Kan de EU iets doen tegen de anti-homowet in Hongarije? Van Hecke: "Geld is de enige taal die Orbán begrijpt"

Er is vannacht lang doorvergaderd op de EU-top in Brussel, met name over de omstreden wet in Hongarije die het verbiedt om in het bijzijn van kinderen over homoseksualiteit te praten. Gisteren zagen de EU-leiders op het diner elkaar voor het eerst gezamenlijk, en Orbán stond daar alleen, naar verluidt. Maar kan de EU eigenlijk echt iets ondernemen tegen Hongarije?

"De Europese Commissie heeft als basistaak om na te kijken of de lidstaten de EU-wetgeving naleven. Ze kunnen een procedure opstarten, eerst intern met overleg. Maar als dat op niets uitdraait, kunnen ze een lidstaat ook voor het Europees Hof van Justitie brengen, die kan een lidstaat dan straffen, ook financieel", steekt professor Europese politiek Steven Van Hecke van wal in "De ochtend". 

Beluister hier het gesprek met professor Van Hecke in "De ochtend" op Radio 1 en lees daaronder verder:

"De enige taal die Orbán begrijpt, is de taal van het geld", zegt Van Hecke. Volgens hem is het goed dat de commissie de investeringsplannen van Hongarije gaat analyseren. "We weten dat er in Hongarije vaak geld in verkeerde zakken terecht komt, ik denk dat controle sowieso nodig is, je hebt daar deze commotie eigenlijk niet voor nodig. Ik betwijfel of het veel zoden aan de dijk zal leggen", aldus professor Van Hecke. 

Professor Van Hecke vindt dat zowel Hongarije als de Europese regeringsleiders niet vrij zijn van hypocrisie in deze discussie. Als Hongarije er andere ideeën op na houdt, dan moeten ze maar vertrekken, redeneert Van Hecke. "Hij is wel geïnteresseerd in het geld van wat hij het "decadente Westen" noemt, want dat kan zijn regime smeren. Maar hij is niet bereid om de principes van datzelfde Europa over te nemen."

Maar ook de EU is hypocriet. "Het is niet de eerste keer dat er procedures komen tegen lidstaten die het niet nauw nemen met de democratie, maar het heeft nooit veel zoden aan de dijk gelegd. Dus een mirakeloplossing verwachten van de commissie is "goedkoop". In het beste geval sussen de regeringsleiders hun geweten ermee, maar ze weten dat die acties en procedures nog heel lang kunnen duren. En ondertussen is de wet van kracht en moeten homo's terug in de kast."

Van Hecke vindt het niet verkeerd dat die inbreukprocedures er nu komen maar de lidstaten moeten "meer voor eigen deur vegen". "Als het ons echt menens is en het niet gewoon een PR-show is, dan moeten de lidstaten ook echt iets doen. "Heeft minister Wilmès al de Hongaarse ambassadeur op het matje geroepen? Heeft De Croo de bedrijfsleiders die in Hongarije actief zijn al gewaarschuwd? Hebben onze toeristische diensten onze toeristen al gewaarschuwd als ze naar Boedapest gaan?", vraagt Van Hecke zich luidop af. "Ik vind niet dat er geen toeristen of bedrijven meer actief mogen zijn, maar dat zijn wel de signalen die aankomen in Boedapest, want dat voelen ze in de portefeuille."

Volgens Van Hecke is Orbán niet snel onder de indruk en zal er dus meer nodig zijn. "We kennen hem nu ondertussen wel, hij staat wat onder spanning nu, maar ik blijf sceptisch (...) We kunnen ook niet eisen dat Hongarije uit de EU stapt, zelfs bij een unanieme stemming, die er nooit komt omdat Polen en Slovenië hem steunen, kunnen lidstaten niemand dwingen om er uit te stappen. Je kan dat - zoals bij de Brexit - enkel zelf doen."