Anthony Fauci: ‘Zonder extra problemen met varianten komen we eind 2021 in de buurt van normaal leven’

Vanaf nu is wetenschappelijk inzicht leidend in de Amerikaanse aanpak van het coronavirus, zeiden viroloog Anthony Fauci en Witte Huis-beleidsadviseur Andy Slavitt vrijdag in een online persconferentie. ‘We zullen het debat voeren op basis van data en feiten.’

Een van Joe Bidens campagnebeloftes was vanaf dag één de aanpak van de coronacrisis de absolute prioriteit te maken. In dat licht heeft hij in de eerste weken van zijn presidentschap gelijk een aantal stappen gezet: van de aanschaf van genoeg vaccins om de hele Amerikaanse volwassen bevolking te vaccineren tot het verplichten van mondmaskers in federale gebouwen door het hele land.

Wat centraal staat in de aanpak van de Biden-regering is wetenschappelijk inzicht, zeggen twee van zijn belangrijkste adviseurs, Andy Slavitt en Anthony Fauci, in een persconferentie via Zoom voor buitenlandse VS-correspondenten, waar Knack aan deelnam.Slavitt was voorheen directeur voor Medicare en Medicaid, de Amerikaanse zorgprogramma’s voor ouderen en mensen met een laag inkomen. Hij werkt nu als senior beleidsadviseur in het Witte Huis voor Covid-gerelateerde zaken. Anthony Fauci is viroloog en directeur van het Nationaal Instituut voor Allergie en Infectieziekten en verwierf faam met zijn rechtdoorzee analyses gedurende de pandemie.

‘Zoals jullie weten heeft Covid-19 de Verenigde Staten harder geraakt dan elk ander land ter wereld. Het was pas een maand geleden dat we dagelijks 300.000 tot 400.000 nieuwe gevallen zagen en 3000 tot 4000 dagelijkse doden. Op dit moment zien we een plateau ontstaan en een aantal cijfers die afnemen. Maar de president heeft de burgers van de VS verteld – en dit wil ik echt duidelijk maken – dat we niet gemakzuchtig mogen worden nu het lijkt alsof we de hoek zijn omgeslagen. We zijn bezig onze vaccinatiecampagnes te versnellen, maar we moeten maatregelen voor de bescherming van de volksgezondheid blijven implementeren.’

Hoe lang zijn internationale reisrestricties nodig met de nieuwe virusmutaties die rondgaan? En hoe ziet u de transatlantische samenwerking op dit moment?

ANTHONY FAUCI: De restricties zullen afhangen van de dynamiek rond het virus in elk afzonderlijk land. We hopen dat de komende maanden het niveau van infecties zal afzwakken en dan zullen we opnieuw evalueren wat de restricties per land moeten zijn.

ANDY SLAVITT: Dit is een perfect voorbeeld van waar we de wetenschap leidend laten zijn. We weten niet hoe het verder zal gaan met de reisrestricties, want dat is nog niet weetbaar. We zullen luisteren naar het advies van onze wetenschappers en het debat voeren op basis van data en feiten.

FAUCI: En wat je tweede vraag betreft: vanaf nu zal de transatlantische samenwerking uiteraard een stuk beter gaan. De president is behoorlijk toegewijd aan de samenwerking met onze buitenlandse partners. Het eerste dat hij me vroeg na de inauguratie is te spreken met de directie van de Wereldgezondheidsorganisatie, om hen de boodschap over te brengen dat de VS zich weer willen aansluiten en bereid zijn hun leidende rol in de wereld weer op zich te nemen.

Hoe zit het dan met de vereiste dat reizigers naar de VS veertien dagen niet in een zwaar getroffen gebied geweest mogen zijn, terwijl gezondheidsagentschap CDC inmiddels een quarantaineperiode van zeven dagen adviseert?

FAUCI: Je stelt een terechte vraag. Die veertien dagen dateren nog van toen de vorige regering het beleid rond inreizen implementeerde. Op dat moment raadde de CDC aan dat mensen met symptomen zich veertien dagen afzonderden. Daarop was ook de eis gebaseerd dat mensen die naar de VS reisden, veertien dagen niet in een gebied waren geweest waar het virus wijdspreid is (zoals Europa, Brazilië en China, waar nog altijd reisrestricties voor gelden, nvdr.). De CDC raadt nu een quarantaineperiode van tien dagen als je geen test hebt gehad, en een periode van zeven dagen als je negatief getest hebt. Maar we hebben ons inreisbeleid nog niet aangepast. Dat is het heroverwegen waard en ik denk dat de CDC dat, als ze dat al niet gedaan hebben, snel in beraad zullen nemen.

Denkt u dat de Olympische Spelen in Tokyo veilig gehouden kunnen worden deze zomer?

FAUCI: Dat zal echt afhangen van hoe het met de verspreiding van het virus gaat in Japan en wereldwijd. Hier in de VS hebben we met dezelfde vragen te maken, op kleinere schaal, wat betreft onze sportcompetities. Het antwoord hier in de VS is hetzelfde als wereldwijd. Als het erop lijkt dat wereldwijd het aantal infecties daalt, dan is het veel waarschijnllijker dat er veel meer deelnemers aan de Spelen zullen zijn. De beslissing om de Spelen wel of niet te houden ligt natuurlijk volledig bij de regering van Japan. In welke mate er ook daadwerkelijk deelnemers zullen zijn, zal afhangen van hoe de verspreiding van het virus in verschillende werelddelen gaat op dat moment.

Als je me vraagt wat Japan kan doen om de situatie veiliger te maken, denk ik dat de algemene richtlijnen ingevoerd moeten worden. Hoe gaan ze ervoor zorgen dat iedereen die naar de Spelen komt maskers draagt? Hoe zal er getest worden? Worden er reisrestricties opgelegd? Dat zijn vragen waar de Japanse overheid over na moet denken, niet alleen voor de eigen inwoners maar ook voor de mensen die voor de Spelen naar het land reizen.

In Europa worden sommige Olympische sporters al gevaccineerd. Denkt u dat die groep prioriteit moet krijgen?

FAUCI: Dat hangt ervan af hoe de toegang tot vaccins in dat land is. De vraag die je jezelf moet stellen is wat de wetenschappelijke reden is om Olympiërs te vaccineren. Als het is omdat de sporters samen zullen verblijven in het Olympisch dorp en je zeker wilt weten dat daar geen grote uitbraak plaatsvindt, dan is dat een redelijke redenering om de atleten te willen vaccineren. Maar dat is aan de autoriteiten van Japan.

Durven jullie enige voorspelling te doen voor wanneer het leven weer enigszins normaal wordt? In Wuhan, waar het virus oorspronkelijk uitbrak, is dat alweer bijna het geval.

FAUCI: Dat hangt opnieuw af van wat de dynamiek van de uitbraak is. Maar als we de VS als prototype nemen: we gaan er hier vanuit dat als we 70 tot 85 procent van de bevolking gevaccineerd hebben, er sprake is van groepsimmuniteit. Als ons vaccinatieschema loopt zoals gepland, dan is dat voor ons waarschijnlijk aan het begin van de herfst het geval. Als dat lukt, kunnen we langzaamaan terug naar een redelijk normale situatie. Maar het zal niet een soort lichtknopje zijn dat je aan of uit zet. Het ene moment ben je abnormaal, het volgende normaal. Het zal veel geleidelijker verlopen, waarbij we langzaamaan gezondheidsmaatregelen terugdraaien. Mensen mogen eerst weer in restaurants dineren met beperkte zitplaatsen, dan gaan bioscopen misschien weer open, en hopelijk zijn we dan ook in gelegenheid scholen te heropenen zonder angst voor een nieuwe uitbraak. Ik denk niet dat het ooit weer helemaal normaal zal worden. Er zullen nu en dan periodes zijn dan we bijvoorbeeld het dragen van mondmaskers weer moeten verplichten. Maar we zullen in de buurt van normaliteit zijn aan het einde van het jaar, als de nieuwe virusvarianten geen extra problemen opleveren.

Dat gezegd hebbende, de terugkeer naar normaal kan er in andere landen anders uit zien.

Denkt u dat het virus voorgoed bij ons blijft en we ons jaarlijk zullen moeten vaccineren, net als tegen de griep?

SLAVITT: We weten niet goed wat de toekomst zal brengen, dus we bereiden ons voor op verschillende scenario’s. Als we onszelf de vraag stellen: “Wie wint er? Het virus of de wetenschap?”, dan is “de wetenschap” absoluut het antwoord. Maar die wetenschap kan enorm gebaat zijn of enorm geschaad worden door menselijk gedrag. Dus ik denk dat het antwoord op die vraag erg in onze eigen handen ligt.

FAUCI: Andy heeft helemaal gelijk. We hopen dat als we wereldwijd allemaal samenwerken om iedereen gevaccineerd te krijgen – zoals we dat met de pokken, mazelen en polio gedaan hebben – dat we dan geen jaarlijkse cyclus krijgen zoals met het griepvirus. Het is denkbaar dat dat toch zal gebeuren, maar het is niet onontkoombaar.