‘Ik was bang om op te groeien, dat zie je in mijn films’: Benh Zeitlin over ‘Wendy’, zijn versie van Peter Pan

“Ik hoop van niet”, zegt Benh Zeitlin (38) wanneer we hem vragen of we nu wéér acht jaar gaan moeten wachten op een volgende film. “Ik wil veel films maken in mijn leven. Maar de projecten die ik wil doen, brengen heel grote uitdagingen met zich mee. Ik word aangetrokken door verhalen die onmogelijk lijken. En als je aan zo’n verhaal begint, weet je niet hoe lang dat gaat duren. Dat is ook een deel van de pret.”

Acht jaar geleden ontmoetten we elkaar voor het eerst, op Film Fest Gent: steller dezes zetelde toen in de jongerenjury, Zeitlin was op het festival om zijn eerste film, Beasts of the Southern Wild, voor te stellen. De jongerenjuryprijs die Beasts toen won, is slechts een detail op het palmares van de film, die ook werd gelauwerd in Cannes en vier Oscars-nominaties kreeg, waaronder Beste Film en Beste Regie. 

“Het succes van Beasts was een mirakel”, vertelt Zeitlin. “We hadden nooit gedacht dat die film een publiek zou bereiken van meer dan een paar honderd mensen. Onze wildste droom was dat de film een week in de bioscoop zou draaien. Maar toen mensen me begonnen te vertellen dat dat succes me nieuwe kansen zou bieden, zei ik tegen mezelf: als dat echt zo is, grijp ik de kans om Wendy te maken.”

Wendy is een update van het klassieke Peter Pan-verhaal, in pure Benh Zeitlin-stijl. Denk: prachtige, woeste locaties, een snuifje magie en een verhaal dat door kinderogen wordt verteld. In dit geval die van het titelpersonage (Devin France), die met haar twee broers de brutale Peter (Yashua Mack) volgt. Op een goederentrein neemt hij hen mee van Louisiana naar een vulkanisch eiland, waar ze eeuwig jong willen blijven. En om dat verhaal te vertellen, had Zeitlin dus bijna acht jaar nodig.

“Het heeft bijna ook zo lang geduurd om Beasts te maken”, legt Zeitlin uit. “Dat komt door het proces van die films. Ik heb nooit geleerd om films te maken op de manier die de industrie verwacht. Ik heb een beetje een Neverland-mentaliteit. Als ik ergens aan begin, is dat een journey into the unknown. Zo’n film is een zoektocht, het is bijna archeologie. ‘Wanneer ga je een dinosaurus vinden?’ Dan zeg ik: ‘Wacht, ik ben nog aan het graven.’” Twijfel hoort daarbij. “Het lijkt altijd onmogelijk, en ik twijfel altijd of het wel gaat lukken. Maar dat maakt het ook opwindend.”

Het was vooral lang zoeken naar een acteur voor Peter Pan. “We stonden op het punt op te geven. We waren aan het einde van ons castingproces, toen we Yashua Mack ontdekten. Maar toen we hem ontmoetten, was hij te jong – slechts vijf jaar oud – en kon hij nog niet zwemmen. Maar we dachten: this kid is our movie. Er is geen tweede als hij.” En dus werd er gewacht tot hij oud genoeg was. “Voor Peter Pan maakt het niet uit hoe lang de dingen duren, dus voor ons ook niet.”

Poppenkast

Om maar te zeggen: Zeitlin maakt films op een hoogst ongebruikelijke manier. Daarom dat hij ook Wendy nu wilde maken, want “zodra ze doorhebben hoe ik de dingen aanpak en hoe krankzinnig dat is, zullen ze me dat nooit meer laten doen.” Zeitlin maakt zijn films “omwille van de kunstvorm”, zegt hij, “en omwille van de ervaring die je hebt als je films maakt.” Het is een van de redenen waarom hij vijftien jaar geleden zijn geboortestad New York inruilde voor New Orleans, waar zijn films zich deels afspelen. “In New York moet alles kunnen verkopen. Maar in New Orleans wordt creativiteit niet bepaald door geld.”

Voor Zeitlin is elke film een persoonlijk proces, lijkt het wel – daarom werkte hij ook nu weer samen met zijn jongere zus Eliza, die met hem het scenario voor Wendy schreef. “De films die we maken, zijn het verlengstuk van de verhaaltjes die we vertelden toen we kind waren. Mijn vader heeft ons toen een poppenkast gegeven, en daarin speelden we samen poppenvoorstellingen. We zijn altijd heel close geweest, en we hebben altijd een soort imaginaire wereld gedeeld.”

Die wereld heette Animal Village, met allemaal verschillende personages met verschillende stemmetjes en verschillende karakters, legt hij uit. “En een van de belangrijkste regels was: als je dertien wordt, you’re out. We waren bang om op te groeien. Die angst zat heel erg diep in de spelletjes die we speelden.”

Het is daarom ook dat zowel de hoofdrolspelers van Wendy als van Beasts – de toen 8-jarige Quvenzhané Wallis is de jongste genomineerde voor een Oscar voor Beste Actrice ooit – kinderen zijn. “Ik bewonder kinderen, ik heb veel respect voor ze. Ze kijken met een ongelooflijke vrijheid naar de wereld”, vindt Zeitlin. “Ik werk echt met hen samen. Ik word geïnspireerd door hoe kinderen denken. Ik vraag ze wat zij zouden doen in een bepaalde situatie, en het antwoord is vaak iets waar ik zelf nooit zou zijn opgekomen. Als we opgroeien, verliezen we die kinderlijke wijsheid.”

Al maakt ook dat het filmproces niet gemakkelijker. “Een volwassene doet iets omdat het zijn job is. Voor een kind moet er ook plezier in schuilen. Dat torpedeert je tijdsschema en gooit je plannen overhoop, maar het leidt ertoe dat het werk leuk blijft. Ik hoop dat ik dat nooit ga haten.”

Wendy is nu te zien op Cinema bij je thuis en Zed in de zetel.