16-jarigen mogen vanaf 2024 stem uitbrengen bij Europese verkiezingen

Bij de volgende stembusslag, in 2024, zullen voor het eerst jongeren vanaf 16 jaar kunnen stemmen, zij het enkel voor de Europese verkiezingen. Dat plan werd eind vorig jaar afgeklopt in het federale regeerakkoord en wordt nu concreet gemaakt. Wie jonger is dan 18 jaar zal echter niet zomaar naar het stemhokje kunnen gaan. Zij zullen zich vooraf moeten inschrijven in het kiesregister.

Voor de Vivaldi-partijen maakt de verlaging van de stemgerechtigde leeftijd deel uit van de 'democratische vernieuwing', een pakket maatregelen die het vertrouwen in de politiek moeten herstellen. De hervorming moet er ook voor zorgen dat de bezorgdheden van jongeren meer gewicht krijgen in de besluitvorming.

De belangrijkste reden dat de kiesleeftijd enkel voor de Europese verkiezingen naar omlaag gaat, is politiek van aard: enkel voor een aanpassing van de Europese kiesleeftijd volstaat een gewone meerderheid. Voor de federale verkiezingen moet de grondwet gewijzigd worden, en daarvoor is een tweederdemeerderheid nodig. Die hebben de regeringspartijen niet: ze bezetten 87 van de 150 zetels in de Kamer.

Het wetsvoorstel in kwestie is ingediend door Kristof Calvo en Guillaume Defossé voor Groen-Ecolo, aan liberale kant gaat het om Egbert Lachaert en Patrick Dewael. De groenen en liberalen pleiten al lang voor een uitbreiding van het stemrecht, klinkt het in een gezamenlijk persbericht. Als het van beide fracties afhangt is de invoer van het jongerenstemrecht voor de Europese verkiezingen “een eerste stap”. “Onze zestienjarigen hebben al veel rechten en plichten. Ze mogen werken en dus ook belastingen betalen, maar ze mogen niet stemmen. Dat is niet logisch. Door jongeren actief te betrekken bij de democratie, wakkeren we hun interesse aan voor samenlevingsvraagstukken en geven we hen de kans om hun toekomst mee te bepalen.”

PS-fractieleider Ahmed Laaouej laat aan Belga weten dat zijn partij het initiatief steunt, op voorwaarde dat er intussen ook meer wordt gedaan op vlak van onder meer de strijd tegen fake news en andere beloftes uit het regeerakkoord rond democratie en burgerschap. Bovendien zou het stemrecht voor de 16-jarigen gepaard moeten gaan met een opkomstplicht, zoals dat voor volwassenen het geval is, zegt hij. Laaouej vindt het tot slot vreemd dat er een wetsvoorstel komt van ecologisten en liberalen, “terwijl er twee ministers bevoegd zijn voor Democratische Vernieuwing.” Het gaat om Annelies Verlinden (CD&V) en David Clarinval (MR).