Direct naar artikelinhoud
AchtergrondVerkiezingen VS

De grote kuis van Trump: het Pentagon ‘onthoofd’, ontslag CIA-baas dreigt

Donald Trump. Zijn ambtstermijn eindigt op 20 januari.Beeld Alex Brandon / AP

De onvrede groeit onder zowel Democraten als Republikeinen over de ‘bijltjesdag’ die president Trump begonnen is. Een dag nadat defensieminister Mark Esper de laan werd uitgestuurd, stapten drie hoge Pentagon-functionarissen op. Republikeinen proberen te voorkomen dat hij nu de CIA-baas ontslaat.

De ‘grote schoonmaak’ waarop de president uit zou zijn, lekte al voor de verkiezingen uit. Trump zou zich niet alleen willen ontdoen van topfiguren met wie hij vaak botste, maar ook besluiten willen doordrukken die op verzet stuitten, zoals een militair vertrek uit Afghanistan. Behalve Esper zouden ook CIA-directeur Gina Haspel en FBI-directeur Christopher Wray direct het veld moeten ruimen.

Het ontslag van Esper, die maandag in een tweet van Trump moest lezen dat hij was ontslagen, heeft geleid tot grote bezorgdheid in het Congres. Democraten zijn bezorgd dat de president de nationale veiligheid in gevaar brengt. Amerika’s vijanden, van Rusland tot Iran, zouden volgens hen misbruik kunnen maken van de ‘onthoofding’ van het Pentagon. Esper had in de zomer de toorn gewekt van Trump door zich te verzetten tegen de eventuele inzet van militairen tijdens de antiracismedemonstraties.

Twitter bericht wordt geladen...

Doordrukken

Nu de politieke top op het ministerie van Defensie helemaal uit aanhangers bestaat, staat Trump niets meer in de weg om besluiten door te drukken waar Esper en hoge generaals niets in zagen. Zo liet Trump voor de verkiezingen weten dat de 4.500 Amerikaanse militairen in Afghanistan snel naar huis moeten. “Het kleine aantal moedige mannen en vrouwen dat nog in Afghanistan dient, moeten we nog voor Kerstmis terughalen”, twitterde hij tot ontzetting van de Pentagon-leiding.

Esper en de militaire top vonden dat de terugtrekking afhankelijk moest zijn van stappen die de taliban beloofd had te nemen om de oorlog te beëindigen.

Twitter bericht wordt geladen...

Vizier op CIA-baas

Als de president nu  zijn zin doordrukt, kan dat tot een conflict leiden met de hoogste generaals. Mocht Amerika’s hoogste militair, chef-staf Mark Milley, uit protest opstappen, dan zal dat een schokgolf veroorzaken in Washington. Esper waarschuwde na zijn ontslag voor het gevaar dat Trump zich direct zou omringen door ‘ja-knikkers’. “Dan moet God ons bijstaan”, zei hij tegen de Military Times.

In Washington groeit de vrees dat de president nu zijn vizier richt op CIA-baas Gina Haspel. Zij zou moeten vertrekken, meldde de goed ingelichte nieuwssite Axios in oktober, omdat zij plannen zou hebben gefrustreerd om  documenten vrij te geven over het onderzoek naar de samenspanning van de Trump-campagne met Rusland.

Belangrijke Republikeinen spraken dinsdag hun steun uit voor Haspel. “Ze heeft het naar mijn mening geweldig gedaan”, zei senator Marco Rubio, voorzitter van de invloedrijke senaatscommissie voor Inlichtingenzaken. Ook zijn collega John Conryn, lid van de commissie, liet de president weten dat hij niet achter een ontslag van de CIA-baas stond. 

Conryn vindt ook dat Trump FBI-directeur Christopher Wray moet laten zitten. De president zou boos op hem zijn omdat hij onder andere voor de verkiezingen geen onderzoek begon naar de omstreden lobby-activiteiten in het buitenland van Joe Bidens zoon Hunter. Conryn: “Ik geloof dat ze allebei goede ambtenaren zijn en goed werk hebben geleverd voor het land.”