Direct naar artikelinhoud
InterviewHoward Gutman

Ex-ambassadeur: ‘Joe Biden zal in zijn regering ook een paar Republikeinen benoemen’

Howard Gutman.Beeld BELGA

Voormalig VS-ambassadeur in België Howard Gutman voorspelde al in 2017 dat Joe Biden en Kamala Harris een winnend ticket waren. Hoe ziet hij de eerste agenda van de nieuwe president?

Wat moet Biden doen om het land bij elkaar te brengen?

“Joe Biden doet nu al het juiste door de Amerikanen op het hart te drukken dat hij namens iedereen zal regeren. Ik verwacht dat hij in zijn regering ook een paar Republikeinen zal benoemen. Een ‘team van rivalen’ aanstellen is niet ongewoon in de Amerikaanse politiek, al deed president Trump dat niet. Een probleem voor Biden blijft wel dat Trump ook na zijn vertrek op het politieke toneel blijft. Ik kan me voorstellen dat Trump hem vanaf de zijlijn actief zal blijven bekritiseren.”

Trump blijft zijn radicale basis aanvuren. Hoe voorkomt een Biden-administratie dat die polarisering gevaarlijk wordt?

“Het zal moeilijk zijn en tijd vergen. Niemand verliest graag. Toen Hillary vier jaar geleden verloor, voelden de Democraten zich ook bedrogen. Een groot deel van de Amerikaanse bevolking schaarde zich ook nooit achter Trump. De Republikeinse zijde dreigt nu hetzelfde te doen met Biden. Toch zie ik een groot verschil: de persoonlijkheid. Trump was een opschepper die alles rond zichzelf liet draaien. Biden is een bescheiden man. Hij zal de bevolking nooit voorliegen en kan verbinden.”

Hoe kan Biden na zijn inauguratie op 20 januari al een stempel drukken?

“De eerste dag al zal hij Executive Orders (presidentiële decreten, MR) tekenen om Trumps beleid om te buigen. Zo zal hij opnieuw het Klimaatakkoord van Parijs vervoegen. Ik zie hem ook snel weer een nucleair ontwapeningspact met Iran nastreven. Dit zullen de Republikeinen niet graag horen, maar Biden zal wel zijn best doen om hen niet tegen de borst te stoten. Omdat hij vooralsnog geen Democratische Senaat heeft, kan hij ook geen agressieve agenda doorduwen.”

Wat wordt de focus in zijn relatie met Europa?

“Biden is na 48 jaar in de Senaat de Amerikaanse politicus met de meeste ontmoetingen met buitenlandse leiders op de teller. Iedereen in Europa kent hem, van jullie koning Filip tot bondskanselier Merkel. Hij zal de samenwerking met Europa meteen hernieuwen, van de NAVO tot de klimaatakkoorden, en mogelijk een Amerikaans-Europees vrijhandelsakkoord onderhandelen. We gaan terug naar multilateralisme met wederzijds respect.”

Verwacht u een koerswijziging in het China-beleid?

“Een koerswijziging niet, wel een wijziging van tactiek. De bezorgdheden over China, van het ondermijnen van onze handelsbalans tot het stelen van technologie, is nu eenmaal een realiteit voor zowel Democraten, Republikeinen als Europeanen. Tactisch zie ik Biden meer onderhandelen dan tarievenoorlogen aangaan, zoals Trump.”

Trump kon wel goed overweg met Poetin, door Biden een ‘autoritaire kleptocraat’ genoemd. Krijgen we daar een confrontatie?

“Een beleefde confrontatiekoers zou ik het noemen, met een openlijke nadruk op de nood aan mensenrechten, democratie en vrije verkiezingen. Bidens focus met Rusland worden strategische gesprekken over nucleaire ontwapening en bemiddeling in conflicten waarin Rusland betrokken is (zoals Oekraïne en Syrië, MR).”

Wordt u zelf weer ambassadeur in België of ambieert u een andere post?

“Op dit moment steun ik volop de verkozen president. Mogelijke posities zijn voor een latere dag.”