Het EMA adviseert een ‘voorwaardelijke vergunning’ voor het coronavaccin van AstraZeneca voor mensen ouder dan 18. Het agentschap oordeelt dat het vaccin veilig is en aan de Europese voorwaarden voldoet. Het is het derde vaccin, na Pfizer en Moderna, dat groen licht krijgt van het EMA.

De vraag was of het agentschap het vaccin ook zou goedkeuren voor 65-plussers, nadat Duitse experts het vaccin voor die leeftijdsgroep hadden afgeraden. Er waren onvoldoende gegevens ‘om de werkzaamheid van het vaccin vanaf die leeftijd te beoordelen’, klonk het.

Het Geneesmiddelenagentschap haalt in zijn persbericht een aantal studies aan. ‘De meeste deelnemers waren tussen achttien en vijfenvijftig jaar. Er zijn nog niet genoeg resultaten bij oudere deelnemers (ouder dan 55 jaar) om te bepalen hoe werkzaam het vaccin is bij deze groep. Maar we verwachten dat het vaccin bescherming biedt gezien de ervaring met andere vaccins en omdat we een immuunreactie zien bij deze leeftijdsgroep. Over de veiligheid bestaat betrouwbare informatie. Onze experts vinden dat het vaccin bij oudere volwassenen gebruikt kan worden. Uit lopende studies, waaraan meer oudere deelnemers meedoen, wordt meer informatie verwacht.’

‘Opvolging nodig’

Het EMA benadrukt dat de werking van het vaccin opgevolgd zal blijven worden. Professor Bruno Sepodes, de vicevoorzitter van het wetenschappelijke comité van het EMA dat de vergunning vrijdag toekende, zei op de persconferentie dat het vaccin allicht ook werkt bij de besmettelijkere varianten van het coronavirus.

Ook van dit vaccin zijn per persoon twee inspuitingen nodig. De tweede spuit moet 4 tot 12 weken na de eerste worden toegediend. Deze lange interval geeft de nodige flexibiliteit en dat kan volgens Sepodes de vaccinatiecampagnes in de lidstaten vooruithelpen.

Net zoals de andere vaccins heeft ook het AstraZeneca-vaccin bijwerkingen. De bijwerkingen zijn veelal mild. Meestal gaat het om onder meer hoofdpijn, vermoeidheid, spierpijn, koorts en misselijkheid. Het EMA kan nog geen specifieke informatie geven omtrent het vaccin bij zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, omdat er weinig tot geen data is voor deze specifieke groepen. ‘We raden dus aan om het geval per geval te bekijken, en altijd in overleg met een zorgverlener, zei Sepodes.

Het vaccin beschermt tegen de ziekte covid-19, maar het is nog niet geweten of het ook de overdracht van het virus SARS-CoV-2 vermindert, dat aan de basis van de ziekte ligt. Een andere onbekende is hoe lang het vaccin bescherming biedt. Verder studiewerk en opvolging van wie effectief gevaccineerd is, moeten daar duidelijkheid over scheppen.

Hoeksteen van de Belgische campagne

AstraZeneca is, meer nog dan andere vaccins, een hoeksteen van de Belgische campagne. Er zijn 7,5 miljoen doses besteld en ze zijn makkelijk te transporteren. Volgens plannen van begin deze maand zou het vaccin in maart worden toegediend bij 65-plussers zonder onderliggende aandoeningen.

AstraZeneca lag de voorbije dagen in conflict met de Europese Commissie over de levering van de vaccins. Het Zweeds-Britse farmabedrijf zal in het eerste kwartaal van dit jaar maar 40 procent van de beloofde vaccins leveren aan de EU. Dat zette kwaad bloed bij de EU en de lidstaten, die vinden dat AstraZeneca zich niet aan de contractuele beloftes houdt.