EU en VK overleggen donderdag over controles grens Noord-Ierland

Alles draait rond de controles op de goederen die van Groot-Brittannië naar Noord-Ierland worden verhandeld. Die controles zijn nodig omdat Noord-Ierland, dat deel uitmaakt van het Verenigd Koninkrijk, ook na de brexit tot de Europese interne markt bleef behoren. Ze moeten verhinderen dat er smokkelroutes ontstaan voor producten die via het Verenigd Koninkrijk ongecontroleerd op Europees grondgebied zouden belanden. Bovendien worden op die manier harde controles op het Ierse eiland vermeden, een belangrijke voorwaarde voor het vredesproces.

De Britse regering kondigde begin maart echter aan dat die douanecontroles nog tot 1 oktober kunnen wachten. Normaal gezien zouden ze in april moeten aanvatten, nadat een eerdere gratieperiode eind maart afliep. Maar Londen vreest voor lege rekken in de supermarkten.

De Europese Unie beschouwt die stap als een schending van het brexitakkoord en leidde midden maart een officiële inbreukprocedure in. Eurocommissaris Maros Sefcovic, die toeziet op de naleving van de brexitafspraken, heeft zijn Britse evenknie David Frost daarvan op de hoogte gebracht in een brief. De Europese Commissie zei eerder al dat het akkoord hoe dan ook volledig geïmplementeerd moet worden. Ze liet de Britse regering wel de ruimte om met tussentijdse doelstellingen te werken, die "bijkomende gratieperiodes kunnen rechtvaardigen".

Het protocol voor Noord-Ierland is politiek dynamiet in het Verenigd Koninkrijk, omdat het Britse deel van het Ierse eiland niet op dezelfde manier behandeld wordt als de rest van het land. In en rond de hoofdstad Belfast kwam het de afgelopen weken verschillende keren tot gewelddadige rellen tussen pro-Britse unionisten en pro-Ierse nationalisten.