Verontwaardiging over omstreden Hongaarse wet die voorlichting over homoseksualiteit verbiedt: “Dit tast grondbeginselen EU aan”

De wet, die woensdag werd goedgekeurd, is een voorstel van de conservatieve Fidesz-partij van premier Viktor Orban. De wet verbiedt de “promotie” van homoseksualiteit. Concreet bepaalt de wet dat er op plaatsen waar minderjarigen aanwezig zijn geen verwijzingen gemaakt mogen worden naar holebi’s en transgender mensen. 157 parlementariërs stemden voor de wet en er was slechts één tegenstem. Meerdere oppositiepartijen hadden al laten weten de stemming te boycotten.

In de wet staat dat materiaal dat “afwijking van de genderidentiteit, geslachtsveranderingen en homoseksualiteit promoot” niet mag worden getoond aan mensen onder de achttien. Dat heeft ook gevolgen buiten het klaslokaal. Zo mogen sommige boeken straks niet meer uitgegeven worden. Ook kunnen populaire films als ‘Bridget Jones’s Diary’ en ‘Billy Elliot’ volgens een televisiezender alleen laat op de avond nog getoond worden, met de mededeling dat ze niet geschikt zijn voor jongeren.

Volgens ngo’s is de wet vergelijkbaar met een Russische wet die elke daad van homoseksuele “propaganda” gericht op jongeren strafbaar maakt. Ze waarschuwen ervoor dat de vrijheid van meningsuiting en de rechten van het kind ernstig worden beperkt, en ze beschuldigen Hongarije ervan “dictatoriale modellen te kopiëren die indruisen tegen de Europese waarden”. “De regering keert zich tegen haar eigen burgers door het voorbeeld van Rusland en China te volgen.”

“De EU kan de goedkeuring van deze wet in Hongarije, lidstaat van de EU, niet zomaar laten passeren. Naast het feit dat hiermee enkele Europese wetten overtreden worden, tast dit de grondbeginselen van de EU aan die gelijkheid onder haar inwoners vooropstelt. Wij vragen dan ook dat de EU én ons land zich krachtig uitspreken tegen de wet en er alles aan doen opdat Hongarije deze wet en andere discriminerende wetten opheft”, zegt Çavaria, de Vlaamse belangenverdediger van de LGBTI+-gemeenschap.

“Het Hongaarse Parlement heeft gestemd: LGBT+-personen zijn nu volgens de wet even strafbaar als pedofielen. Het is ook verboden om te praten over LGBT+-onderwerpen op plaatsen waar minderjarigen aanwezig kunnen zijn, quasi overal dus. Dit is een echte aanval op de mensenrechten”, reageert Wel Jong Niet Hetero op Twitter.

Ook vanuit de politieke wereld komen er reacties. “Onbegrijpelijk dat een dergelijke stigmatisering van de LGBTI+-gemeenschap nog mogelijk is in de EU in 2021. Dit kunnen en mogen we niet aanvaarden. Hoeveel jonge LGBTI’ers krijgen hierdoor nog maar eens een vreselijke psychologische dreun te verwerken?”, reageert federaal minister Meryame Kitir (Vooruit). 

Ook minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) drukt haar bezorgdheid uit in een post op Twitter. “De Benelux-ministers zijn zeer bezorgd over de nieuwe Hongaarse wetgeving die LGBTI-mensen verder stigmatiseert en de Europese verworvenheden inzake non-discriminatie en vrijheid van meningsuiting ondermijnt.”

Ook premier Alexander De Croo is erg ontstemd over de goedkeuring van de omstreden wet. “Laat mij duidelijk zijn: er is in Europa geen plaats voor homohaat of discriminatie van de LGBTI-gemeenschap. Holebirechten zijn mensenrechten, en dat zijn de fundamenten van onze Unie”, zei hij in de Kamer. Voor De Croo bewijst de situatie in Hongarije dat het nieuwe rechtsstaatmechanisme van de EU moet worden toegepast. Hij gaat de Europese Commissie daarop aanspreken.

“Wij zijn hierover ook in gesprek met andere landen, met name de Benelux-landen, en hopen dat andere zich daarbij zullen aansluiten”, zei De Croo in het federaal adviescomité voor Europese aangelegenheden. Volgens de premier moet de Europese Commissie - als “hoeder van de fundamentele rechten” - nu haar rol spelen en zal hij haar daar ook op aanspreken. Zo zou de Commissie het nieuwe rechtsstaatmechanisme kunnen activeren: een ‘conditionaliteitsstelsel’ dat de uitbetaling van Europese subsidies aan lidstaten koppelt aan de naleving van de rechtsstatelijk principes.

Vandaag wordt een resolutie over geweld en discriminatie tegen LGBTI+-personen gestemd in de plenaire van het Vlaams parlement. De resolutie werd ingediend door Freya Perdaens (N-VA), Orry Van de Wauwer (CD&V), Stephanie D’Hose (Open Vld), An Moerenhout (Groen) en Maxim Veys (Vooruit).

In december 2020 keurde het Hongaarse parlement al een wet goed die de traditionele notie van gezin en “geslacht” in de grondwet verankert en adoptie door paren van hetzelfde geslacht de facto verbiedt.

De regering ziet de wetgeving als een manier om kinderen te beschermen, maar critici spreken over een aanslag op de vrijheid van meningsuiting. Er demonstreerden dinsdag al zo’n 5.000 mensen buiten het parlementsgebouw. En ook woensdag wordt er geprotesteerd. Een betoger noemde het “walgelijk dat homoseksualiteit in dezelfde adem wordt genoemd als seksuele misdrijven”.