Vlaming fietst meer, maar wil bredere fietspaden en veiligere fietsenstallingen

De Vlaming neemt vaker de fiets, vooral dan om naar het werk te gaan. Dat blijkt uit het tweejaarlijkse onderzoek FietsDNA. Ondanks de grotere investeringen in fietsinfrastructuur, is de fietsende Vlaming kritisch over de fietspaden: ze moeten vooral breder worden. Steeds meer mensen kiezen voor een elektrische fiets of speedpedelec (een snelle elektrische fiets) en ook de bakfietsen en deelfietsen zitten in de lift. 

Fietsen zit hoe langer hoe meer in het DNA van de Vlaming. Dat blijkt uit cijfers van FietsDNA, het tweejaarlijkse onderzoek van Fietsberaad Vlaanderen dat 2.000 Vlamingen ondervroeg over hun fietsgebruik.

Het totaal aantal verplaatsingen met de fiets is tegenover twee jaar geleden met 1 procent toegenomen. Het woon-werkverkeer met de fiets steeg veel sneller, met 3 procent. Wout Baert van Fietsberaad, dat het onderzoek voerde, ziet leasefietsen die bedrijven aan hun werknemers aanbieden als een van de verklaringen voor die grote stijging.

"De infrastructuur wordt  in Vlaanderen steeds beter", zegt Baert. "In fietssnelwegen en fietspaden wordt voortdurend geïnvesteerd, maar daarnaast zien we dat steeds meer bedrijven beroep doen op fietsleasingprogramma's. Dat zorgt ervoor dat mensen een nieuwe, betere fiets ter beschikking hebben, waarmee ze graag naar het werk rijden." 

Goedkoop en snel

Vlamingen hebben verschillende redenen om wat meer de fiets te nemen. Uit het onderzoek blijkt dat de Vlaming in de eerste plaats de fiets neemt omdat het goedkoop en snel is. Op de tweede plaats doet de Vlaming het omdat het milieuvriendelijk is, en ten derde omdat het gezond is. 

"Vroeger zagen we dat mensen wat meer ideologische redenen hadden om te fietsen", zegt Baert daarover. "Bijvoorbeeld omdat het milieuvriendelijk was of goed voor hun eigen gezondheid, maar vandaag zien we dat mensen vooral fietsen omdat het makkelijk en goedkoop is. Dat sluit ook aan bij landen als Denemarken en Nederland. Vlaanderen maakt zo echt de aansluiting bij de Europese fietslanden."

Met 16 procent van alle verplaatsingen die met de fiets gebeuren, staat Vlaanderen gedeeld tweede, samen met Denemarken. Alleen Nederland doet beter met 28 procent van alle verplaatsingen die er met de fiets gedaan worden.

Bredere fietspaden

Door het succes van de fiets en ook de sterke toename van elektrische fietsen, speedpedelecs en bakfietsen wordt de Vlaming wel kritischer wat de fietsinfrastructuur betreft.  25 procent van de Vlamingen is ontevreden over de fietsinfrastructuur. De helft vindt dat fietspaden onvoldoende zijn aangepast aan elektrische fietsen en liefst 70 procent vindt dat fietspaden onvoldoende zijn aangepast aan speed pedelecs.

Meer fietsers betekent uiteraard meer drukte op het fietspad, maar door de grotere variëteit aan soorten fietsen en snelheden, gaan fietsers elkaar ook meer inhalen. "We zien op heel wat plekken dat fietspaden nog te smal worden aangelegd", stelt Baert vast. "Niet alleen is er meer ruimte nodig om elkaar in te halen, ook is fietsen een sociaal gebeuren. Mensen willen naast elkaar kunnen fietsen om te kunnen praten, net zoals in de auto."

De bakfiets wordt zo een tweede, of soms wel eerste wagen, vooral in de stad

Wout Baert, Fietsberaad

De toename van het aantal cargo- of bakfietsen is opvallend. "We zien dat 1 op de 10 gezinnen met kinderen tegenwoordig al zo'n fiets in huis heeft. "Dat is een goede zaak", zegt Baert. "Het maakt het fietsen toegankelijk en de bakfiets wordt zo een tweede, of soms wel eerste wagen, vooral in de stad."

Uit het onderzoek blijft verder dat fietsers veiligere en comfortabelere fietsenstallingen willen. Om mensen te stimuleren om aan combi-mobiliteit te  doen en dus bijvoorbeeld fiets en bus of trein te combineren, is er nood aan veilige en comfortabele fietsenstallingen, waar fietsers hun fiets veilig kunnen stallen.

Doorbraak

Nog opvallend uit de enquête is de toename van het gebruik van deelfietsen. De vijf deelfietsaanbieders (Blue-bike, Cloudbike, Donkey Republic, Mobit en Velo Antwerpen) beheren samen precies 8.000 deelfietsen. In 2019 legden deze deelfietsen meer dan 7,3 miljoen ritten af.

"In 2018 was het gebruik nog heel beperkt", zegt Baert. "Vandaag zien we dat al 1 op de 10 Vlamingen ooit van een deelfiets gebruik heeft gemaakt en dat is echt een doorbraak. Ze worden vooral gebruikt in combinatie met het openbaar vervoer om de laatste kilometer naar een vergadering of een evenement af te leggen."

Net als in 2018 werd gevraagd hoe fietsers denken over het onderlinge verkeersgedrag: hoe beoordelen ze zichzelf en andere weggebruikers? Uit de resultaten blijkt dat de nood aan een betere mentaliteit bij automobilisten nog steeds met stip op nummer 1 staat, al zit het tevredenheidscijfer hier in de lift. 

De Vlaming is nu minder tevreden over de houding tussen fietsers onderling in vergelijking met 2018. Daar zou de drukte op het fietspad wel eens voor iets kunnen tussen zitten.

Meest gelezen