Waarom België opnieuw niet kon scoren op het Songfestival: ‘Het begint al bij de titel: ‘The Wrong Place’ klinkt heel negatief’
Met amper drie punten van het publiek en een negentiende plaats tout court werd de finale van het Songfestival zaterdagavond een koude douche voor Hooverphonic. Het is daarmee de zoveelste Vlaamse inzending die geen overtuigende indruk kan maken tijdens de liedjeswedstrijd. Zat Hooverphonic echt op ‘the wrong place’ of is er een andere verklaring? Enkele experten geven tekst en uitleg. ‘Het is niet omdat iets past bij de luistersessies van Radio 1, dat het ook overeind blijft op het Songfestival.’
Van de vakjury’s in Europa en Australië kreeg Hooverphonic nog 71 punten, maar het publiek volgde gisterenavond niet. Twee puntjes van Litouwen en eentje van Oekraïne, op meer mochten Geike, Alex en Raymond niet rekenen. Ons land eindigt daarmee op de 19de plek. Niet slecht op een totaal van 39 landen, maar lang niet goed genoeg om eindelijk nog eens met de overwinning aan de haal te kunnen gaan. Op enkele uitschieters na - Blanche in 2017 en Loïc Nottet in 2015 - slaagt ons land er zelden in om de top vijf te behalen en zeker de Vlaamse inzendingen kunnen vaak niet voldoende overtuigen.
Video wordt geladen...
Te weinig persoonlijkheid
“Het Songfestival is de laatste jaren steeds meer een idool-wedstrijd geworden”, oordeelt Jens Geerts, die al jarenlang de wedstrijd volgt voor zender OUTtv. “Je inzending hoeft niet steengoed te zijn, maar wel degelijk. Daarnaast moet je ook persoonlijkheid hebben én moet je pr-machine op volle toeren draaien. Je moet voldoende zichtbaar zijn op het Songfestival. Daarbij maakt het niet zozeer uit of mensen je leuk vinden, maar je moet jezelf wel in de kijker werken. Italië had dat goed begrepen op voorhand. Måneskin heeft sterallures, en dat zag je gisteren ook. Het feit dat iedereen zich nu al afvraagt of zanger Damiano wél of niet coke heeft gesnoven... Zoiets wérkt, wat je daar verder ook van denkt. Måneskin is voor mij dan ook het voorbeeld bij uitstek van hoe de nieuwe generatie Songfestivalwinnaars eruitziet. Hun persoonlijkheid spat eraf, en dat is misschien iets dat bij België ontbrak. Op technisch vlak viel er niets aan te merken op Hooverphonic. Geike heeft goed gezongen, ‘t was af, mooie staging, ... Maar dat is - op een podium als het Songfestival - niet voldoende.”
“Pas op: in de halve finale denk ik dat die soberheid wel een troef was”, vervolgt Jens. “Maar in de grote finale was het te weinig memorabel. Daar verwacht je mensen die meer doen dan ‘gewoon’ een lied brengen. Je moet daar ook een ideaal uitstralen, en dat heeft Italië wel gedaan. Puur persoonlijk: ik hou niet van rock, maar ik was helemaal mee met het verhaal dat Måneskin bracht. Ze zijn voor genderflexibiliteit, komen op voor gelijke rechten voor iedereen,... Zoiets werkt op het Songfestival.”
Extraatje ontbrak
Jasper Van Biesen, één van de drijvende krachten achter songfestival.be en auteur van het boek ‘65 jaar België op het Songfestival’, is strenger. “Ik vond ‘The Wrong Place’ gewoon geen nummer voor de wedstrijd én de titel van het liedje was in mijn ogen ook te negatief. Wat zich uiteindelijk ook vertaalde in de puntentelling: de vakjury’s konden dit wel smaken, het publiek niet. Volgens mij moet VRT in de eerste plaats eens goed nadenken over waar ze precies aan deelnemen. Zonder oneerbiedig te willen klinken: het is niet omdat iets past bij de luistersessies van Radio 1, dat het ook overeind blijft op het Songfestival. Uiteraard kan je een alternatieve richting uitgaan, zoals bijvoorbeeld met Salvador Sobral of Duncan Laurence het geval was, maar dan moet het wel steengoed zijn. En dat was, hoe erg ik het ook vind om dit te zeggen, niet het geval. De punten van de alternatieve stemmers zijn dan ook naar Portugal, Finland, Litouwen en Italië gegaan.”
Van Biesen benadrukt wel dat Hooverphonic kwaliteit heeft gebracht. “Maar dat extraatje ontbrak om écht op te vallen op het Songfestival”, vervolgt hij. “Of ze dan niet beter een ander nummer hadden gekozen? Ik heb hun nieuwe album ‘Hidden Stories’ beluisterd en ik denk dat ze wel de beste keuze gemaakt hebben met ‘The Wrong Place’. Hoe dan ook: dit nummer was té niche om potten te breken. Onze deelname dit jaar voelt voor mij wel als een teleurstelling aan. Zeker omdat er heel wat experts zijn die al jaren zeggen dat Hooverphonic moet meedoen, ‘omdat we dan hoog kunnen eindigen’. Je kan bezwaarlijk zeggen dat zulks het geval is. Dit had véél meer mogen zijn. En daarmee is meteen ook bewezen dat een bekende naam niet noodzakelijk een garantie op succes is.”
Volgens André Vermeulen, die voor de VRT jarenlang het Songfestival voorzag van commentaar, ligt de magere score van Hooverphonic toch eerder aan de keuze van het nummer. “Het begint al bij de titel”, verklaart hij. “’The Wrong Place’ klinkt heel negatief en het gebeurt zelden dat zo’n songs hoog eindigen in de wedstrijd. Pas op, Geike slaagde erin om de vibe en emoties perfect over te brengen, maar door het trieste nummer waren haar mogelijkheden beperkt.”
“Alex Callier verwees in interviews vaak naar ‘Amar Pelos Dois’, de winnende song van de Portugees Salvador Sobral in 2017. Begrijpelijk, ook daar werd je niet meteen vrolijk van. Maar zijn boodschap was wel hoopvol. ‘Ook al wil m'n crush me niet, ik zal haar beminnen voor twee’, zingt hij. ‘The Wrong Place’ kan je nu niet bepaald hoopvol noemen. Ook het thema - een fout gelopen onenightstand - was volgens mij niet universeel genoeg. Andere songs gingen over pakweg ‘female empowerment’ of jezelf kunnen zijn en zoiets werkt veel beter. Ook de winnende Italianen zongen dat “iedereen mag zijn zoals hij of zij is”.”
Als we nog meer aandacht besteden aan de song kan het in de toekomst volgens Vermeulen wel werken. “Hooverphonic was professionaliteit ten top, daar kan je niet over twijfelen. Met een ander nummer hadden we misschien wel beter gescoord. Ik stel dan ook voor dat daar beter over overlegd wordt in de toekomst. En misschien moeten we ook wat meer risico’s durven nemen af en toe. De Vlaamse inzendingen vielen de voorbije jaren weinig op. Als je dat dan vergelijkt met de Waalse deelnemers - Blanche, Loïc Nottet en Urban Trad bijvoorbeeld - zie je dat daar toch minder op veilig wordt gespeeld. Dat komt volgens mij omdat het festival ironisch genoeg minder betekent aan de andere kant van de taalgrens. Artiesten hebben daarom meer vrijheid om te doen wat ze willen.”
België was naar mijn smaak te veel op safe aan het spelen en onderscheidde zich daardoor onvoldoende.
Op veilig spelen
“Het is achteraf altijd makkelijk praten natuurlijk, maar ik heb nooit de illusie gekoesterd dat ‘The Wrong Place’ echt potten kon breken op het Songfestival”, vult Jelle Brans aan, Songfestivalkenner en chef showbizz bij Het Laatste Nieuws. “Daarvoor heeft het te weinig weerhaakjes. We kunnen wel roepen van ‘kwaliteit’, maar ik heb zaterdag een pak véél betere nummers gehoord. We gingen verloren in de massa. Zo simpel is het toch? Callier heeft een liedje van de laatste Hooverphonic-plaat geplukt. Beetje scherp gesteld: da’s de schuif opentrekken en zien wat je nog hebt liggen. Een logische zet vanuit hun standpunt, maar vergeet het om in 2021 op die manier het Songfestival te winnen. Je mag dan nog zoveel de stylist van Lady Gaga inhuren als je wil.”
“Je kan misschien niet voor het genre zijn, maar feit is dat Italië een ijzersterke song had, die je van de eerste luisterbeurt kon meeneuriën”, vervolgt Brans. “Zie ook Frankrijk of Oekraïne: totaal uiteenlopende nummers, maar wel top in hun genre. ‘The Wrong Place’ was niét ijzersterk, of instant herkenbaar. Wel middle of the road, zoals we in Vlaanderen gewend zijn van onze Songfestivalinzendingen. Je weet dat je met Hooverphonic niet in schande zult vallen, en dat is dan ook niet gebeurd. We zijn 19e geworden op 39 landen, precies in het midden. De VRT heeft alweer op veilig gespeeld. Het ontbreekt ons aan durf. Zolang dat niet verandert, zullen we nooit potten breken.”
Ook onze noorderburen vonden het nummer van Hooverphonic te onopvallend voor het Songfestival. “De song was goed en degelijk, maar ook in de presentatie was het te sober”, zegt Alexander van Eenennaam, die voor de Nederlandse krant AD de liedjeswedstrijd volgt. “Bij de vakjury werd dat nog best gewaardeerd, bij het publiek minder. Kortom: een zeventje als Songfestivalact. En daarmee eindig je nooit hoog. De nummers die hoog eindigen hebben gemeen dat ze uitgesproken zijn en lef tonen in een bepaald opzicht. Dat kan ook mis gaan (zie Nederland), maar België was naar mijn smaak te veel op safe aan het spelen en onderscheidde zich daardoor onvoldoende.” Dat beaamt ook Alina Bugaeva, die als Songfestival-reporter de wedstrijd volgde voor het Oekraïense tv-journaal. “Het nummer was interessant, maar er ontbrak iets in de sound.”