Europees Parlement hamert op belang van privacy bij coronacertificaat

De Europese instellingen zijn het erover eens dat het 'digitale groene certificaat' in juni ingevoerd moet kunnen worden. Houders zullen ermee kunnen bewijzen dat ze gevaccineerd zijn tegen Covid-19, recent een negatieve test hebben afgelegd of de ziekte doorgemaakt hebben en daardoor over antilichamen beschikken. Na een debat met Europees commissaris voor Justitie Didier Reynders (MR) stemden de parlementsleden woensdag over het standpunt dat ze tijdens de onderhandelingen met de Raad zullen verdedigen.

De uitslag wordt pas donderdagochtend bekendgemaakt, maar het is nu al duidelijk dat het parlement over de fracties heen veel aandacht heeft voor de privacy van de reizigers. "De gezondheidsgegevens van een burger mogen niet worden uitgewisseld tussen de lidstaten", zegt Kathleen Van Brempt (Vooruit). "Het (certificaat) zal enkel kunnen bevestigen of je gevaccineerd of getest bent." Assita Kanko (N-VA) verwacht dat de bezorgdheden rond de toegang tot medische gegevens tijdens de onderhandelingen kunnen worden weggenomen. "Dat is een bijkomende verfijning die de draagkracht in de samenleving zal vergroten", zegt ze. Wat haar betreft, kan enkel de duur van de immuniteit op het certificaat worden vermeld.

De parlementsleden waarschuwen ook voor discriminatie. "Zolang niet iedereen de kans heeft gehad om zich te laten vaccineren, mag het niet zo zijn dat wie nog niet gevaccineerd is de grens niet zou over mogen. Daarom zijn ook tests en antilichamen mee opgenomen in het voorstel", zegt Van Brempt.

Voor Hilde Vautmans (Open Vld) is het belangrijk dat het certificaat vrij reizen in de EU opnieuw mogelijk maakt, zonder dat de lidstaten bijkomende nationale beperkingen opleggen, zoals een quarantaineperiode. Bovendien mogen de certificaten volgens haar enkel worden toegekend aan wie gevaccineerd werd met een vaccin dat door het Europees Geneesmiddelenagentschap werd goedgekeurd of dat op de Emergency Use List van de Wereldgezondheidsorganisatie staat.

Verder hameren de MEP's op het belang van toegankelijkheid van tests. "Sommige landen bieden een aantal tests gratis aan, terwijl je in Finland bijvoorbeeld voor één PCR-test ruim 249 euro betaalt. Het zou oneerlijk zijn om het recht om te reizen voor te behouden aan degenen die het zich kunnen veroorloven", zegt Vautmans. De parlementsleden dringen daarom aan op het gratis houden van de testen, of het invoeren van een maximumprijs.

Hoe dan ook heeft de Europese Unie een eengemaakt certificaat nodig, zegt Tom Vandenkendelaere (CD&V). “Zonder één Europese aanpak riskeren we dat elk land op eigen houtje iets anders onderneemt en dat er 27 systemen ontwikkeld worden die niet met elkaar samen kunnen werken. Dat zou totale chaos veroorzaken."
Nog dit: verschillende fracties dringen aan op een naamswijziging van het digitaal groen certificaat, naar ‘EU Covid-19-certificaat’ of ‘coronacertificaat’. "Dat is een naam die volgens mij veel meer steek houdt", zegt Vautmans.

Het parlement en de lidstaten hopen hun onderhandelingen snel te kunnen opstarten én afronden. Als de huidige timing gerespecteerd wordt, geeft het parlement al in de week van 7 juni zijn zegen aan het finale akkoord.