? “Tot zeker 862 euro per jaar”
-
Mijnenergie
Is de stroom van jouw zonnepanelen deze lente en zomer weer wat meer waard?
Energieleveranciers betaalden nog nooit zo weinig voor de stroom van jouw zonnepanelen. In april moet de consument vrede nemen met gemiddeld 3 eurocent per kilowattuur. Bij een doorsnee verbruik betekent dat een habbekrats van 64,86 euro voor een volledige jaargang. Met de dagen met de meeste zonneschijnuren in aantocht mag het voor elke prosument wel iets meer zijn. Mijnenergie.be gaat na of die hoop gerechtvaardigd is. -
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
Hou je van natuur en avontuur, staat een safari vermoedelijk hoog op je bucketlist. Geen tijd/budget om af te reizen naar Afrika? Het perfecte plan B bevindt zich net over de grens, in Hilvarenbeek: in de Beekse Bergen onderneem je een safari met alles erop en eraan zonder op het vliegtuig te moeten stappen. HLN Shop geeft een checklist mee van wat je niet mag missen op je Nederlandse dan wel Afrikaanse safaritocht. -
-
Jobat
Ontslag gekregen of genomen: op welke werkloosheidsuitkering kan je dan rekenen?
-
PREMIUM
Evi (42) verloor als twintiger de man van haar leven: “Op een overlevingspensioen betaal je gigantisch veel belastingen”
Evi Vanheel (42) uit Kessel-Lo was amper 28 toen ze haar man Pascal verloor bij een treinongeval. Vooral het eerste jaar als jonge weduwe met twee kinderen van vier en één jaar was de hel, getuigt ze. Het verlies van de liefde van haar leven had ook heel wat administratieve en financiële gevolgen: “Zonder deze clausule in ons huwelijkscontract zou de helft van het geld op onze rekeningen geblokkeerd worden." -
PREMIUM
Welk beleggingsplatform is het goedkoopst nu tarieven bij Saxo Bank zo dalen? Onze geldexpert vergelijkt 12 spelers
Als je belegt in aandelen en ETF’s, is Saxo Bank sinds hun stevige tariefverlaging de goedkoopste Belgische onlinebroker om dat bij te doen. Maar wat met geliefde buitenlandse spelers, zoals Lynx en Degiro? Onze geldexpert Pascal Paepen legt bloot waarop je inboet bij zulke goedkope brokers en vergelijkt de 12 populairste platformen qua kosten: “Als dit type belegger kan je gerust voor een duurdere broker kiezen.” -
Livios
Is een architect verplicht als je je woning wil renoveren?
-
Mijnenergie
Nieuw systeem schakelt toestel van Bosch of Siemens automatisch aan op voordeligste moment: de pro's en contra's in de kijker
-
Diesel tanken wordt goedkoper
Diesel tanken wordt morgen goedkoper. Dat meldt de FOD Economie. -
PREMIUM
Jean Paul (72) werkte 38 jaar bij de RVA, hij deelt zijn hoge pensioen: “We hebben ons rijk geleend”
Jean Paul (72) bracht zijn carrière bij de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) door. “Maar op mijn zestigste was het óp.” Hij en zijn vrouw genieten nu samen van een netto pensioen van 3.900 euro, waarin Jean Pauls deel overheerst. Met hun vastgoed, dat 210.000 euro in waarde steeg, en andere slimme keuzes zorgt dat voor een erg mooie oude dag: “We hebben amper vaste kosten.” -
PREMIUMPolitiek110
Vier van de zeven Vlaamse partijen zijn gewonnen voor een vermogenskadaster: goed nieuws voor de begroting, maar slecht nieuws voor u?
23 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerSylvain Derecht
Bert De Bruin
Lisette Theunis
Andre Vermeylen
Johan Vervaeck