Nederlands labo traint bijen om coronavirus op te sporen

Bijen kunnen erg goed ruiken, een bloem signaleren ze al van kilometers afstand. In het Nederlandse Lelystad werd met 150 van deze diertjes onderzocht of ze snel getraind konden worden om stalen te ontdekken die waren geïnfecteerd met het coronavirus SARS-CoV-2. Die monsters werden gewoon afgenomen met een wattenstaafje.

“Elke keer dat de bijen werden blootgesteld aan de geur van een geïnfecteerd monster ontvingen ze een suikerwaterbeloning. De bijen staken hun tong uit om het suikerwater op te vangen. Door deze actie meerdere keren te herhalen, associeerden de bijen de suikerbeloning met de geur en begonnen ze hun tong uit te steken voor de geur alleen, zonder beloning.” Het uitsteken van de tong kan worden vastgesteld met een biosensor, die ook al ontwikkeld is. Dat maakt dat het resultaat van deze “alternatieve coronatest” al binnen enkele seconden gekend is. Bovendien is de methode ook goedkoop, waardoor ze mogelijk makkelijk kan ingezet worden in landen waar testen schaars zijn.

Volgens de onderzoekers heeft de methode “de potentie om zeer betrouwbaar te zijn”, doordat er per diagnose gewerkt wordt met drie tot vijf bijen. Exacte slaagpercentages kunnen ze nog niet geven.

Bijen zijn nog steeds wereldwijd te vinden, aldus de onderzoekers, en zijn een paar keer te gebruiken als coronaspeurder. Daarna kunnen ze worden vrijgelaten. Het is zeer onwaarschijnlijk dat de bijen na hun “werk” virusdeeltjes verder verspreiden, maar ook dat wordt voor alle zekerheid nog wel verder onderzocht.

Behalve bijen zijn er dus apparaten nodig om bijen te trainen, om getrainde bijen in onder te brengen en de biosensor om het uitsteken van de tongetjes te registreren. De bijentests worden volgens de onderzoekers “al in de beginfase veel goedkoper dan de huidige tests en systemen”, doordat de benodigde machines eenvoudig zijn en de testuitslag direct af te lezen is.

Dirk de Graaf, hoofd van het Laboratorium voor Moleculaire Entomologie en Bijenpathologie aan de UGENT, vertelde aan persagentschap Reuters dat hij niet meteen verwacht dat de techniek de conventionele coronatests snel zullen vervangen. “Het is een goed idee, maar ik verkies dat tests worden uitgevoerd met de klassieke diagnostische middelen dan met honingbijen. Ik ben een enorme bijenliefhebber, maar ik zou de bijen voor andere doeleinden gebruiken dan de opsporing van Covid-19", aldus de professor.

Volgens de Graaf voerde het Amerikaanse ministerie van Defensie in de jaren 90 al met succes experimenten uit waarmee insecten zoal motten, bijen en wespen werden ingezet om explosieven en medische diagnoses op te sporen. Momenteel is er echter nog te weinig informatie gekend over het experiment van Wageningen Bioveterinary Research om vast te stellen hoe effectief de procedure is, zegt de bijenexpert, al staat hij wel open voor het idee om bijen in te schakelen voor het opsporen van Covid-19 wanneer de standaardtests niet beschikbaar zijn.

LEES OOK:

Bloemenweides enorm populair: onze tuinexperte legt uit hoe je er zelf een maakt in je tuin (+)

Sla niet zomaar een wesp dood: nieuw onderzoek bevestigt het nut van de insecten