De Belgische federale en lokale politie, de Franse politiediensten, de Dienst Vreemdelingenzaken en het Belgische gerecht hebben samen een eerste grote actie uitgevoerd, gericht op kleine bootjes. Sinds 2019 is het aantal migranten aangetroffen in bootjes op de Noordzee meer dan verviervoudigd. In 2020 ging het om gemiddeld 751 personen per maand.

De bedoeling van de actie was om de boten te onderscheppen vooraleer er mensen aan boord gaan. Mensensmokkelaars moesten zo op heterdaad betrapt worden, wat ontradend kan werken. Het is ook de bedoeling om benodigdheden zoals reddingsvesten en roeispanen te onderscheppen. De resultaten van de actie zijn nog niet bekendgemaakt.

‘We controleren voertuigen waarin mogelijk bootjes verborgen zijn en ook koelwagens. Daarnaast sporen we transmigranten op die de oversteek zouden maken van Frankrijk naar België en omgekeerd’, zegt Didier Vandecasteele van de Coördinatie- en Steundirectie (CSD) West Vlaanderen.

Het grootste deel van de bootjes vertrekt vanuit Frankrijk, maar het fenomeen komt ook in België steeds vaker voor. ‘De bootjes starten vaak in Frankrijk omdat de oversteek daar slechts 35 kilometer is tegenover 70 kilometer vanuit België. Maar de Franse politie voert daar veel controles uit, waardoor de smokkelaars hun actieterrein verleggen naar België. Het risico bij zulke oversteken is zeer groot’, aldus Vandecasteele.

‘Mensen die oversteek maken zijn slachtoffer’

Bij de actie zette de federale politie onder meer een helikopter, speurhonden, mensen van de scheepvaartpolitie, de wegpolitie en het interventiekorps van West-Vlaanderen in. Ook lokale politiezones stelden verschillende controleposten op. Tegelijkertijd controleerden de Franse politiediensten op hun grondgebied. Het parket van West-Vlaanderen en het federaal parket waren ter plaatse om de actie op het terrein op te volgen. Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) wil hard optreden tegen mensensmokkelaars. ‘We gaan op zoek naar de netwerken die achter de transmigranten zitten, de mensensmokkelaars. Het is een moeilijke strijd maar als de politie netwerken kan identificeren, dan kan het parket hen aanpakken.’

Ook de Dienst Vreemdelingenzaken was ter plaatse aanwezig om dossiers te behandelen. Staatssecretaris van Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) ziet transmigranten vooral als slachtoffers. ‘Men vergeet dat mensen die de oversteek maken vaak het slachtoffer zijn van mensenhandel. De informatie die zij hebben, kan ons helpen om problemen rond mensensmokkel structureel aan te pakken.’