Europese Commissie wil strenger toezien op open grenzen

Het vrij reizen tussen de 26 deelnemende landen van het Schengenverdrag staat onder druk, zegt verantwoordelijk Eurocommissaris Margaritis Schinas. Het Europese “kroonjuweel” werd bij de uitbraak van de coronapandemie door veel landen zonder veel mitsen en maren opzijgeschoven. Negentien landen voerden reisbeperkingen in, telt Schinas. Nu zijn dat er volgens hem nog steeds een handvol.

Een Schengenland kan grensverkeer wel aan banden leggen, maar slechts met een goede reden en voor een beperkte periode. Inspecties en “groepsdruk” moeten ervoor zorgen dat landen zich aan de letter en de geest van het verdrag houden. Die druk wil de commissie verhogen door de inspectieverslagen in het vervolg voor te leggen aan de ministers van de lidstaten en het Europees Parlement. Landen die ernstig in de fout gaan, kunnen voortaan lik op stuk verwachten.

Het Schengengebied telt 22 EU-lidstaten en vier andere Europese landen. Het wordt hoog tijd dat Roemenië, Bulgarije en Kroatië ook toetreden, herhaalt de Commissie. Maar een aantal landen verzetten zich daartegen. Voor Cyprus komt lidmaatschap tot de Schengenzone volgens de Commissie nog te vroeg. 

Als deel van de hervorming van de Schengenzone zouden de controles aan de buitengrenzen ten eerste moeten worden verbeterd. Dat kan door de verdere uitbouw van de grens- en kustwacht, maar ook door een meer gecoördineerd migratiebeleid.

Ten tweede moeten lidstaten ook binnen de Schengenzone hun samenwerking versterken. Zo belooft de Commissie een voorstel om de politiediensten beter te stroomlijnen en een update van het netwerk waarbinnen DNA-gegevens, vingerafdrukken en informatie over voertuigregistratie beter kunnen worden uitgewisseld.

Een derde prioriteit is het weerbaarder maken van de Schengenzone voor toekomstige crisissen. Tegen het einde van het jaar wil de Commissie een herziening van de grenscode voorstellen, die voor meer coördinatie moet zorgen en kan garanderen dat het opnieuw invoeren van grenscontroles een laatste redmiddel blijft.

Tijdens de migratiecrisis van 2015-2016 en de coronapandemie voerden verschillende landen, waaronder ook België, vaak op eigen houtje grenscontroles in. Volgens Schinas hebben die controles niet geholpen, maar veroorzaakten ze eerder hinder. 

LEES OOK. Europa verwacht dit jaar voor 80 miljard euro aan obligaties uit te geven

Europese Commissie krijgt groen licht om geld te lenen voor relanceplan