Mercedes-Benz gaat nauwer samenwerken met het Chinese Geely. De mededeling kreeg in deze coronatijden weinig aandacht in de media, in automiddens des te meer. Het wordt elke dag duidelijker dat Geely-topman Li Shufu goed op weg is de Henry Ford van China te worden, misschien zelfs de machtigste automanager ter wereld.
Even terug naar 1 februari 2018, Stuttgart. Op de jaarvergadering van Mercedes-Benz heerst een euforische stemming. Daar is een goede reden voor: de resultaten voor het boekjaar 2017 zijn de beste in de geschiedenis van het roemrijke merk. Oordeel zelf: omzet: 164,3 miljard euro, of een stijging met 7 procent in vergelijking met 2016, dat ook al een recordjaar was. Nettowinst: 10,9 miljard, of een stijging met 24 procent.
De aandeelhouders klappen in de handen voor het dividend van 3,65 euro dat hen toekomt, de 130.000 Mercedes-werknemers in Duitsland verheugen zich over een winstpremie van ieder 5.700 euro. Het merk met de ster is bovendien opnieuw de nummer één onder de Duitse premiummerken.
Het slechte nieuws is dat Mercedes-Benz op wereldvlak al bij al een relatief kleine autoconstructeur is (gebleven). Achter de rug van topman Dieter Zetsche gaan er hoe langer hoe meer stemmen op die pleiten voor meer samenwerking met een grotere autogroep of een alliantie met een kapitaalkrachtige partner uit de technologiebranche.
Wat Li Shufu aanpakt, verandert in goud
In de loop van februari komt de geruchtenmolen op gang, Li Shufu (57) ruikt zijn kans. De ambitieuze Geely-topman is ingenieur van opleiding, zakenman van beroep én miljardair van roeping. De zoon van een arme rijstboer uit de provincie Zhejiang heeft fortuin gemaakt met het ontwerpen en bouwen van koelkasten en bromfietsen.
In 1998 wordt hij de eerste privéautoconstructeur van de Volksrepubliek – de merknaam Geely staat voor ‘geluk en winnen’. Het eerste model is van een beschamend laag kwaliteitsniveau en haalt het nieuws omdat Mercedes eigenaar Li Shufu voor de rechter daagt wegens plagiaat. Het was zijn kinderdroom ooit een eigen Mercedes te bezitten. Dat hij voor de Geely-modellen inspiratie zocht en vond bij het Duitse premiummerk lag voor de hand. Of de klacht tot een proces en/of veroordeling heeft geleid, is ons niet bekend.
Feit is dat de onvermoeibare durfal er in de jaren tweeduizend in slaagt een plaats onder de Chinese zon te veroveren. Wat hij aanpakt, verandert in goud. In geen tijd bouwt hij een klein imperium uit bestaande uit het Maleisische Proton, het Britse Lotus en Londense taxibedrijf én het Zweeds/Chinese trio Volvo, Polestar en Lynk & Co.
Sinds 2010 heeft de Chinese miljardair dus ook het laatste woord bij Volvo Gent. De overname van Volvo Cars door Geely is het beste wat de Zweedse constructeur kon overkomen: de Volvo-directie in het Zweedse Göteborg beschikt over ruime bevoegdheden, omzet en winst evolueren in gunstige zin – een win-winoperatie voor alle betrokkenen. Ook voor de ruim 5000 werknemers van Volvo Gent.
Lees verder onder de foto
Grootste privéaandeelhouder van Mercedes
Maar nog is de honger van Li Shufu niet gestild. Hij droomt ervan grootaandeelhouder te worden van Mercedes-Benz. Na voormelde jaarvergadering van 2018 doet hij Mercedes-topman Zetsche een aanbod dat erin bestaat dat Geely 3 à 5 procent van de aandelen koopt én dat de twee merken nauwer gaan samenwerken op het vlak van de ontwikkeling van innovatieve technologieën en productie van nieuwe modellen.
Tot eenieders verbazing wijst Zetsche het aanbod categorisch van de hand. Voor de laatste maanden van zijn ambtsperiode houdt hij vreemde pottenkijkers liever op afstand, bevreesd als hij is dat die zijn persoonlijke carrièreplanning zouden kunnen dwarsbomen. Zetsche heeft voor zichzelf beslist Manfred Bisschop op te volgen als voorzitter van de raad van commissarissen van Daimler AG en heeft een en ander doorgepraat met betrokkene.
Maar dat is zonder Li Shufu gerekend. Die is nog altijd in zijn eer gekrenkt door de afwijzende reactie van Zetsche en zint op weerwraak. Via omwegen slaagt hij erin om in enkele maanden tijd 9,69 procent van de Daimler-aandelen te verwerven en zo de grootste privéaandeelhouder te worden – zonder dat in Stuttgart knipperlichten zijn gaan branden. Zetsche reageert furieus maar kan geen kant op, hij is het slachtoffer van zijn eigen machtsspelletje geworden.
Zijn rechterhand en gedoodverfde opvolger, de Zweed Ola Källenius, voelt de bui hangen en reikt Li Shufu de hand. Tijdens de eerste vergadering van de nieuwe raad van bestuur mét Li Shufu aan tafel wordt beslist om de stekker te trekken uit het submerk Smart en de productie van de nieuwe e-Smart over te hevelen van Lotharingen naar China. Zetsche houdt zich gedeisd, in de hoop alsnog voorzitter van de raad van commissarissen te worden. Li Shufu is niet onder de indruk en orkestreert een afscheid in mineur voor Zetsche. Vergeten de vele onmiskenbare verdiensten van Zetsche als redder in nood nadat zijn voorganger Jürgen Schrempp het concern naar de rand van afgrond had gedirigeerd.
Samen sterker
We zijn nu anderhalf jaar verder en het ziet ernaar uit dat Ola Källenius en Li Shufu goed samenwerken. De uitrol van het nieuwe smart-project verloopt volgens plan, de Mercedes-verkoop in China boomt als nooit tevoren. Sinds enkele dagen weten we ook dat Mercedes en Geely samen verbrandingsmotoren gaan ontwikkelen en produceren die kunnen draaien op e-fuel en zogenaamde groene waterstof. De nieuwe generatie 3- en 4-cilindermotoren zal zowel in China als in Europa wordt gebouwd. Door de krachten te bundelen, hopen beide merken vele honderden miljoenen te kunnen besparen. Dat is nodig want de bedrijfsresultaten van Mercedes-Benz kleuren dit jaar dieprood, van winst is geen sprake meer. Het komt eropaan de verliezen zo klein mogelijk te houden.
Lees verder onder de foto
Het motorenproject met de codenaam Horus is slecht nieuws voor Renault. De Franse constructeur heeft jarenlang motoren geleverd aan Mercedes, beide hebben ook gemeenschappelijke modellen gebouwd. Denk aan de nieuwe generatie Smart/Twingo en Citan/Kangoo. Aan die succesvolle samenwerking komt over zeer afzienbare tijd wellicht een einde.
Omdat de traditionele verbrandingsmotoren vanaf 2030 geleidelijk aan zullen worden vervangen door krachtbronnen op stroom of waterstof, bundelen Mercedes en Geely ook de krachten op het vlak van de elektrificatie van hun modellen. Ook dochtermerken Volvo en Polestar zullen hiervan kunnen profiteren.
Gepland is de ontwikkeling van een zogenaamd MMA-platform. Dat is in eerste instantie bestemd voor toekomstige e-modellen maar het ook kan worden gebruikt voor plug-in hybrides en de nieuwe generatie verbrandingsmotoren. Welke Mercedes-modellen in aanmerking komen? Volgens onze informatie gaat het om de A-klasse, GLA, CLA Coupé, GLB en een compacte SUL – een combinatie van een limousine en terreinwagen.
Geely versus BAIC
De motorendeal zal ongetwijfeld een kostendrukkend effect hebben maar zal ook arbeidsplaatsen kosten in de Duitse motorenfabrieken van Mercedes. Door de transitie van verbrandings- naar elektromotoren zullen daar sowieso vele duizenden jobs sneuvelen, door de nieuwe deal wordt de situatie er niet beter op. IG Metall, de machtige Duitse metaalvakbond, heeft al afkeurend gereageerd en eist jobgaranties van de directie. Dat belooft.
De nauwere samenwerking tussen Mercedes en Geely is bovendien een doorn in het oog van die andere Chinese partner BAIC. Die bezit 5 procent van de Daimler-aandelen en werkt al enkele decennia samen met Mercedes. BAIC heeft laten weten dat het zijn aandelenpakket wil verdubbelen tot 10 procent, om in Stuttgart net iets meer gewicht in de weegschaal te kunnen werpen dan Geely, de grootste concurrent van BAIC op de Chinese markt. Ook dat belooft een harde noot om te kraken voor Ola Källenius.
Vele elementen die hier aan bod zijn gekomen, zijn symptomatisch voor wat zich vandaag afspeelt in de internationale autowereld. Aan de ene kant is er de transitie van verbrandings- naar elektromotoren en aan de andere kant de steile opmars van de Chinese merken en in het bijzonder van Geely.
De snelheid en doeltreffendheid waarmee Li Shufu zijn ambitieuze plannen omzet, wekken bewondering maar wijzen terzelfdertijd op de kwetsbare positie waarin de Europese constructeurs zich momenteel bevinden. De Chinese merken produceren en verkopen meer auto’s dan wie ook, dankzij strategische allianties en overnames breiden zij hun invloedssfeer in snel tempo uit. Zelfs in coronatijden blijven zij vooruitgaan.
Al geldt dat niet voor alle Chinese automerken. Het gerucht doet de ronde dat Brilliance Automotive, de alliantiepartner van BMW, op een faillissement afstevent en moet hopen op een reddende hand vanuit München. BMW verkocht dit jaar al meer dan 560.000 auto’s in China en rolt daar de nieuwe elektrisch aangedreven BMW iX3 van de band. Volgens BMW hebben de financiële problemen van Brilliance geen impact op de productie van de nieuwkomer. Wait and see.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
