Welke verdachten van aanslagen 22 maart 2016 moeten naar assisen? Beslissing valt normaal binnenkort
De Brusselse kamer van inbeschuldigingstelling gaat definitief beslissen voor welke rechtbank de verdachten van de aanslagen in Brussel zich moeten verantwoorden. Het parket wil acht verdachten naar het hof van assisen sturen, en twee naar de correctionele rechtbank. De advocaten van de slachtoffers dringen dan weer aan op één enkel proces, voor het assisenhof.
De aanslagen van 22 maart op de luchthaven Brussels Airport en in het metrostation Maalbeek kostten het leven aan 32 mensen, en ongeveer 340 personen raakten gewond. Beide aanslagen kwamen een viertal maanden na de aanslagen op 13 november 2015 in Parijs en waren het werk van dezelfde cel IS-terroristen. Drie terroristen, Najim Laachraoui en Ibrahim en Khalid El Bakraoui, lieten die dag het leven, maar in de weken en maanden nadien werden in totaal dertien personen in verdenking gesteld.
In januari had de Brusselse raadkamer geoordeeld dat tien van die dertien verdachten voor het hof van assisen moeten terechtstaan, waaronder Salah Abdeslam en Mohamed Abrini. De zaak moet nu opnieuw beoordeeld worden door de kamer van inbeschuldigingstelling, die definitief zal oordelen over de doorverwijzing van de verschillende verdachten. De behandeling, die plaatsvindt in de voormalige NAVO-gebouwen in Haren, zal vermoedelijk een drietal dagen in beslag nemen. Een uitspraak wordt pas later verwacht.
Assisen of correctionele rechtbank: wat is het verschil?
De zwaarste misdrijven, zoals moord, verschijnen in ons land in principe voor het hof van assisen. Een jury van 12 burgers oordeelt daar over de schuldvraag. Over de strafmaat beslist de jury samen met de beroepsrechters.
Voor assisen kunnen beschuldigden veroordeeld worden tot een levenslange gevangenisstraf, voor de correctionele rechtbank is de maximumstraf bij nieuwe rechtszaken 20 jaar.
Een assisenproces gebeurt erg grondig: het volledige onderzoek wordt zo goed als volledig overgedaan. Alle actoren, zoals getuigen, deskundigen en politiemensen, worden uitgebreid aan het woord gelaten.
Ook niet onbelangrijk: je kan in beroep gaan tegen beslissingen van de correctionele rechtbank, maar niet tegen die van het hof van assisen. Betrokkenen kunnen dan wel nog naar het Hof van Cassatie trekken om mogelijke prodecurefouten aan te vechten.
Assisenproces zou in 2022 van start gaan
Net zoals voor de raadkamer gebeurde, zal het federaal parket vragen om enkel Salah Abdeslam, Oussama Atar, Mohamed Abrini, Sofien Ayari, Osama Krayem, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi, en Hervé Bayingana Muhirwa door te verwijzen naar het assisenhof en de broers Smail en Ibrahim Farisi door te verwijzen naar de correctionele rechtbank.
De behandeling door de KI is de laatste procedurele fase voor het tot een proces ten gronde komt. Als het, zoals algemeen verwacht wordt, tot een assisenproces komt, zou dat volgens de huidige planning in september 2022 van start gaan, en zo'n negen maanden duren.
Radio 2 maakte een podcast met getuigenissen over de aanslagen, beluister hieronder hoe zij die het van dichtbij meemaakten vijf jaar later in het leven staan.