Wet rond vingerafdrukken op identiteitskaart geen schending van de privacy, oordeelt Grondwettelijk Hof

Toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) besliste in 2018 om, ondanks een negatief advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA), digitale vingerafdrukken toe te voegen aan de elektronische identiteitskaart. De uitreiking van de vernieuwde kaarten is vorig jaar begonnen: in de loop van 2020 kregen ruim 53.000 Belgen zo’n eID, zo maakte huidig minister Annelies Verlinden (CD&V) onlangs nog bekend.

In maart 2019 startte privacyjurist Matthias Dobbelaere-Welvaert een procedure op om de maatregel te laten vernietigen door het Grondwettelijk Hof, onder meer omdat die niet wettelijk, niet proportioneel en niet veilig zou zijn. Via de crowdfundingcampagne “Stop de Vingerafdruk” en met zijn stichting Ministry of Privacy haalde hij daarvoor ruim 26.600 euro op. Ook de Liga voor Mensenrechten trok naar het Grondwettelijk Hof.

Het Hof heeft hun vernietigingsverzoek niet ingewilligd. Het vindt dat het doel, identiteitsfraude bestrijden, een inmenging in het recht op eerbiediging van het privéleven en de bescherming van persoonsgegevens “redelijk verantwoordt”. Dat er geen permanent centraal register van alle vingerafdrukken wordt ingevoerd, speelt daarbij een rol.

Privacjurist Dobbelaere-Welvaert reageert teleurgesteld via Twitter. “Als het Grondwettelijk Hof in deze zaak geen schending ziet van de privacy, dan vrees ik voor elke andere privacyzaak in de toekomst”, zegt hij in een eerste reactie. “Vandaag is een uitermate trieste dag voor de privacy van alle burgers in dit land. Bijzonder, bijzonder teleurgesteld.”

In een volgende tweet voegt hij toe: “We gaan nu de tijd nemen om het arrest gedetailleerd door te nemen. Op basis daarvan beslissen we of het juridisch en budgettair steek houdt om dit te escaleren naar het Europees Hof van de Mensenrechten”.

“Het Hof heeft wel de puntjes op de i gezet bij een aantal zaken die nog onduidelijk waren”, zegt voorzitter Kati Verstrepen van de Liga voor Mensenrechten. Een aantal achterpoortjes worden door het arrest afgesloten, meent ze.

“Zo verduidelijkt het Hof dat een permanente centrale databank van vingerafdrukken niet kan. Nadat een identiteitskaart is aangemaakt, zal dus het beeld van de vingerafdruk automatisch verwijderd worden en enkel lokaal op de identiteitskaart worden opgeslagen. De vingerafdruk mag ook naderhand nergens opgeslagen worden én mag enkel uitgelezen worden met de bedoeling om de identiteit van een kaarthouder te verifiëren wanneer dat enkel op basis van de foto niet kan. Tot slot heeft het Hof ook duidelijk gemaakt dat het beeld van de vingerafdruk niet gedeeld kan worden met andere overheidsinstanties, behalve voor de aanmaak van de identiteitskaart.”

De Liga wijst erop dat er ook nog een procedure werd ingeleid bij de Raad van State, namelijk tegen het koninklijk besluit dat de uitvoering van de wet regelt. Het gaat dan over technische aspecten, zoals de vraag of een volledige foto of scan van de vingerafdruk wel een veilige keuze is, en of het gebruik van een contactloze chip voldoende veilig is.