Pride-maand in Hongarije start in mineur door ophef rond anti-homowet: "Wet houdt ons niet tegen om te zijn wie we zijn"
In Boedapest, de hoofdstad van Hongarije, zijn vanavond de evenementen voor de jaarlijkse Gay Pride-maand in mineur begonnen door de commotie rond de anti-homowet. Het sobere startevenement vond plaats op een schip en er waren slechts zo'n 150 à 200 genodigden aanwezig. Toch benadrukt de LGBTQ+-gemeenschap: "De wet zal ons niet tegenhouden om te zijn wie we zijn".
Vorige week werd er in Hongarije een omstreden wet goedgekeurd die het illegaal maakt om "LGBTQ+-waarden te promoten" bij minderjarigen. De wet bepaalt dat het een "alleenrecht" is van ouders om met hun kinderen over homoseksualiteit te praten. Dat wil zeggen: wie jonger is dan 18 mag in het openbare leven niet in contact komen met beelden of informatie die verwijst naar homoseksualiteit of geslachtsverandering.
Het wetsvoorstel kwam van de Hongaarse premier Viktor Orbán en zijn conservatieve Fidesz-partij en is volgens hen bedoeld om de strafrechtelijke gevolgen van pedofilie te verzwaren, maar de wet krijgt nu kritiek vanuit heel Europa omdat ze veel verder gaat. Gisteravond lag Orbán nog zwaar onder vuur op de Europese top in Brussel.
Volgens VRT NWS-journalist Steven Decraene, die in Boedapest is, is er veel debat over in de hoofdstad, maar is er weinig ruimte voor nuance. "Wie voor de camera wil reageren, zegt zich te schamen. Wie liever niet voor de camera wil reageren, zegt daarna vaak: "we hebben begrip voor de wet", want sommigen vinden dat het de spuigaten uitloopt. Je bent voor of je bent tegen."
Het lijkt ook al meteen gevolgen te hebben voor deze Pride-festiviteiten. "Er kunnen veel minder mensen aanwezig zijn, zo'n 150 tot 200 genodigden in plaats van 2.000 normaal. Want dit schip was de enige plek waar ze die opening konden laten doorgaan. Veel zaaleigenaars hier in Boedapest hadden gezegd: "Liever niet". Met die wet die eraan komt, je weet nooit wat de gevolgen daarvan zijn, als we straks ook geen subsidies meer krijgen voor culturele voorstellingen bijvoorbeeld. Dus: je voelt dat die zelfcensuur begint te werken."
Bekijk de toelichting door Steven Decraene in het "Journaal laat": (en lees daaronder verder)
Tiener met regenboogtas tegengehouden door politie
Plots is er inderdaad veel onduidelijkheid: wat mag nog en wat niet? De LGBTQ+-gemeenschap voelt nu al de gevolgen van de wet. "Twee dagen geleden liep een tiener over straat met een regenboogtas om haar schouder", vertelt Viktória Radványi van Budapest Pride aan VRT NWS. "Een politieagent stopte haar en beval om de tas weg te steken omdat de vlag nu verboden zou zijn. Als hij haar opnieuw zou zien met die tas, neemt hij haar mee naar het politiekantoor. Dat is waanzinnig, want dat staat niet in de wet, maar dat is het soort reacties dat we nu verwachten."
Bekijk het verslag van Steven Decraene vanuit Boedapest: (en lees daaronder verder)
De Pride-evenementen lijken nu dan ook meer dan ooit nodig te zijn in Hongarije. “We vonden het heel belangrijk om LGBTQ+-mensen te laten zien dat ze niet alleen zijn, dat ze niet in de steek worden gelaten, dat er veel mensen zijn die voor hen opkomen", zegt Viktória Radványi. "En nu is het nog belangrijker om dat te laten zien.”
“We zijn van plan om alle mensen die bang en angstig zijn en denken dat ze niet gelukkig kunnen zijn omdat deze regering de mensenrechten en de vrijheid van meningsuiting en de mediavrijheid verplettert, te laten zien dat er hoop is.” De activisten vrezen wel ook dat de nieuwe wet zou kunnen leiden tot een toename van vijandigheid jegens LGBTQ+-mensen, vergelijkbaar met die in Rusland , die in 2013 zijn eigen beruchte "propagandawet" goedkeurde.
Rond 23 uur vanavond begon er toch wel een bescheiden feestje in het ruim van het schip in Boedapest. "Ze zeggen hier: we moeten blijven leven en die wet zal ons niet tegenhouden om te zijn wie we willen zijn. We willen vrij leven in ons land", besluit Steven Decraene.