Alle ogen zijn gericht op Bouchez: trop is te veel, zo lijkt het

Naar eigen zeggen heeft Bouchez lak aan de ongeschreven regels van de Wetstraat. Je kan hem moeilijk tegenspreken: de flamboyante liberaal gedraagt zich al maanden als de hond in het formatiespel. Ook nu Vivaldi stilaan de eindmeet ruikt, is het Bouchez die alsnog de zaak dreigt te laten mislukken. Tot stille wanhoop van de Vlaamse liberalen – wier hachje op het spel staat in dit onuitgegeven avontuur met de socialisten, groenen en CD&V.

“Je kan het Bouchez niet kwalijk nemen dat hij hard onderhandelt. Puur inhoudelijk heeft hij daar zeker zijn redenen voor”, zegt een Open Vld’er. Bouchez wil de erfenis van de regering-Michel vrijwaren. “Maar dat interview in Humo was niet oké. Op die manier geef je iedereen ook de kans om je in de hoek te duwen.” In het interview met Humo zegt Bouchez dat hij ‘zeker’ weet dat uittredend premier Sophie Wilmès (MR) nog vier jaar op post zal blijven.

Voor de andere Vivaldi-partijen is Wilmès geen ernstige kandidaat voor de Zestien. Ze is tijdens de coronacrisis gewogen en te licht bevonden, luidt het eenstemmig. Bovendien levert MR als middelgrote partij vandaag al de Belgische eurocommissaris: Didier Reynders.

Aan de onderhandelingstafel beseft iedereen dat Bouchez vooral vasthoudt aan Wilmès om zijn prijs op te drijven. Maar op een bepaald moment is trop te veel, zo lijkt het nu. Zeker omdat Bouchez zich de voorbije dagen niet populair heeft gemaakt door meermaals te laat te arriveren voor vergaderingen. “Zondagmiddag was hij een halfuur spoorloos”, vertelt een bron. “Is Bouchez iemand op wie je kan bouwen? De vraag stellen is ze beantwoorden.”

Paleis

Hoe het dan verder moet? Bijna alle Vivaldi-partijen hebben vanochtend hun partijbureaus samengeroepen. Daar zijn harde woorden gevallen over de houding van Bouchez, maar tegelijk beseft iedereen: als Vivaldi mislukt, wenken nieuwe verkiezingen. Daar zit niemand op te wachten, zeker niet aan Vlaamse kant. Het is dus met tegenzin voortwerken. 

Preformateurs Lachaert (Open Vld) en Rousseau (sp.a) roepen de Vivaldi-voorzitters deze middag samen om het over het premierschap te spreken. Ze worden later vandaag op het paleis verwacht. De kans is reëel dat Wilmès aanschuift om Bouchez wat in te tomen in het debat. Maar niet iedereen ziet dat als een oplossing: “Gaat hij plots zijn standpunten wijzigen?”

Voor het premierschap van Vivaldi lijken er momenteel maar twee echte kandidaten over: PS-voorzitter Paul Magnette en Open Vld-vicepremier Alexander De Croo. “Ze zijn de enige geloofwaardige kandidaten die zo’n fragiel en complex verhaal kunnen uitdragen”, zegt een bron. 

Magnette kan de Zestien opeisen als hoofd van de grootste politieke familie in Vivaldi. Voorlopig botst hij op een veto van Bouchez. Die ziet zijn electorale concurrent liever niet het land leiden. Voor De Croo geldt zowat hetzelfde. Hij is de Vlaamse kandidaat met de beste adelbrieven, maar hij botst op tegenstand van CD&V. Ook daar zien ze liever iemand anders in de Zestien. Sowieso zou het goed zijn voor De Croo mocht Bouchez zich achter hem scharen.

“We moeten er vandaag door. Anders lopen we te veel vertraging op”, luidt het. Tegen 1 oktober moet de nieuwe regering er zijn. Een heleboel belangrijke dossiers – onder meer de kernuitstap, de sociale uitgaven en de fiscale hervormingen – zitten vast zolang niet duidelijk is welke partij de premier mag leveren. Het is daarna aan die partij om compromissen te smeden. Versta: inhoudelijke toegevingen doen om de andere partijen overstag te krijgen.