Alle Vlaamse universiteiten en hun ziekenhuizen in open brief: "Versoepel niet te snel want gevaar nog niet geweken"

De Vlaamse universiteiten, hun bijhorende ziekenhuizen en de decanen Geneeskunde zijn bezorgd over de versoepelingen die eraan komen. Dat laten ze merken in een open brief, die ze aan onze redactie bezorgden. "Recente mathematische modellen voorspellen een nieuwe opflakkering eind juni, althans als we opnieuw met elkaar zouden omgaan zoals in september vorig jaar. Ook de intensivering van het internationaal reisverkeer in de zomermaanden verhoogt het risico op een herintroductie van het virus in ons land", schrijven ze.

Daarom vragen ze om heel voorzichtig te zijn. "Het is niet aan ons om deze politieke keuzes te maken of terug te schroeven. Wel willen we eenieder aanspreken op de individuele verantwoordelijkheid en burgerzin."

Sinds de uitbraak van de coronacrisis hebben we met z’n allen een lange en bijzonder bochtige weg afgelegd. We willen allemaal zo graag de eindmeet zien, liever vroeger dan later. Zomer, vakantie, vrijheid; dat alles lonkt en lijkt ook weer binnen bereik. Na de opeenvolging van strenge maatregelen en lichte versoepelingen, lijkt het erop dat de weg naar een normaal samenleven zonder beperkende veiligheidsmaatregelen weer helemaal open ligt. 

Alle cijfers gaan al wekenlang de goede richting uit: het aantal besmettingen, de positiviteitsratio, de ziekenhuisopnames, het aantal bezette bedden op intensieve zorg, het aantal overlijdens. De vaccinatiecampagne draait nu op volle snelheid en werpt haar vruchten af. Het zet de regeringen van ons land ertoe aan vanuit het Overlegcomité verregaande versoepelingen aan te kondigen. Het optimisme zegeviert en dat voelt goed. Maar het baart ook grote zorgen. 

We staan voor een risicovolle afdaling waarbij we verre van zeker zijn welk gevaar achter de volgende bocht schuilt. De evolutie van de epidemie heeft zich al meermaals een verraderlijk parcours met onverwachte haarspeldbochten getoond. De recente verslechtering van de epidemiologische situatie in het Verenigd Koninkrijk, de nieuwe varianten van COVID-19, zoals de Delta-variant, die ook in ons land terrein wint en naar verwachting zal gaan domineren, zijn niet te missen knipperlichten.

Recente mathematische modellen voorspellen een nieuwe opflakkering eind juni, althans als we opnieuw met elkaar zouden omgaan zoals in september vorig jaar. Ook de intensivering van het internationaal reisverkeer in de zomermaanden verhoogt het risico op een herintroductie van het virus in ons land. We mogen bij dit alles niet uit het oog verliezen dat we in Europa tot het groepje landen met een nog relatief hoge viruscirculatie behoren.

Het opbod aan versoepelingen die de jongste dagen zijn afgekondigd maakt ons om al deze redenen heel erg bezorgd. Een bezorgdheid die we delen met de vele experts die onze overheden dagelijks op basis van de meest actuele wetenschappelijke inzichten adviseren. De versoepelingen gaan plots heel erg ver. Wellicht té ver, alsof plots nagenoeg alles kan en het gevaar definitief geweken is.

Het is niet aan ons om deze politieke keuzes te maken of terug te schroeven. Wel willen we eenieder aanspreken op de individuele verantwoordelijkheid en burgerzin. Ga zolang het overgrote deel van de bevolking niet tweemaal gevaccineerd is zo restrictief mogelijk om met de versoepeling van de contacten.

Opteer maximaal voor sociale contacten in openlucht en bewaak ook daar de nodige afstand of draag een masker. Vergewis je er bij binnenactiviteiten van dat de ventilatie onder controle is, idealiter op basis van een CO₂-meting. Volg de aanbevelingen inzake internationale reizen zo strikt mogelijk. Laat je testen bij het minste vermoeden van risicocontacten.

Is er dan geen reden tot optimisme?

Zeker wel. De resultaten van de vaccinatiecampagne zijn duidelijk voelbaar en beschermen in sneltempo meer landgenoten. Maar we zien het in de praktijk: écht gerust kunnen we pas zijn een tweetal weken na het tweede vaccin. Daarom, laat je vaccineren en ga ook voor de tweede prik. Pas twee weken later ben je goed beschermd.

Uiteindelijk komt het hier op neer. We doen een beroep op ieders gezond verstand en verantwoordelijkheidszin. Dat zijn we verplicht aan onszelf, onze familie, onze vrienden en aan al diegenen die elke dag opnieuw zoveel blijven opofferen voor onze gezondheid.

Streng blijven voor jezelf is moeilijk, zeker als de vrijheid lonkt. Maar als we willen genieten van een onbezorgde zomer en een normale start van het onderwijs in september, als we onze vermoeide zorgverleners en experten ook wat welverdiende rust willen gunnen, moeten we met z’n allen de afdaling wat minder riskant maken.

De rectoren Caroline Pauwels (VUB), Luc Sels (KU Leuven), Rik Van de Walle (UGent), Herman Van Goethem (UAntwerpen) en Bernard Vanheusden (UHasselt)

De CEO’s van de universitaire ziekenhuizen Eric Mortier (UZ Gent), Marc Noppen (UZ Brussel), Wim Robberecht (UZ Leuven) en Johnny Van der Straeten (UZA)

De decanen geneeskunde Dirk Devroey (VUB), Paul Herijgers (KU Leuven), Piet Hoebeke (UGent), Guy Hubens (UAntwerpen)  en Piet Stinissen (UHasselt)

Eén van de auteurs van de open brief, Marc Noppen, CEO van het UZ Brussel, gaf in het "Laat Journaal" uitleg waarom ze nu deze brief publiceerden. "Het is onze plicht om de mensen en de overheid correct te adviseren", zegt Noppen. "We moeten nog niet denken, psychologisch, dat het voorbij is."

Dat de brief vlak voor Overlegcomité van valt, is volgens Noppen geen bedachte strategie. "Het is geen doemdenkerij, het is een advies. Het gaat om de pyschologie van de boodschap. De enige reden waarom we de brief hebben verstuurd, is om de mensen en de overheid te informeren over de huidige stand van zaken", zegt Noppen.

Bekijk het volledige gesprek met de CEO van het UZ Brussel Marc Noppen in het "Laat Journaal":