Niet langer een “propagandastunt”: Europese landen sluiten akkoord om Russisch vaccin zelf te produceren

De boodschap van president Vladimir Poetin aan de wereld was duidelijk: de Russen waren de eersten. Uit wetenschappelijke hoek kwam echter heel wat kritiek omdat de klinische proeven van fase 3 nog niet eens gestart waren. De eerste Russen zouden uiteindelijk in het begin van december ingeënt worden.

Door problemen met de leveringen van de westerse vaccins gingen steeds meer lidstaten echter op eigen houtje ‘winkelen’. Hongarije en Slovakije kochten het Sputnik V-vaccin al aan, Kroatië en Tsjechië tonen grote interesse. Italië overweegt om de grootste bioreactor van het land in te schakelen voor de productie van het middel. Nu lijkt heel Europa dus overstag te gaan.

Belgische experts zien het alvast zitten om het Russische vaccin ook in ons land te gebruiken. “Als Sputnik V goedgekeurd wordt door het EMA, waarom niet dan?”, stelt vaccinoloog Pierre Van Damme. “Als objectieve gegevens uitwijzen dat het even efficiënt en veilig is als andere vaccins, dan zie ik niet in waarom wij onze neus daarvoor moeten ophalen”, vult VUB-immunoloog Joeri Aerts aan.

Een week geleden toonde Europees president Charles Michel zich echter nog terughoudend. “We mogen ons niet laten misleiden door China en Rusland, twee regimes met twijfelachtige intenties. Ze maken veel tamtam rond hun leveringen, maar die stellen amper iets voor. Europa zal geen vaccins gebruiken voor propagandadoeleinden”, klonk het.

Het Sputnik V-vaccin is - net als dat van Oxford/AstraZeneca - een zogenaamd viralevectorvaccin. Het maakt met andere woorden gebruik van een al gekend virus waaraan een antigeen (spike-eiwit) of genetische code van een antigeen is toegevoegd.

Bij Sputnik V gaat het om twee verschillende adenovirussen (Ad26 en Ad5), die allebei in een aparte dosis worden toegediend. Die zorgen ervoor dat lichaamscellen het spike-eiwit aanmaken en de natuurlijke verdedigingsmechanismen getriggerd worden.

Een studie van vakblad ‘The Lancet’ toonde aan dat het vaccin in 91,6 procent van de gevallen beschermt tegen milde symptomen van Covid-19. Wereldwijd maken al een vijftigtal landen gebruik van Sputnik V. De Russische autoriteiten zijn naar eigen zeggen klaar om vanaf juni 50 miljoen vaccins aan Europa te leveren. Sputnik V kan een paar maanden op koelkasttemperatuur bewaard worden, maar er zijn wel twee dosissen van nodig.

“Europa zal hier zoals gewoonlijk verdeeld op reageren”, stelt een Europese diplomaat bij persbureau Reuters. “Sommige landen willen Rusland deze overwinning niet gunnen, andere zien het als een kans om te bewijzen dat we wel degelijk kunnen samenwerken.”

Lees ook: Experts blikken een jaar vooruit: welke maatregelen gelden nog in 2022? (+)