Britten die kapper willen worden, moeten ook leren hoe ze afro haar verzorgen, knippen en stylen. “In België zijn kapsalons met die kennis onvindbaar”

Is het eindelijk zover? Is de samenleving klaar om afrohaar in al zijn veelzijdigheid te omarmen? In het Verenigd Koninkrijk is alleszins een belangrijke sprong voorwaarts gemaakt. Het National Occupational Standards (NOS) heeft beslist dat het knippen en stylen van black hair een verplicht onderdeel wordt bij kappersopleidingen. 

“Het is hoog tijd dat de haar- en beautyindustrie volledig inclusief wordt”, reageert Helena Grzesk, operationeel directeur bij de British Beauty Council. “Tot nu zijn er duizenden en duizenden kappers die geen flauw benul hebben van wat ze moeten aanvangen met gekroesd haar. Dat kan zo niet verder. We willen dat alle stemmen gehoord worden en dat alle mannen en vrouwen het gevoel hebben dat ze gewaardeerd worden.” 

In België staan we bijlange nog niet zo ver. “Het is schandalig om toe te geven, maar ik weet niet of er in ons land überhaupt opleidingen bestaan voor afro haar”, zegt Wendy Emmerechts van het Centrum voor Kappersonderwijs. “Nee, het is dus zeker niet verplicht.” 

“Eigenlijk is het goed dat je ons met de neus op de feiten drukt”, voegt Wendy daar nog aan toe. “We moeten dringend bijbenen. Tijdens onze lessen zijn er steeds meer studenten die vragende partij zijn: ze vermelden nadrukkelijk dat ze willen leren om afro haar te verzorgen.” 

Om die reden start het centrum dit najaar met een aparte workshop ‘Black Hair’. “Normaal ging de eerste editie door in de zomer van 2020, maar corona strooide roet in het eten. Ook deze zomer was het te moeilijk om alles nog georganiseerd te krijgen. Vanaf oktober komt de workshop er zeker aan. We vinden het belangrijk dat iedereen bij ons terechtkan.”

_{(Lees verder onder de foto.)}

Ook Martine Schnaekers, zaakvoerster en krullenspecialist bij het Gentse Curl Society, merkt op dat er nog veel werk aan de winkel is. Enkele jaren geleden nam ze deel aan een opleiding Black & Mixed Hair van de Unie van Belgische kappers. “In totaal waren we met drie leerlingen. Drie! Dat kan je moeilijk een succes noemen”, vertelt ze ons aan de telefoon. 

“De nieuwe regel in het Verenigd Koninkrijk is een goede zaak. Bij opleidingen wordt steeds gefocust op steil haar. Hoe je kroeshaar, of zelfs krullend haar, moet verzorgen, wordt amper besproken. Het gebrek aan kennis hierover bij kappers is schrijnend. Plus, een groot deel van de bevolking heeft het gevoel dat ze nergens terecht kan.” 

Zelf heeft Martine een opleiding gevolgd aan een Nederlandse academie. Jezelf behelpen met tutorials is moeilijk, meent ze, want er wordt veel onzin uitgekraamd op het internet. “Als zwarte vrouw in een witte maatschappij valt er amper informatie te vinden. Hierdoor worstelen veel vrouwen nog steeds met hun natuurlijke lokken. Dat merk ik bij ook mijn klanten. Als iemand binnenkomt, stel ik altijd dezelfde vraag: ‘Welke producten gebruik je?’. Het standaard antwoord: ‘Iets herstellend’. Kroeskopjes gaan ervan uit dat er iets mis is met hun haar, dat ze het moeten fiksen. Maar het is gewoon ... anders. Kroeshaar krimpt heel snel en breekt makkelijk af als het droog is. En als je niet weet hoe je het moet verzorgen, zitten er massaal veel knopen in. Natuurlijk is dat frustrerend.”

“Het feit dat ze geen hulp kunnen vragen aan de eerste de beste kapper, vergroot het probleem”, denkt Martine. “Daarom is het idee van de Britten zo slecht nog niet. Het verspreiden van informatie is broodnodig.”

Voor heel wat mensen met afro haar is het een helse zoektocht om een kapper te vinden die van aanpakken weet. “Ze zijn quasi onvindbaar”, stelt Martine. “Ik werk in Gent en heb zelfs klanten die van Antwerpen of Limburg komen. Wij zijn dan ook een van de weinigen die natuurlijk haar omarmen en er creatief mee omspringen. Als iemand er expliciet om vraagt, maken we vlechtjes, maar we benadrukken dat het niet gezond is voor de lokken.”

“Er zijn nog andere zaken die zich richten op mensen met afro haar. In de Congolese wijk Matongé in Brussel vind je bijvoorbeeld kapsalon naast kapsalon, maar die zweren bij relaxers om het haar glad te strijken. Dat het chemische producten zijn die de structuur van het haar kapotmaken, maakt hen niet zoveel uit. Deze industrie heeft maar één doel: kroeshaar laten verdwijnen.” 

Het doel van Martine: zwarte vrouwen helpen om hun natuurlijke haar te leren accepteren en lief te hebben. “Het is één ding om als kapper afro krullen te verzorgen, maar daarnaast is het belangrijk dat klanten vertrekken met de juiste kennis, zodat ze die thuis in de badkamer kunnen toepassen.” Om die reden organiseert de specialiste workshops. Nu doet ze dat toevallig samen met ‘Curls and Fro’s’, een Belgische gemeenschap die jonge vrouwen met kroezend haar wil ondersteunen. “We leren ze wat de anatomie van hun haar is, op welke vlakken het verschilt met steil haar, hoe ze het moeten verzorgen ...”

“De interesse komt vooral van vrouwen met black hair, maar ook van ouders met geadopteerde kinderen of mama’s van kindjes met mixed hair. Die zitten - letterlijk - met de handen in het haar. Omdat ze niet weten hoe de lokken te verzorgen, krijgen hun kinderen knopen en het is heel pijnlijk om die eruit te kammen. Er zijn ook al enkele kappers over de vloer geweest. Eindelijk gaat er een lichtje branden: hé, er is meer dan enkel steil haar. Maar er is nog veel werk aan de winkel om die kennis wijdverspreid te maken.”

Het taboe op afro haar verdwijnt langzaam: “Zwarte vrouwen die hun natuurlijke lokken omarmen, zijn nu iets om naar op te kijken” (+)

Cruella de Vil is hét stijlicoon bij de kapper. “Het geeft een soort van eigenheid”