“Loekasjenko neemt wraak en zet sluis naar Europa open voor vluchtelingen”

De spanningen tussen de twee voormalige Sovjetstaten laaien weer op door de migrantencrisis. Litouwen kreeg dit jaar tot nu toe driehonderd illegale vluchtelingen, voornamelijk Irakezen, vanuit Wit-Rusland binnen. Dat zijn er drie keer zoveel als in heel 2020.

Afgelopen week pakten de Litouwse autoriteiten negen Iraakse asielzoekers op. Een week eerder hield de grenspolitie 52 Iraakse, Syrische, Wit-Russische en Russische migranten aan die asiel zochten.

Politici in Litouwen wijzen met de beschuldigende vinger naar Wit-Rusland. Het buurland zou herhaaldelijk bewust groepen migranten naar Litouwen sturen. De bijna 680 kilometer lange grens tussen de twee landen is tevens de buitengrens van de Europese Unie (EU).

De president van Wit-Rusland Aleksandr Loekasjenko dreigde eerder de grenscontroles op vluchtelingen en drugscriminelen te versoepelen. Hij neemt daarmee wraak op sancties van de EU, nadat een oppositielid uit Wit-Rusland van een vlucht met Ryanair werd gehaald en opgepakt. “We hielden migranten en drugs tegen - nu ga je ze zelf maar vangen en opeten’’, zei hij.

Loekasjenko ligt onder vuur na zijn winst bij de presidentsverkiezingen. De oppositie en westerse landen beschuldigen hem van fraude. De president sloeg protesten in eigen land met veel geweld neer. 

Vooral Litouwen uitte veel kritiek op Loekasjenko. De afgelopen weken hebben de landen over en weer diplomaten weggestuurd. De Baltische staat is bovendien een toevluchtsoord voor inwoners uit Wit-Rusland die zich in eigen land niet meer veilig wanen.

Nu wordt Litouwen dus geconfronteerd met fors meer illegale vluchtelingen die vanuit Wit-Rusland oversteken. Volgens Litouwse politici kan het niet anders dan dat het een bewuste actie is van Loekasjenko en zijn regering. 

_{Tekst gaat verder onder tweet.}

Minister Agne Bilotaite van Binnenlandse Zaken sprak begin deze week van een ‘hybride oorlog’ tegen Litouwen. “Illegale migratiestromen zijn een van de middelen’’, zei ze. “Dit zijn geen willekeurige gevallen. Ze zijn goed georganiseerd.”

Volgens Litouwen laat Loekasjenko sinds een maand twee keer zoveel vluchten met een grotere Boeing vanuit de Iraakse hoofdstad Bagdad naar de hoofdstad van Wit-Rusland Minsk komen. De autoriteiten baseren zich op de vluchtschema’s van reisbureau Tsentrkurort, dat onder controle van Loekasjenko staat, en luchtvaartmaatschappij Iraqi Airways.

Zo zouden elke week honderden Irakezen naar Minsk vliegen. Ze krijgen automatisch een visum bij aankomst en worden niet gecontroleerd maar gelijk doorgestuurd naar de grens met Litouwen. De grenspolitie van Wit-Rusland helpt ze zelfs de grens over, zegt Litouwen.

Volgens persbureau AP beschuldigt Litouwen de Wit-Russische grenspolitie ervan de sporen van migranten uit te wissen. ,,Dit toont aan dat functionarissen zelf misschien meewerken’’, zegt minister Bilotaite.

Als de situatie verslechtert, roept Litouwen de noodtoestand uit. Het land bouwt nu aan de grens met Wit-Rusland een tentenkamp. “We zijn bijna vol”, zegt Aleksandras Kislovas, hoofd van de plaatselijke immigratiedienst. “We hebben een tentenkamp nodig om de buitenlanders op te vangen. Het nieuwe kamp zal plaats bieden aan 350 mensen.”