De honderden Brusselse sans papiers die sinds 23 mei in hongerstaking zijn, hebben zelf een lijst opgesteld met criteria voor een eerlijke regularisatie.
Sinds 30 januari bezetten honderden mannen en vrouwen zonder verblijfsvergunning de Brusselse Béguinagekerk, en enkele lokalen van de VUB en de ULB. Ze hielden vreedzame demonstraties, zagen linkse politici komen en gaan en kregen steun van tal van ngo’s, en van de vakbonden ACV en ABVV. Er veranderde evenwel niets, daarom zijn ze sinds 23 mei in hongerstaking.
‘Het hoogtepunt van vier maanden actie’, zegt Tarik van de Union des Sans-Papiers pour la Régularisation (USPR), ‘was een onderhoud met staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V), maar hij wil niet horen van een nieuwe regularisatiecampagne. Nochtans, de laatste campagne dateert al van 2009. Het aantal mensen zonder papieren wordt op meer dan 100.000 geschat en de voordelen van zo’n regularisatiecampagne zijn aangetoond. Eerdere campagnes veroorzaakten geen aanzuigeffect. Regulariseren betekent zwartwerk en sociale fraude bestrijden, het lost het arbeidstekort op en volgens een studie van ACV Brussel kan de maatregel maandelijks tot 65 miljoen euro opleveren voor de sociale zekerheid.’
Als de voordelen zo groot zijn, waarom gebeurt het dan niet? ‘Alle politieke partijen vrezen daarmee slecht te scoren bij de verkiezingen van 2024. Mensen zonder papieren werden de voorbije jaren gedemoniseerd, terwijl we in slechts één opzicht verschillen van andere burgers. We hebben een job, huren een pand, sturen onze kinderen naar school. Het ontbreekt ons alleen aan een identiteitskaart, en we lijden daar zelf het meest onder. Zouden we genoegen nemen met een uurloon van vier of vijf euro als we rechten hadden? Slikten we de inhaligheid van de huisjesmelkers als we een klacht konden indienen bij de overheid? Ik denk het niet.’
Tarik verblijft ondertussen 9 jaar in België, zijn vriend Mohamed al 17 jaar. Met hun geboorteland Marokko hebben ze niets meer. Samen met een aantal juristen hebben ze nu een voorstel uitgewerkt ter wijziging van de vreemdelingenwet van 15 december 1980. Concreet maakten ze een lijst met duidelijke, transparante criteria voor regularisatie. Mohamed: ‘We hebben de indruk dat het momenteel een willekeurig proces is. Heb je twintig mensen in dezelfde situatie, dan wordt eentje geregulariseerd, de rest afgewezen. En allemaal hebben ze 363 euro betaald om een verzoek te kunnen indienen. Als alle 475 hongerstakers dat nu doen, is de staat alweer 172.000 euro rijker. En misschien zijn er dan tien gelukkigen.’
De belangrijkste wijziging waar de actievoerders op aandringen, is dat regularisatieaanvragen niet langer in het land van herkomst moeten worden ingediend – wat vaak een onoverkomelijk obstakel blijkt – maar simpelweg bij de burgemeester van de Belgische woonplaats van de betrokkene. Ook moet de Dienst Vreemdelingenzaken binnen zes maanden antwoorden. Is de beslissing negatief, dan kan de aanvrager naar de onafhankelijke beroepscommissie stappen.
De politieke partijen willen zich misschien niet verbranden aan een netelige kwestie als regularisatie, toch hoopt schrijfster en juriste Rachida Lamrabet de voorgestelde criteria in het parlement aan te kaarten. Ze maakte gebruik van het nieuwe online petitieplatform van de Kamer en wil de nodige 25.000 handtekeningen verzamelen om gehoord te worden in een parlementaire commissie.
