Team Biden is al weken druk met de invulling van een regeringsploeg: wie wordt er genoemd?

Het aantreden van een nieuwe Amerikaanse regering is met meer dan 4.000 overheidsbenoemingen altijd al een enorme klus. De machtsovername wordt in het geval van Joe Biden en Kamala Harris nog bemoeilijkt doordat zittend president Donald Trump weigert zijn nederlaag te erkennen en de overgang met rechtszaken vertraagt. Niettemin is team Biden al weken bezig met de voorbereiding van de transitie en de invulling van cruciale staf- en regeringsposten.

De man die dit als ‘hoofd Transitie’ in goede banen moet leiden is Ted Kaufman, een vertrouweling van Biden die 22 jaar voor hem werkte en hem in 2008, toen hij vicepresident werd onder president Barack Obama, opvolgde als senator. Kaufman leidt een ervaren groep Obama-mensen als Jeff Zients, oud-directeur begroting, Yohannes Abraham, oud-senior adviseur economie en Jen Psaki, oud-directeur voorlichting Witte Huis.

Bovenaan de lijst staat de benoeming van een chef-staf Witte Huis, de rechterhand van Biden. De naam die rondgonst voor deze functie is volgens The New York Times die van Ron Klain, speciaal ebolagezant onder Obama. Ook Zients wordt genoemd als chef-staf. Daarnaast moeten snel officiële adviseurs worden benoemd op belangrijke terreinen als economie en gezondheid.

Coronataskforce

Biden zal volgens bronnen rond het transitieteam maandag als eerste zijn coronataskforce presenteren, een groep van twaalf wetenschappelijke experts die snel een plan moeten maken om de pandemie terug te dringen. Als leiders van dit team worden genoemd: oud-Surgeon General (hoofd van de publieke gezondheidszorg) Vivek Murthy, oud-commissaris van de Food and Drug Administration David Kessler en Marcelle Nunez-Smith van Yale University.

Prioriteit heeft ook de inhoudelijke invulling van Kamala Harris’ functie als vicepresident. Het ligt voor de hand dat Harris als eerste vrouw in die positie een prominente rol krijgt. Biden had als vicepresident onder Obama ook zware portefeuilles, zoals economisch herstel na de kredietcrisis van 2008, de aanpak van de varkensgriep in 2009 en wapenbeheersing na de schietpartij op de school Sandy Hook in 2012.

Ministersposten worden pas eind deze maand ingevuld. Bidens kabinet zal naar verwachting het meest diverse ooit zijn, met veel vrouwen. Kansrijk lijken onder meer Susan Rice, veiligheidsadviseur onder Obama (Buitenlandse Zaken), oud-staatssecretaris Michèle Flournoy (Defensie), ex-Fed-bestuurder Lael Brainard en gouverneur van Rhode Island en oud-durfkapitalist Gina Raimondo (Financiën).

Republikeinen

Biden beloofde zaterdag in zijn overwinningsspeech dat hij de diepe politieke tegenstellingen in de VS wil overstijgen. Dat kan er volgens Chuck Hagel, een Republikein die onder Obama minister van Defensie was, op wijzen dat Biden een paar gematigde Republikeinen in zijn kabinet zal opnemen. Maar ook niet te veel, want dan komt hij in de problemen met de kritische linkervleugel in zijn eigen Democratische partij.

Probleem voor Biden is dat 1.200 van de 4.000 overheidsbenoemingen goedkeuring nodig hebben van het Congres. De Democraten hebben de meerderheid in het huis, maar de Republikeinen domineren de Senaat, en tot begin januari (wanneer er twee runoffs voor een Senaatszetel in Georgia zijn) is onduidelijk of dit verandert. Anders kunnen de Republikeinen elke benoeming blokkeren. Volgens kenners zal fractieleider Mitch McConnell Biden dwingen over elke kandidaat te onderhandelen.

Linkervleugel

Biden heeft daarnaast te maken met de linkervleugel in zijn eigen partij, die beloond wil worden voor haar steun aan zijn gematigde campagne. De linkse afgevaardigde Alexandria Ocasio-Cortez waarschuwde dit weekend al dat Biden en Harris prominente progressieven in hun kabinet moeten opnemen omdat ze anders afgestraft zullen worden bij de tussentijdse verkiezingen in 2022. 

De linkervleugel schuift onder meer oud-presidentskandidaten als senator Elizabeth Warren van Massachusetts en senator Bernie Sanders van Vermont naar voren voor respectievelijk Financiën en Sociale Zaken. Beide kandidaten, weten Biden en Harris, zullen echter op een Republikeins veto stuiten.

Ook de Sunrise-klimaatbeweging en de Black Lives Matter-beweging meldden zich al. De eerste wil een speciale klimaatgezant die direct onder Biden ressorteert, de tweede zwarte benoemingen. Zo lobbyt afgevaardigde Jim Clyburn uit South Carolina voor een kabinetspost voor zijn zwarte collega Cedric Richmond uit Louisiana.