“We moeten elkaars bondgenoten zijn”: Cafmeyer, Slongs en Demba over freedom of speech

In “The Talk” gingen actrice Maaike Cafmeyer, theatermaakster Aminata Demba en rapper Slongs de hedendaagse vormen van censuur en ‘het vrouw zijn’ niet uit de weg. Ze deelden drie kwartier lang ervaringen waarin ze zich ondermijnd voelden en wat er volgens hen dringend moet veranderen in de samenleving. “Vrouwen zouden meer medestanders van elkaar mogen zijn, zusters zeg maar”.

Freedom of speech heeft een prijskaartje volgens de drie vrouwen. “Ik dacht dat ik mondig was en mijn mannetje kon staan, maar toen het er echt toe deed ...”, sneed Cafmeyer een gevoelig thema aan. Zelf kwam ze erachter dat ze minder verdiende dan een mannelijke collega-acteur. “Seksualiteit is een kracht, maar je wordt erop afgerekend als vrouw vind ik”. 

Meer dan een op de drie van alle Belgische vrouwen (35 procent) werd de afgelopen twaalf maanden lastiggevallen. Dat blijkt uit een studie van het Europees bureau voor de grondrechten (FRA) die werd uitgevoerd naar aanleiding van Internationale Vrouwendag.

Ook Aminata Demba kwam in een netelige situatie terecht waarbij ze zich ondermijnd voelde door een man. Tijdens een treinrit werd ze namelijk lastiggevallen. “Hij staarde naar me en vroeg een balpen. Ik bleef vriendelijk en beleefd en gaf hem een balpen. Hij gaf een papiertje aan me met zijn gsm-nummer op, precies of het één of andere versiertruc was. Ik voelde me beledigd”, getuigde ze. “Eigenlijk moet ik vlakaf nee zeggen vooraleer de persoon gaat stoppen en moet ik niet beleefd blijven”.

“In zulke situaties twijfel je aan jezelf, aan je eigen beoordelingsvermogen. Je denkt dat je het verkeerd hebt gezien en begrepen en dan wordt er geprofiteerd om te krijgen wat ze willen”, vulde Cafmeyer aan.

“We moeten niet subtiel en beleefd blijven want mannen weten dat je heel lang beleefd blijft”, gingen ze verder. “We zijn van jongs af aan geprogrammeerd om situaties niet te laten escaleren. Je empathie wordt eigenlijk tegen je gebruikt”.  Volgens de vrouwen knelt het schoentje daar waarbij directe communicatie belangrijker is dan lichaamshouding en niet omgekeerd. 

Ook de ingesteldheid die er al decennialang ingebakken zit in de maatschappij, zorgt voor ongepaste reacties. Cafmeyer getuigde over een situatie die ze jaren geleden meemaakte wat een grote indruk naliet op de actrice. “Een jaar of tien geleden was ik in Brussel, in het Noordstation. Er kwam een man op me afgestapt en hij gaf me een slag in het gezicht. Vooraleer ik er iets op kon zeggen, was hij al verdwenen. Amai, ik was er echt niet goed van toen ik thuiskwam. Ik vertel dat aan mijn vader, al huilend, en zijn reactie was: “Ja maar wat had je aan?”. Ik stond met mijn mond vol tanden. Ik voelde me schuldig want ik zag er goed uit, maar waarom?”. De actrice nam haar vader niets kwalijk want volgens haar was het een verkeerde automatische reactie. 

“Het is heftig om te horen dat dit de eerste reactie is: ze heeft het vast wel zelf uitgelokt. We letten op wat we dragen want hetgeen je aanhebt mag niets uitlokken”, gaan ze verder. Ook Aminata Demba reageerde: “Het gevolg van alles wat gebeurt, is dat ik oppas in bepaalde buurten wat ik aanheb. Zolang we niet als maatschappij geconditioneerd zijn dat vrouwen kunnen en mogen dragen wat ze willen, ga ik het risico niet nemen”. 

Op de vraag hoe ze een volgende generatie zouden motiveren om hun stem te gebruiken, hebben de vrouwen hetzelfde antwoord klaar: “Vrouwen moeten hun zonen opvoeden en hun man op de vingers tikken. Vrouwen hebben er zelf al genoeg aan gedaan.” 

Of zoals rapper Slongs het debat rond freedom of speech afsluit: “De boodschap zou pas powerful zijn mocht een man opkomen voor vrouwenrechten!”.

Amper klachten in grootsteden, terwijl 8 op de 10 jonge vrouwen bang is op straat: “Je wordt nagefloten, lastiggevallen en aangegaapt als een stuk vlees” (+)

Meer dan een op de drie Belgische vrouwen werd het afgelopen jaar lastiggevallen 

500 jongeren lanceren vijf oplossingen voor seksuele intimidatie in de stad (+)