De Cogels Osylei ligt er in zeer slechte staat bij. Fietsers dansen er uit hun zadel wanneer ze over de wankele kasseien rijden. Ook de tramsporen zijn in dermate slechte staat dat een heraanleg niet langer op zich kan laten wachten. Om zowel voor voetgangers, fietsers, autoverkeer, trams en lijnbussen voldoende ruimte te voorzien, werden de parkeerplaatsen geschrapt in het oorspronkelijke plan van heraanleg. Ter compensatie zouden er parkeerplaatsen worden bijgecreëerd in de nabijgelegen Pretoriastraat en in de wijk Nieuw-Zurenborg.

“Van de bewoners kregen we echter de feedback dat zij de parkeerplaatsen absoluut willen behouden”, aldus Berchems districtsschepen van Mobiliteit Bruno De Saegher (N-VA). “Er heeft meermaals overleg plaatsgevonden en er was geen draagvlak voor het idee van een parkeervrije straat. We zullen dus bij de opmaak van de nieuwe plannen uitgaan van het bestaande straatbeeld. We hadden gehoopt fietsers en trams uit elkaar te trekken, maar dat zal nu niet meer gaan. De timing blijft wat ze is. In 2022 moeten de werken van start gaan.”

Geen busbaan

“Als bewoners hebben we in jullie krant moeten lezen over de plannen”, vertelt Stefan Coucheir, een van de oprichters van het buurtcomité van de Cogels Osylei. “Er was meteen ongerustheid en die is niet gaan liggen nadat er een infosessie had plaatsgevonden. De Cogels Osylei zou een veredelde busbaan worden.”

En daar ligt het grote pijnpunt. Al jaren wordt er in de buurt gepleit om de nabijgelegen stelplaats van De Lijn weg te halen. Onlangs werd de vergunning van die stelplaats nog eens tijdelijk verlengd. Tot groot ongenoegen van de bewoners die dagelijks een enorme hoeveelheid busverkeer moeten slikken. Zij namen ondertussen een advocaat onder de arm.

“De oorspronkelijke plannen voor de heraanleg van onze straat gaan uit van die grote hoeveelheid busverkeer. Vanuit de overheid is er geen draagvlak om aan dat probleem iets te doen”, aldus bewoner Michel Grandsard. “En dat voor een straat waar toeristen van heinde en verre voor naar hier komen. Minder busverkeer moet het startpunt zijn om de heraanleg te bekijken. Dan zou je de rijbaan al kunnen versmallen.”

Het wegnemen van de parkeerplaatsen brengt ook andere problemen met zich mee. “Je wil niet dat iedereen zijn mooie voortuin gaat verharden om te kunnen parkeren”, zegt bewoner Joost Louwagie. “Er worden ook heel vaak renovatiewerken aan de huizen in onze straat uitgevoerd. Daar moet parkeerplaats voor worden vrijgehouden”, stelt Grandsard. “En wat met mindervalide mensen?”, zegt Louwagie.

Constructieve dialoog

“We hebben de afgelopen maanden een heel traject opgezet met de straat”, aldus Coucheir. “Uit onze brede bevraging blijkt dat het merendeel van de bewoners wil dat het historisch profiel behouden blijft. Er moeten ook voldoende snelheidsremmende maatregelen komen en fietsers moeten een duidelijkere plek krijgen in het straatbeeld. Daarnaast moeten de parkeerplaatsen behouden blijven. Niet vanuit het idee dat iedereen voor zijn deur moet kunnen parkeren, wel omdat er praktische bezwaren zijn. Door het volledig wegnemen van alle parkeerplek wordt de woonfunctie gehypothekeerd.”

Algehele tevredenheid dus, nu plannen geschrapt zijn. “Het gesprek met de stad verloopt constructief. Er is ons beloofd om ons vanaf nu als volwaardige partner te betrekken bij de totstandkoming van de verdere plannen”, aldus Coucheir.

Architect, stedenbouwkundige en straatbewoner Luc Deleu tekende op zijn beurt een alternatief, een ontwerpend vooronderzoek uit, vertrekkende vanuit de bezorgdheden van de bewoners van de Cogels Osylei. Dat bezorgde hij aan de stad. “Ik begrijp dat mensen zich verslikt hebben in hun koffie toen ze die plannen zagen”, lacht hij. Wat zijn alternatief plan in grote lijnen inhoudt? “Bredere voetpaden zijn niet nodig, die zijn breed genoeg. De parkeerstrook is wel een meerwaarde. Fietsers moeten voldoende plek hebben. Zij kunnen op de trambedding fietsen, dan hebben ze meteen een statuut. Het openbaar vervoer moet dan achter hen blijven. Dat zie je in andere steden ook.” Ook hij is blij een luisterend oor gevonden te hebben bij de stad. “Er is een dialoog op gang. Dat is het belangrijkste.”

De Saegher heeft begrip voor het standpunt van de buren. “Als partij hebben we altijd gepleit voor realisme. Als er geen draagvlak is, dan moet je daar rekening mee houden. Wel hoor je zeker vanuit Zurenborg constant pleidooien voor meer fietsers en minder auto’s. Maar maak je dat dan concreet, dan blijkt dat dat toch geen triviale keuze is. De auto blijft nog altijd zijn plaats opeisen.”