Direct naar artikelinhoud
NieuwsMilieu

Overheid legt 3M strengere PFOS-norm op

De 3M-fabriek in Zwijndrecht.Beeld BELGA

Het bedrijf 3M in Zwijndrecht krijgt strengere lozingsnormen in water van de giftige stof PFOS. De Antwerpse provincie heeft de procedure daarvoor opgestart.

Momenteel ligt de lozingsnorm voor PFOS in het water op 30 microgram per liter voor 3M. Dat werd in 2008 afgeklopt in het kader van een bodemsaneringsproject. Hoewel sindsdien steeds duidelijker werd dat de niet-afbreekbare stof PFOS bepaalde kankers en een verstoring van de immuniteit, de cholesterol en de hormoonspiegels kan veroorzaken, werd de norm nadien nooit aangepast.

In september van vorig jaar werd de lozingsnorm nog voor anderhalf jaar verlengd in de omgevingsvergunning verleend door de provincie Antwerpen. Lantis, de bouwheer van het Oosterweelproject, heeft opvallend genoeg een strengere lozingsnorm van 1 microgram PFOS per liter water. Nochtans liggen beide op een boogscheut van elkaar.

Op 1 juli heeft de provincie Antwerpen besloten om de lozingsnorm van 3M naar 1 microgram per liter te brengen. Dat blijkt uit het deputatiebesluit van de provincie. Bedoeling is de norm in de toekomst nog strenger te maken, in de richting van 0,1 microgram per liter water. Voor andere PFAS, de bredere groep chemicaliën waartoe PFOS behoort, zouden eveneens strengere lozingsnormen voor afvalwater moeten komen, klinkt het.

“Die bijstelling komt er door voortschrijdend inzicht, over de impact bij de verspreiding van stoffen als PFOS en over de technologie om ze te verwijderen”, zegt gedeputeerde Luk Lemmens (N-VA).

Ook de gemeente Zwijndrecht had al gevraagd om de lozingsnorm dringend te herzien. “Wij moeten erop kunnen vertrouwen dat chemische bedrijven hun milieuzorgplicht ernstig nemen”, zegt schepen voor Leefmilieu Steven Vervaet (Groen). “Daar zijn nu eenmaal instanties voor in het leven geroepen, zoals de Vlaamse Milieumaatschappij, de Federale Milieu-inspectie en (afvalstoffenmaatschappij) OVAM. Zij moeten instaan voor regelgeving, milieukwaliteitsbewaking en sanctionering van industriële activiteiten. Een lokale gemeenschap zou erop moeten kunnen rekenen dat dit correct gebeurt. De voorbije maanden tonen dat het overheidsapparaat deze garantie onvoldoende biedt.”

De verstrenging zal niet meteen ingaan. Volgens de procedure wordt eerst een openbaar onderzoek opgestart, om buurtbewoners en 3M de kans te geven te reageren. Ook zal het advies van alle bevoegde instanties opgevraagd worden. De verwachting is dat die procedure zo’n vier maanden zal duren.

Dat er strengere normen zitten aan te komen voor de lozing van afvalwater, vindt buurtbewoonster Carolien Van der Cruyssen een stap in de juiste richting. “Al moeten we ook verder kijken”, zegt Van der Cruyssen. “Hoe zit het met de uitstoot via de schoorsteen? 3M heeft zelf al aangegeven dat het de verspreiding van PFOS via deze weg onderschat heeft. De hoge waarden in onze tuinen en de omliggende akkers zijn net daar het gevolg van. Er moeten dus ook snel normen komen die de verspreiding via de lucht aan banden leggen en dit voor alle PFAS-stoffen.”

Ook milieurechtexpert Isabelle Larmuseau vindt het een goede zaak dat verschillende overheden actie ondernemen. “Al vraag ik me wel af waarom de lozingsnorm voor PFOS, een prioritair gevaarlijke stof, niet meteen tot nul wordt teruggebracht? PFOS wordt al bijna 20 jaar niet meer gebruikt bij de productie van nieuwe middelen door 3M. Die stof mag dan ook geen deel meer uitmaken van het geloosde bedrijfsafvalwater.” De provincie zegt te willen wachten op de adviezen van de bevoegde instanties.