‘Eerst halve klas ziek, dan heel het gezin besmet’: tieners en ouders besmetten elkaar

Van 1.605 besmettingen twee weken geleden naar 2.281 de voorbije week, of een stijging van liefst 42 procent: in geen enkele andere leeftijdsgroep nam het aantal besmettingen feller toe dan bij de 10- tot 19-jarigen. En ook bij de 40- tot 49-jarigen steeg dat aantal met 28 procent. Ter vergelijking: bij de twintigers ging het om ‘slechts’ 16 procent.

Met z’n tienen

De toename bij tieners en ouders lijkt simpel te verklaren: meer contacten en dus meer risico om besmet te worden. “En dan hebben we het niet over het weer opengaan van de scholen na de krokusvakantie”, zegt viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven). “Het is te vroeg om daar een effect van te zien. We denken eerder aan het omgekeerde: kinderen zijn in de vakantie thuis geweest en hebben meer contact gehad dan enkel met hun klasgenoten. We hebben 12-plussers ook meer ruimte gegeven om hobby’s te beoefenen.” Sinds eind januari mogen kinderen onder 12 jaar nog maar één hobby uitoefenen, maar vanaf 12 jaar mag in openlucht worden samengekomen met z’n tienen. Onder meer jeugdbewegingen konden daardoor meer activiteiten ontplooien.

Steekproeven lijken te bevestigen dat tieners meer samenkomen. “In de meest recente cijfers van het contactonderzoek zien we dat er in de groep van 10- tot 19-jarigen meer contacten worden gerapporteerd”, zegt Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven). “De andere groep waar je toegenomen activiteit ziet, is de groep veertigers - de ouders.”

Want hoewel de overheid blijft wijzen op het belang van thuiswerk, trekken steeds meer mensen naar hun werkplek. “Een vijftiger of zestiger zal misschien al wat minder snel naar het werk gaan. Die zijn al wat voorzichtiger, want ze weten dat ze tot een risicogroep behoren. Maar een veertiger zegt: ‘De baas vraagt om te komen werken, dus kom ik.’ De twee groepen - tieners en veertigers - worden communicerende vaten voor het virus en versterken elkaar. De jongeren zitten op school en hebben hun naschoolse activiteiten, de ouders gaan naar het werk.”

“Het kan zeker dat ouders het virus meebrengen van hun werk - de besmettingen gebeuren in alle richtingen”, zegt Van Ranst. Eerder bleek ook al uit contactonderzoek dat tieners en veertigers elkaar frequent besmetten. 

Snel weer naar beneden

Sinds het begin van de pandemie is er nog één keer een piek geweest in het aantal besmettingen bij 10- tot 19-jarigen. “Dat was in de kerstvakantie. Rond Nieuwjaar zijn de cijfers beginnen te stijgen. Toen is dat snel weer naar beneden gegaan. Ik ben benieuwd wat we de komende dagen gaan zien”, zegt Van Ranst. De laatste dagen is de toename alvast aan het afremmen. Of de daling zich verderzet, zal de komende dagen blijken.

Volgens statisticus Bart Mesuere (UGent) heeft de winterprik tijdens de krokusvakantie mogelijk ook bijgedragen aan de stijging van de besmettingen, omdat mensen toen vaker en meer bij elkaar binnen zaten. De laatste dagen is de toename bij tieners aan het afremmen. Dat gebeurde ook in de kerstvakantie. Of de daling zich verderzet, zal de komende dagen moeten blijken.

Familie De Prest uit Roeselare: ‘Eerst papa ziek, binnen de week iedereen ziek’

In het gezin De Prest in Roeselare werden eerst de ouders ziek, daarna de drie tieners. Vermoedelijk bracht papa Filip (55) het virus binnen. Mama Cindy (43), tweeling Jitske en Siebe (12) en Shylla (16) volgden. De vijf gezinsleden zijn al sinds 13 februari van de buitenwereld afgesloten. Vrijdag mogen ze weer buiten. “We waren al heel voorzichtig, maar gaan nu nog veel voorzichtiger zijn”, zegt Cindy.

Filip De Prest werd ziek op 13 februari. Een test wees uit dat hij besmet was met corona. Een dag later werd Cindy getest. “Ik was besmet met de Britse variant”, zegt Cindy. “De kinderen waren toen nog negatief.” Filip en Cindy werden zwaar ziek: zij raakte in ademnood en had keel- en hoofdpijn, hij kreeg koorts, moest hoesten en was extreem moe. “In het weekend vertoonden ook de kinderen lichte symptomen. Shylla en Siebe kregen koorts en keelpijn, Jitske werd niet veel gewaar. Maar op 23 februari werden we getest en bleken we allemaal besmet.” Sinds Filip ziek werd - intussen tweeënhalve week geleden - is niemand van het gezin nog buitengekomen, behalve dan voor de tests in het triagecentrum. De quarantaine die begon met de positieve test van Filip werd verlengd toen ook de kinderen besmet bleken.

“De stad Roeselare heeft ons schitterend bijgestaan: als we iets nodig hadden, moesten we maar bellen. Vrijwilligers gingen met de hond wandelen en mijn goede vriendin Sabine deed de boodschappen”, zegt Cindy, die samen met haar man binnenspeeltuin Miniworld in Roeselare uitbaat. “Die is al sinds 18 oktober dicht. Sindsdien ben ik zo weinig mogelijk buitengekomen omdat we dat virus willen buitenhouden. Dat is dus grandioos mislukt.”

Het gezin bouwde een muur om zich heen, maar toch raakte corona binnen. “Ik vermoed dat Filip het op zijn werk heeft opgelopen. Hij is buschauffeur op een school.” Vrijdag mogen de ouders en hun kinderen weer buiten. Met een plan: “Nóg voorzichtiger zijn dan we al waren.”

Mama Kim De Putter en zoon Liam (10) uit Vlimmeren: ‘Eerst halve klas ziek, dan hele gezin besmet’

Ook in de kerstvakantie nam het aantal besmettingen bij tieners en bij veertigers toe, doordat ze het virus aan elkaar doorgaven. De ouders van Liam Marynissen (10) uit Vlimmeren in de provincie Antwerpen, raakten besmet door hun zoon. “Hij heeft het hoogstwaarschijnlijk op school opgelopen”, zegt mama Kim (41). “Het kan niet anders dan dat Liam het virus meegebracht heeft van school. We hoorden dat de ene na de andere in die klas ziek werd. Van de 20 leerlingen waren er 11 besmet.”

Zaterdagavond - de eerste dag van de kerstvakantie - kreeg Liam koorts. “Ik maakte me niet meteen zorgen, want hij maakt makkelijk koorts. Maar omdat het maandag nog niet gedaan was, heb ik de dokter gebeld. Liam is getest en 24 uur later hoorden we dat hij positief was. Mijn man Wim (41) is onmiddellijk naar huis gekomen van zijn werk. Ook hij testte positief. Ikzelf kreeg donderdag een negatief testresultaat, maar toen ik zaterdag aan het koken was, rook en proefde ik plots niets meer. Ik kreeg 41 graden koorts en testte toen wel positief.”

Het gezin ging tien dagen in isolatie. “Ik hoorde zeggen dat kinderen niet ziek worden van corona, maar Liam was toch echt ziek. Mijn man had meer een katergevoel en ik heb zeven dagen plat gelegen. Ik merk vandaag nog steeds de gevolgen. Als ik de trap op ben gegaan, ben ik al buiten adem.”