Vlaanderen investeert 10 procent meer in geestelijke gezondheidszorg

Vorige week raakte bekend dat de Vlaamse regering sneller dan gepland geld vrijmaakt voor het wegwerken van de wachtlijsten voor gehandicaptenzorg. Ook in de geestelijke gezondheidszorg gaat Vlaams minster van Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke (CD&V) nu extra investeren. Vlaanderen telt 20 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), die gespecialiseerd zijn in ambulante hulpverlening voor mensen met ernstige psychische problemen. Beke vernieuwt de overeenkomst met de CGG's en zal hun jaarlijkse subsidie met 10 procent optrekken tegen 2024.

In december vorig jaar besliste de Vlaamse regering al om 4,8 miljoen euro extra te investeren in de werking van de CGG's, waarbij prioriteit gegeven werd aan kinderen, jongeren en jongvolwassenen tot en met 23 jaar. Naast de verhoging van vorig jaar, komt daar tegen 2024 nog eens 2,1 miljoen euro bij. De jaarlijkse financiering van 72 miljoen euro stijgt zo tot 79 miljoen. 

"Wie een psychisch probleem ontwikkelt, gaat daarvoor vaak eerst langs bij de huisarts of bij een eerstelijnspsycholoog", zegt Beke. "Maar met meer complexe problemen is een CGG het best geplaatst om een behandeling te bieden. In deze coronatijden zien we dat er dan ook een groot appel op wordt gedaan. De CGG zijn een onmisbare schakel in de keten van zorg."

De focus van de verhoogde investering ligt op de geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren. Specifiek moet er meer ingezet worden op vroegdetectie en vroeginterventie van psychische problemen bij deze groep. Voor dit jaar wordt daarvoor een bedrag van 2,3 miljoen euro vrijgemaakt.

In Vlaanderen zijn er 5 netwerken, een per provincie, die inzetten op het detecteren van mogelijke psychische of psychiatrische problemen bij kinderen, jongeren en jongvolwassenen tot en met 23 jaar. De focus ligt op kwetsbare groepen en kinderen met een verhoogde kwetsbaarheid, zoals kinderen van ouders met psychische of verslavingsproblemen. "Met het verhoogde budget gaan we de capaciteit van de CGG's kunnen uitbreiden", zegt Beke. "In het voortraject hebben we ook al geïnvesteerd in OverKop-huizen. Dat zijn er vandaag vijf en dat worden er 30."

"Vroegdetectie en preventie zijn de sleutels waar we op termijn het meeste winst mee boeken, maatschappelijk en persoonlijk voor de kinderen", stelt Kirsten Catthoor, verantwoordelijk psychiater voor de gesloten pyschiatrische afdeling van Stuyvenbergziekenhuis in Antwerpen en wetenschappelijk secretaris van Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie. "De wachtlijsten zijn echt te lang en die jongeren en kinderen worden zo in hun toekomst gecompromitteerd."

"Voor een historisch slecht bedeelde sector is dit een goed begin, maar nog niet voldoende", merkt psychiater Catthoor op. "Om het verschil te maken, moeten we nog meer inzetten op het registreren van het tekort aan behandelingen. We moeten beter zicht krijgen op mensen die niet moeten behandeld worden, maar wel op de wachtlijst staan. Bijvoorbeeld kinderen met problemen die in de schoolcontext kunnen opgelost worden of via de huisarts. De kinderen en jongeren die fundamenteel te kort komen op het vlak van behandeling, dat is 70 procent in Vlaanderen, die moeten we goed in het vizier krijgen."

Beluister hier het volledige interview met psychiater Kirsten Catthoor in "De Ochtend" op Radio 1. De tekst gaat daarna verder.

Ook is er extra aandacht voor de meer laagdrempelige online hulpverlening. CGG Kempen krijgt daarvoor een subsidie van 600.000 euro om de online werking verder uit te bouwen voor de meest voorkomende psychische problemen bij volwassenen, zoals depressie, angst en verslaving.

Het huidige aanbod is te vinden via depressiehulp.be, alcoholhulp.be, cannabishulp.be, gokhulp.be en drughulp.be. "We merken dat de doelgroepen die vaak ondervertegenwoordigd zijn in de ambulante (verslavings-)zorg, vrouwen, beroepsactieven, hoger opgeleiden, 50-plussers, beter bereikt worden via deze kanalen. Er zullen nieuwe modules worden toegevoegd die gericht zijn op angstklachten, emotieregulatie en traumagerelateerde klachten", aldus Beke.