PFOS-onderzoekscommissie van start gegaan: dit zijn de volgende stappen

Hoewel de parlementaire zomervakantie voor de deur staat, wil de onderzoekscommissie vaart maken, zo bleek bij de openingszitting vrijdagochtend. Nadat Hannes Anaf (Vooruit), zoals afgesproken, werd aangesteld als commissievoorzitter, bespraken de parlementsleden hoe ze te werk zouden gaan.

De eerste drie weken moeten vooral dienen om de PFOS-problematiek beter te begrijpen en te kijken of er een acuut gevaar is in Zwijndrecht en omgeving. In de 3M-fabriek, bekend van de plakband en post-its, werd tot begin jaren 2000 volop PFOS geproduceerd. De stof is moeilijk afbreekbaar en kan bij langdurige blootstelling de immuniteit bij mensen verlagen.

Gezondheidsrisico's

Na twee sessies met experts, die onder meer uitleg geven over de gezondheidsrisico’s van de stof,  gaat de onderzoekscommissie op 16 juli op ‘studiereis’. Het is de bedoeling dat de parlementsleden de 3M-fabriek en de ruime omgeving zullen bezoeken, geeft voorzitter Anaf aan. Niet enkel de plek van de Oosterweel-werken moet aan bod komen, het plan is ook te gaan praten met landbouwers en buurtbewoners. “Het is belangrijk dat we niet alleen hier onder onze glazen koepel in het parlement discussiëren”, zegt de commissievoorzitter. “Maar ook echt gaan kijken wat er aan de hand is.” Welke experts de onderzoekscommissie de komende weken zal horen, wordt maandag beslist. Alle partijen mogen tegen dan hun suggesties doorsturen. 

Hoewel er aanvankelijk stemmen opgingen om tot diep in de zomer door te werken, last de onderzoekscommissie vanaf 16 juli een pauze in, op het moment dat het hele parlement in zomerslaap gaat. Daartegenover staat dat de heropstart al gepland is op 16 augustus, ruim voor het parlement herbegint. 

De bedoeling is dat de commissieleden van die periode gebruikmaken om het dossier te bestuderen. Het geeft hen bovendien de tijd om documenten en rapporten op te vragen of op te laten maken. 

Politieke verantwoordelijken

Tegen het einde van de zomer zal de onderzoekscommissie echt op kruissnelheid zitten. Dan zullen de vragen aan bod komen over wat de rol is geweest van 3M bij de PFOS-vervuiling en hoe de politiek met het dossier is omgegaan. Hadden omwonenden niet eerder moeten worden verwittigd? Moest er geen verder onderzoek komen? 

De concrete manier van werken daarvoor is nog niet bepaald. Allicht zullen de politieke verantwoordelijken, zoals de toenmalige minister Joke Schauvliege (CD&V) en Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA), pas gehoord worden als de andere getuigen zijn langs geweest en de gang van zaken scherp is bepaald. De bedoeling is om nadien ook te bekijken hoe wijd de vervuiling met PFOS en andere stoffen van de PFAS-familie verspreid is in Vlaanderen.