Na fel protest van de Ierse overheid heeft de Europese Commissie een richtlijn over de export van coronavaccins gedeeltelijk moeten terugdraaien.

In het nieuws: de Europese Commissie, het VK en Ierland op ramkoers. Brussel wil de uitvoer van vaccins naar niet-EU-landen verstrengen. De kwestie Noord-Ierland kwam acuut weer op tafel.

Wat is er precies aan de hand? De EU wil niet dat het VK meer vaccins krijg dan de EU en gebruikte als stoplap een breder exportverbod voor vaccins naar niet-EU-landen. Wie vaccins wil, moet daar een overeenkomst over sluiten. Dat botste tegen de Ierse grens.

Wat is het probleem met de Ierse grens? De Ierse grens met Noord-Ierland, het VK dus, was ook al een hete aardappel tijdens de brexit-onderhandelingen. Een harde grens met controles is niet wenselijk gezien de geschiedenis van het grondgebied. Het werd uiteindelijk een zachte grens: goederen mogen er passeren. Vaccins zouden volgens de EU onder een bijzondere goederen-clausule vallen.

De oplossing: In Brussel werd snel een rondje verzachtingspolitiek doorgevoerd. De zachte grens tussen de republiek en Noord-Ierland zal gehandhaafd worden.

Eind goed al goed? Het zal er de relaties tussen het VK en de EU niet bepaald op verbeterd hebben. Ierland is wel vaker het klein duimpje in discussies tussen de twee, maar mocht nu bij monde van Taoiseach Micheal Martin vrede sluiten met zijn Noord-Ierse collega, premier Arlene Foster. Zij had het besluit een ’ongelofelijke daad van vijandigheid’ genoemd.

Handhaving? Dat zet de deur natuurlijk open voor vaccins die het VK op een andere manier kunnen bereiken dan via de geijkte weg. Ursula Von der Leyen waarschuwde dat er bij misbruik meer middelen zullen ingezet worden om de vaccinvoorziening van de EU te handhaven.