Liveblog - Van Gucht: "Netwerk van basisscholen wordt kleiner", kaap van 100 miljoen bevestigde besmettingen gerond

Een veertigtal leerlingen van de gemeentelijke basisschool De Plataan in de Vlaams-Brabantse gemeente Merchtem zit in quarantaine nadat een leerkracht vorige week donderdag positief heeft getest op het coronavirus. Het gaat niet om de meer besmettelijke Britse variant.

Op donderdag 21 januari legde een leerkracht van de school een positieve coronatest af. Omdat de leerkracht in verschillende klassen komt, werd besloten drie klassen uit voorzorg in quarantaine te laten gaan. Het gaat om een veertigtal leerlingen.

"Ondertussen hebben al de kinderen zich laten testen en sijpelen de resultaten binnen", vertelt burgemeester van Merchtem Maarten Mast (Lijst1785). "Er blijken momenteel een zestal leerlingen besmet te zijn geraakt, maar nog niet alle testresultaten zijn volledig."

De drie klassen volgen nog afstandsonderwijs tot en met volgende week dinsdag. Kinderen met een negatieve test mogen woensdag 3 februari weer naar school. Morgen/Woensdag worden bovendien alle leerlingen en leerkrachten getest, in samenwerking met het testcentrum van Merchtem. Omdat het niet om de Britse variant gaat, is beslist om de ouders van de leerlingen niet te testen.

Vanavond heeft Merchtem ook besloten om alle buitenschoolse activiteiten voor kinderen jonger dan twaalf jaar te verbieden, alvast tot en met 7 februari. "We doen dat zodat er nog een extra afkoelingsperiode komt voor de krokusvakantie. We zien dat er in naburige gemeenten ook uitbraken plaatsvinden, dus willen we op zeker spelen. En deze regel heeft ook het voordeel van de duidelijkheid", zegt Mast.

De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris heeft in het National Institutes of Health (NIH) haar tweede spuitje van het coronavaccin gekregen. Harris kreeg op 29 december haar eerste dosis van het vaccin van farmaceut Moderna.

Tussen de twee inentingen van Moderna moet vier weken zitten om optimaal te kunnen werken, volgens het Amerikaanse bedrijf. Harris is precies vier weken na haar eerste spuit weer ingeënt. President Joe Biden heeft zijn twee dosissen van het vaccin ook al gekregen.

"Het overlegcomité heeft afgelopen vrijdag begrip getoond voor de moeilijke situatie van jongeren. Het is goed dat de bevoegde ministers van de deelstaten dit hebben opgepikt en nu aan het Overlegcomité een voorstel voorleggen met betrekking tot naschoolse activiteiten." Dat zegt het kabinet van eerste minister Alexander De Croo (Open VLD) vanavond.

De verschillende deelstaten van het land hebben een akkoord bereikt over de buitenschoolse activiteiten voor kinderen en jongeren. De activiteiten mogen blijven doorgaan, maar in kleinere bubbels van maximaal 10 personen. Aan de ouders wordt gevraagd om de activiteiten van hun kinderen te beperken tot één hobby of activiteit per week. Voor de kampjes in de krokusvakantie is er een uitzondering en zijn bubbels van 25 toegelaten.

De premier verwelkomt het voorstel en benadrukt de moeilijke situatie van de jeugd. "Tegelijk blijven we erg bezorgd over de epidemiologische situatie en groeit ook het inzicht over de rol van jonge kinderen in de huidige fase van de pandemie met nieuwe, besmettelijkere virusvarianten", is te horen bij zijn kabinet.

"Het voorstel van de ministers van Jeugd zal nu op federaal vlak besproken worden, ook rekening houdend met de epidemiologische risico's. Daarna gebeurt er een vertaling in heldere en handhaafbare regels, vastgelegd in een ministerieel besluit dat aan een elektronisch Overlegcomité kan worden voorgelegd." Wanneer die vergadering plaatsvindt, is volgens het kabinet-De Croo nog niet afgeklopt.

In Nederland is het vanavond voorlopig rustiger dan de vorige avonden. Verschillende steden en gemeenten hebben uit voorzorg een noodbevel uitgevaardigd dat meestal meteen is ingegaan. In Amsterdam en Rotterdam was het even onrustig, maar tot nog toe zonder veel erg. In Rotterdam zijn een handvol mensen opgepakt.

Lees meer in dit artikel:

Het akkoord over buitenschoolse activiteiten voor jongeren, waarbij weer meer mogelijk wordt voor jongeren boven 12 jaar, is "een eerste stap in de goede richting". Dat vindt de Vlaamse Jeugdraad, een officiële adviesraad voor de Vlaamse regering.

Als het overlegcomité het licht op groen zet, zullen jongeren van 12 tot 18 weer buitenschoolse activiteiten mogen doen in de buitenlucht. Wel moeten alle naschoolse activiteiten, ook die onder 12 jaar, in kleinere groepen van maximaal tien plaatsvinden. Aan de ouders wordt gevraagd om de activiteiten van hun kinderen te beperken tot één hobby of activiteit per week.

"We zijn blij dat de beleidsmakers hun nek uitsteken voor jongeren", klinkt het bij de Vlaamse Jeugdraad. "We weten dat dit deels ten koste gaat van jongere kinderen, maar begrijpen de beslissing." Na de krokusvakantie hoopt de Jeugdraad dat er weer meer mogelijk wordt, "maar zonder onnodige risico's".

Chiro Vlaanderen en Scouts en Gidsen Vlaanderen reageren "heel blij en zeer tevreden" op het bereikte akkoord over de buitenschoolse activiteiten voor kinderen en jongeren. "Chiro is heel blij dat er is geluisterd naar de sector en ook dat een mogelijkheid wordt geboden voor de +12-jarigen, waar alles stil ligt sinds de herfstvakantie", aldus Niels De Ceulaer, nationaal secretaris. 

Scouts en Gidsen Vlaanderen is globaal zeer tevreden met het resultaat en gaat in overleg met de jeugdsector over hoe dit praktisch te vertalen naar het terrein. "Alles staat wel onder voorbehoud van wat het Overlegcomité beslist", zegt woordvoerder Jan Van Reusel.

"Er is begrip voor het bijstellen naar kleinere bubbels bij de -12-jarigen. De praktische uitwerking zal niet evident zijn, vooral voor de kleinsten in kleine groepjes. Er zijn nog veel vragen over de praktische uitwerking: wordt de begeleiding meegeteld in de bubbel van 10 personen", reageert De Ceulaer.

Van Reusel is ook blij met het vertrouwen dat wordt gesteld in de verantwoordelijkheid van het jeugdwerk. Hij wijst op het succes van de zomerkampen, waar met strikte protocollen haast geen besmettingen opdoken. "Het is belangrijk dat kinderen en jongeren bewegingsruimte krijgen. Het is het antwoord op een pedagogische noodzaak, de nood aan contact en uitdagingen."

Praktisch moet nog heel wat uitgeklaard worden: aantallen, grootte van groepen, welke activiteiten? "Zien groepen het zitten om binnen die kaders te werken? Wie dit niet wil, zullen we niet laten vallen", aldus Van Reusel namens Scouts en Gidsen.

Het verbod op buitenschoolse activiteiten voor kinderen onder dertien jaar blijft voorlopig gelden in zowel zeven Zuid-Limburgse gemeenten als in de eerstelijnszone Noord-Limburg. Het akkoord dat de verschillende deelstaten van het land hebben bereikt, moet immers nog in een nieuw ministerieel besluit verschijnen. Bovendien kan gouverneur Jos Lantmeeters steeds bijkomende maatregelen nemen, klinkt het bij de provincie Limburg.

In zeven Zuid-Limburgse gemeenten mogen sinds afgelopen donderdag tot en met 12 februari geen buitenschoolse activiteiten voor kinderen onder 13 jaar meer plaatsvinden. Het verbod geldt op het grondgebied van Sint-Truiden, Nieuwerkerken, Gingelom, Heers, Wellen, Borgloon en Alken. Ook in de eerstelijnszone Noord-Limburg is zondag beslist de buitenschoolse jeugdactiviteiten in zes gemeenten - Hamont-Achel, Pelt, Lommel, Bocholt, Peer en Hechtel-Eksel - stop te zetten tot en met 12 februari.

De verschillende deelstaten van het land hebben dinsdag een akkoord bereikt over de buitenschoolse activiteiten voor kinderen en jongeren. Het nieuwe voorstel van de deelstaten wordt volgens Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle (CD&V) nu voorgelegd aan het Overlegcomité. Er zal ook een nieuw ministerieel besluit nodig zijn. Minister Dalle zelf hoopt dat de nieuwe regels tegen het weekend kunnen ingaan en gaat alvast aan de jeugdsector vragen om de regels vanaf het weekend toe te passen.

Volgens de provincie Limburg blijven de huidige regels in de betrokken gemeenten echter voorlopig gelden, aangezien er nog geen nieuw ministerieel besluit is. Daarenboven blijft er steeds de mogelijkheid voor gouverneur Jos Lantmeeters om in te grijpen omwille van lokale situaties. Op dit moment zijn er dus nog geen veranderingen, klinkt het bij de provincie.

De minst bevoorrechte mensen van de samenleving moeten onder de eersten zijn die het vaccin tegen COVID-19 krijgen, terwijl reizigers in dit stadium niet ingeënt zouden moeten worden, zo heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gezegd in een richtinggevend document.

"In de huidige periode met een erg beperkt vaccinaanbod zou voorrang geven aan internationale reizigers tegen het principe van billijkheid ingaan", zei de WHO in Genève. Volgens de VN-organisatie is de inenting van reizigers nu ook niet raadzaam omdat nog niet aangetoond is dat de vaccinatie het risico op overdracht van het coronavirus beperkt.

Gezondheidswerkers die in hoogrisico-omstandigheden werken en bejaarde mensen moeten eerst gevaccineerd worden, meent de WHO, gevolgd door minder bevoorrechte mensen die op elkaar gepakt leven, andere gezondheidswerkers, oudere mensen en leerkrachten. Tot deze tweede groep behoren ook mensen in vluchtelingenkampen, gevangenissen, sloppenwijken en andere plaatsen waar geen afstand kan worden gehouden.

Professor huisartsgeneeskunde Dirk Devroey (VUB) staat niet te springen bij het akkoord over buitenschoolse activiteiten dat de ministers van Jeugd en Sport van de 3 gemeenschappen van ons land hebben bereikt. "Je moet kiezen", zegt hij in "Terzake". "Ofwel ga je het onderwijs openhouden en dan kies je daar ook resoluut voor, ofwel ga je sociale contacten voor kinderen toelaten." 

"Maar ze allebei toelaten op dit moment, met wat ons te wachten staat, dat vind ik geen goede maatregel. Het is zoals vaak eigenlijk, men durft geen strengere maatregelen te nemen en dan komen we in een oneindig lange periode van halve maatregelen met een uitzichtloze lockdown."

"Als je het zuiver op gebied van infectie bekijkt, dan moet je zeggen: alles moet dicht. Maar als je kijkt naar onderwijs, kinderen moeten leren, ze moeten ook met elkaar leren omgaan, dan kan ik mij erin vinden dat je deeltijds scholen openhoudt. Eigenlijk hadden we intussen ook al tijd om het onlineonderwijs goed te ontwikkelen zodat ook het lager onderwijs erop zou kunnen terugvallen."

"Ik geef toe dat er problemen kunnen zijn met thuissituaties. Als je met 5 kinderen moet studeren met een zatte vader die in de zetel ligt, dat is geen pretje en dat komt vaker voor dan we denken."

Professor kindergeneeskunde Ann De Guchtenaere (UGent) benadrukt op haar beurt dat scholen meer dan alleen onderwijsinstellingen zijn. "Scholen zijn voor veel kinderen een veilige haven, ze zijn ook een vorm van structuur en ze zijn erg belangrijk voor het algemeen welbevinden. We zien veel meer angst- en eetstoornissen, maar ook meer fysiek geweld."

Bekijk hier het gesprek met Devroey en De Guchtenaere in "Terzake":

Het Franse farmabedrijf Sanofi gaat coronavaccinproducenten Pfizer en BioNTech helpen bij de productie van hun coronavaccin. Sanofi zal tegen eind dit jaar meer dan honderd miljoen dosissen in flacons gieten die bestemd zijn voor Europa. Dat heeft Paul Hudson, de algemeen directeur van het Franse labo, gezegd in een interview met Le Figaro.

Sanofi werkt zelf ook aan twee vaccins tegen het coronavirus, maar zijn hoofdproject heeft vertraging opgelopen en zou niet voor het einde van dit jaar op de markt geraken. In afwachting zal het bedrijf dus zijn productielijnen ter beschikking stellen voor de opschaling van de fabricatie van reeds bestaande vaccins.

Sanofi zal vanaf juli flacons vullen met het coronavaccin van Pfizer en BioNTech in zijn fabriek in Frankfurt. Die site bevindt zich in de buurt van de zetel van BioNTech. "Onze ploegen werken samen om alles onder goede omstandigheden te kunnen doen, want het gaat om een veel complexere situatie dan het lijkt", aldus Hudson. "De flacons moeten gevuld worden in een steriele omgeving en aan zeer lage temperatuur. We gaan dit doen op zeer grote schaal, waardoor de leveringen versneld kunnen worden. We zouden tegen het einde van het jaar meer dan 100 miljoen dosissen moeten kunnen leveren bestemd voor de Europese Unie."

Het Verenigd Koninkrijk is sinds vandaag het eerste land in Europa dat de kaap van 100.000 coronadoden heeft overschreden. Dat blijkt uit officiële cijfers. Het bevestigt de omvang van de crisis in het land, dat nu al zijn pijlen richt op de vaccinatie.

Volgens de dagelijkse update van het ministerie van Volksgezondheid zijn er 1.631 overlijdens bijgekomen, wat het totaal op 100.162 brengt. Er werden 20.089 nieuwe besmettingen vastgesteld. Dat is een afname die in de lijn ligt van de afgelopen dagen.

De ministers van Jeugd en Sport van de verschillende regeringen in ons land hebben een akkoord bereikt over buitenschoolse activiteiten voor kinderen en jongeren. Die mogen doorgaan, zij het in kleinere bubbels en slechts voor 1 hobby of vrijetijdsactiviteit. Ook kinderen ouder dan 12 jaar mogen in een kleine bubbel samenkomen, maar dan wel in openlucht.

Bekijk hier een gesprek met Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle (CD&V) over het akkoord in "Het Journaal" (en lees voort onder de video):

Kinderen jonger dan 12:

"We bevelen ouders sterk aan om voor hun kinderen 1 hobby te kiezen", zegt Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle (CD&V) over het bereikte akkoord in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Vandaag zijn er kinderen die in 1 week ballet doen, naar de jeugdbeweging en naar de muziekles gaan. Dat is te veel van het goede. Virologen zeggen ons 1 hobby per week te kiezen. We bevelen ook aan zoveel als mogelijk kinderen buiten te laten spelen, maar een pianoles kan natuurlijk moeilijk buiten worden georganiseerd."

Kinderen die aan hun ene activiteit van de week deelnemen, zullen dat in groepjes van maximaal 10 moeten doen. "Afgelopen maanden heeft de jeugdsector zich sterk georganiseerd in bubbels van 50, maar virologen zeggen ons dat dit te veel is nu. Daarom stellen we voor de bubbels tot 10 kinderen te beperken. Voor veel jeugdbewegingen zal dit niet evident zijn, maar liever dit dan helemaal niks meer organiseren."

Kinderen en jongeren ouder dan 12:

Voor kinderen en jongeren ouder dan 12 zijn buitenschoolse activiteiten momenteel verboden, maar daarin komt verandering. "Zij zullen mogen samenkomen in groepjes van 10, maar wel uitsluitend in openlucht", zegt Dalle. "We kunnen hen dus een klein beetje perspectief geven. Ook voor hen is het niet de bedoeling allerlei verschillende activiteiten te combineren."

Wat met de krokusvakantie?

In de krokusvakantie vinden veel kampen (zonder overnachting) plaats. "Daar kijken kinderen naar uit, maar ook hun (werkende) ouders", zegt Dalle. "We stellen voor om die kampen in groepen van 25 kinderen te laten doorgaan, dat is een halvering ten aanzien van de bubbels van 50 nu."

"In principe gaat het om activiteiten die 4 of 5 dagen duren. Het gaat telkens om dezelfde bubbels en kinderen gaan in die week uiteraard niet naar school. Virologisch is het daarom verantwoord om het onderscheid te maken tussen bubbels van 10 in een schoolperiode en bubbels van 25 in een vakantieperiode."

Vanaf wanneer gelden deze regels?

"Dit is voor alle duidelijkheid een gedragen voorstel van de bevoegde ministers van de 3 gemeenschappen samen met virologen", zegt Dalle. "Het is het Overlegcomité dat de definitieve beslissing moet nemen, ook over de timing. Wat de jeugdsector betreft, raad ik aan om deze striktere regels al vanaf komend weekend toe te passen."

Lees ook:

Al meer dan 200.000 Belgische inwoners hebben een inspuiting met een coronavaccin gekregen. Dat blijkt uit gegevens op het dashboard van het gezondheidsinstituut Sciensano.

Er werden tot en met maandagavond 212.618 gevaccineerde personen geregistreerd. Dat betekent dat 2,31 procent van de volwassen Belgische inwoners al een inspuiting met een coronavaccin heeft gekregen. Wanneer gekeken wordt naar de volledige bevolking, bedraagt de vaccinatiegraad 1,85 procent.

Er kregen ook al 683 mensen een tweede prik toegediend, wat het totale aantal toegediende dosissen op 213.301 brengt.

De meeste dosissen werden toegediend in het Vlaams gewest: daar werden al zowat 130.900 mensen minstens één keer ingeënt, wat neerkomt op 2,45 procent van de bevolking. In Wallonië gaat het om ongeveer 67.400 mensen (2,33 procent), in Brussel om 13.700 (1,46 procent).

Het administratief centrum van Zoutleeuw gaat zeven dagen dicht. Twee personeelsleden zijn besmet met corona. Het personeel zal telewerken en inwoners kunnen alleen op afspraak bij de stadsdiensten terecht. 

Lees meer in dit artikel:

Ook in Weelde-station (Ravels) is gestart met de opbouw van een vaccinatiecentrum. Het is één van de twee centra voor de eerstelijnszone Kempenland. Dit komt in de vroegere legerhallen, waar eerder ook al een drive-in teststraat werd ingericht om coronatests af te nemen. Maar het vaccineren zal niet via een drive-in gebeuren: "Dat werd verboden door de federale overheid", zegt burgemeester Walter Luyten (CD&V).

Lees meer in dit artikel:

Het parket van Limburg waarschuwt vanavond dat wie tot gewelddadig coronaprotest oproept, wel degelijk zal worden vervolgd en dit "snel en onmiddellijk".

"De voorbije dagen circuleerden er talrijke berichten in de sociale media waarbij werd opgeroepen tot gewelddadige protestacties tegen de coronaregelgeving", klinkt het in een persbericht. "Het parket van Limburg wenst te benadrukken dat het aanzetten tot dergelijke gewelddadige manifestaties strafbaar is."

"Parket en politiediensten nemen elk bericht zeer ernstig en verlenen prioriteit aan het identificeren van de organisatoren. Tegen hen, maar ook tegen de verspreiders van dergelijke berichten, zal streng worden opgetreden. Zo werd er reeds een persoon die kon geïdentificeerd worden als organisator, voorgeleid bij de jeugdrechter te Hasselt."

"Daarnaast zullen mogelijke inbreuken die worden gepleegd in het kader van deze manifestaties streng en onmiddellijk worden bestraft, waarbij naargelang het geval een dagvaarding in snelrecht of een voorleiding voor de parketmagistraat, jeugdrechter of onderzoeksrechter, zal volgen."

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) heeft het coronacommissariaat om een nieuwe update van de epidemiologische situatie gevraagd. Dat zei hij bij een actualiteitsdebat in de Kamer. Het rapport zou ook nieuwe gegevens moeten bevatten over de testing in de scholen.

"Er zijn steeds meer indicaties dat besmettingen door kinderen toch belangrijker zijn dan we dachten", zei Vandenbroucke in de Kamer. Donderdag heeft hij, samen met eerste minister Alexander De Croo (Open VLD), een 'informeel overleg' met de ministers van Onderwijs en Jeugd van de deelstaten. "Ik denk dat de ministers dan maatregelen zullen aankondigen, of misschien al voor donderdag", aldus Vandenbroucke.

Op Vlaams niveau wordt alvast vanavond opnieuw overlegd tussen onder meer minister van Onderwijs Ben Weyts en minister van Jeugd Benjamin Dalle. Het gaat onder meer over de buitenschoolse activiteiten van kinderen en jongeren.

Alle leerlingen en personeelsleden van het Sint-Michielscollege in Etterbeek, die nog niet getest werden of een negatieve test hebben afgelegd, worden donderdag en vrijdag getest, zo heeft Brussels minister van Gezondheid Alain Maron aangekondigd.

Volgens hem heeft de inspectiearts van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) de ongerustheid van de burgemeesters van Etterbeek en Ukkel gehoord. Op basis van de resultaten van de eerste test in de middelbare school werd de gebruikelijke teststrategie aangepast.

Om de toename van de pandemie beter te kunnen controleren, werd dinsdag aan de minister voorgesteld om een veralgemeende testing van de leerlingen en het personeel door te voeren.

De tests vinden donderdag en vrijdag plaats om zoveel mogelijk mensen op te sporen die besmet zijn maar nog niet positief getest hebben. De schooldirectie en de medische preventiedienst zullen de leerlingen informeren over de praktische modaliteiten.

Het Sint-Michelscollege sloot de middelbare school met 1.544 leerlingen en 160 leerkrachten voor minstens een week nadat vier leerkrachten positief getest hebben op de Britse variant van het coronavirus. In twee andere scholen in Etterbeek zijn nog vier klassen van het lager en middelbaar onderwijs gesloten. Die blijven ook de rest van de week gesloten.