Hoofd militaire inlichtingendienst moet opstappen in nasleep zaak Jürgen Conings, Kamercommissie Defensie komt donderdag samen

Het nieuws kwam als een verrassing. Boucké stond gisteren  nog de Commissie Landsverdeging in de Kamer te woord over de zaak Jürgen Conings. Niemand in de meerderheid noch in de oppositie vroeg expliciet om zijn ontslag. Boucké gaf ook zelf aan dat hij aan wilde blijven om het actieplan dat intussen was opgesteld uit te voeren. 

“Generaal-majoor Boucké heeft in het tijdsbestek dat hij de dienst geleid heeft al zijn energie gestoken om de jarenlange gekende problemen op te lossen”, klinkt het bij Defensie. “De complexiteit van de problemen, versterkt door de gebeurtenissen van de voorbije weken, hebben het hem onmogelijk gemaakt te slagen in zijn opdracht.” 

In een rapport was het Comité I, dat de inlichtingendiensten controleert, kritisch voor de ADIV, die “ernstige fouten” heeft gemaakt in het dossier van Jürgen Conings. Ook de legertop erkende dat er fouten waren gemaakt. 

 “In het belang van onze Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid heb ik samen met de Chef Defensie beslist een nieuwe chef van de ADIV aan te duiden”, aldus Dedonder. “Dat was geen eenvoudige beslissing en ze werd niet lichtzinnig genomen, maar was nodig om de rust rond de ADIV te laten terugkeren.”

De minister wijst op de herhaaldelijke hervormingen die het de laatste jaren niet makkelijk maakten voor de medewerkers van de ADIV. “De gebeurtenissen van de voorbije weken komen daar nu nog bovenop. Ik weet echter dat deze mensen elke dag het beste van zichzelf geven, en ik wens ze daar in deze moeilijke omstandigheden ook voor te bedanken. Het personeel heeft recht op een goed functionerende dienst, en de aanpassingen die we voor ogen hebben, moeten hiertoe bijdragen. Dit zal ten goede komen van het uiteindelijke doel, namelijk het versterken van de veiligheid van ons land.”

 Vice-admiraal Wim Robberecht neemt midden augustus de leiding over de ADIV over. Hij zal zich eerst concentreren op de operationele werking van de dienst. Daarna zal hij een transitieteam samenstellen die noodzakelijke aanpassingen moet doorvoeren om de werking van het ADIV te verbeteren. 

Die aanpassingen zitten in een actieplan dat de ADIV en minister van Defensie hebben opgesteld. Dat gebeurde onder meer op basis van de rapporten van de Inspecteur-Generaal en het Comité I. Er moet onder meer een beleidsplan komen dat duidelijke prioriteiten stelt voor de dienst in de komende jaren. Het actieplan moet ook de aanbevelingen uitvoeren die het Vast Comité I heeft gedaan in het onderzoek naar de zaak-Jürgen Conings. 

Daarnaast moet de kwaliteit van de onderzoeken verbeteren, moet er synergieën gezocht worden met de Belgische veiligheidspartners, de organisatiestructuur vereenvoudigd worden en de informatiedoorstroming verbeterd worden. Ook moet een inlichtingencarrière binnen Defensie worden uitgewerkt en met andere veiligheidsdiensten aan een eengemaakt inlichtingenstatuut gewerkt worden.

Robberecht was commandant van de marinecomponent. Nu is hij aan de slag als ‘Assistant Chief of Staff Operations & Training’, aldus nog Defensie. 

N-VA-Kamerlid Theo Francken vindt het ontslag van generaal-majoor Philippe Boucké onterecht. Boucké zou de zondebok zijn voor alle fouten die gemaakt zijn in de Jürgen Conings-affaire. De man trad pas in september vorig jaar aan, dertien dagen voor Dedonder zelf, terwijl Conings toen al maandenlang op een lijst van het orgaan voor de dreigingsanalyse OCAD stond. “Als Dedonder er niets aan kon doen, dan hij ook niet. En als hij moet vertrekken, dan zij ook: van twee zaken één”, stelt de N-VA-politicus. 

Ook twijfelt hij aan de uitleg dat  de minister van Defensie, de chef defensie en het hoofd van ADIV samen besloten over het ontslag. “Het gaat om één van de meest gerespecteerde generaals in het leger. Ik kan niet geloven dat de CHOD (chef defensie Michel Hofman) daar akkoord mee gaat.” Hij stelt dat Boucké door minister van Defensie Ludivine Dedonder ontslagen is “om haar eigen hachje te redden”. Francken vraagt daarom nog voor het zomerreces de samenkomst van de Kamercommissie Landsverdediging. Vanavond werd beslist dat die donderdag bij elkaar komt.

Ook Vlaams Belang-Kamerlid Annick Ponthier twijfelt aan de uitleg van Defensie over het vertrek van Boucké. “Wij stellen ons minstens vragen bij de manier waarop en het gebrek aan debat”, zegt ze. Boucké werd volgens Ponthier “bewust vervangen op een ogenblik waarop wegens het parlementair reces geen comissies Defensie meer georganiseerd worden, waardoor een democratisch debat over dit ontslag niet meer mogelijk is.”

Het Vlaams Belang vroeg eerder al het ontslag van Dedonder, en is “verheugd” dat N-VA die vraag nu lijkt te steunen. “Op een drafje de ADIV-chef ontslaan zonder enig parlementair debat, maar zelf als politiek eindverantwoordelijke wel op je postje blijven zitten. Dat is beneden alles. Als de ADIV-chef moet opstappen, dan zeker ook de defensieminister zelf”, zegt Ponthier.

Francken en Ponthier zijn niet de enigen met kritiek op het vertrek van Boucké bij de militaire inlichtingendienst. VUB-professor Jonathan Holslag, die deel uitmaakt van het strategisch comité dat zich in opdracht van Dedonder buigt over een nieuwe visie voor de Belgische strijdmachten, noemt het ontslag op Twitter “laf en gemakzuchtig”.