De Reuzegom-brief die nooit verstuurd werd: ‘Wij willen er alles aan doen om jullie leed te verzachten’

“Wij willen alleen maar begrijpen en ons verdriet verwerken. Wij zijn op zoek naar antwoorden, geen schuldigen.” 

Dat bericht stuurt de vriendin van Ousmane Dia naar J., preses van Reuzegom. Ousmanes zoon Sanda is anderhalve dag eerder naar het ziekenhuis gebracht na een doop waarbij hij onder meer grote hoeveelheden visolie moest drinken en urenlang in ijskoud water moest zitten. Bij binnenkomst in het ziekenhuis bedroeg Sanda’s lichaamstemperatuur 28 graden. 

J. antwoordt: “Wij willen ook zeker met u praten en alles uitleggen.”

Vier uur na dat antwoord, op vrijdag 7 december 2018 om 15.17u, wordt Sanda Dia officieel doodverklaard. Hij werd 20. 

Draaiboek

Een dag eerder zijn de eerste berichten over de doop op nieuwssites verschenen. De Reuzegommers nemen daarop met de hulp van hun ouders advocaten in de arm. J. stelt, na overleg met zijn advocaat, voor om een persbericht op te stellen. Hij stuurt een ontwerp naar de andere Reuzegommers. “Met deze brief willen wij onze spijt en verdriet proberen te uiten”, staat er. “Wat er op 5 december gebeurd is met Sanda had nooit mogen gebeuren, maar wij hadden dit ook niet kunnen bedenken omdat wij het draaiboek van de doop volgden exact zoals het al vele jaren gebeurt en ook wij het hebben ondergaan, zonder problemen.”

De meeste Reuzegommers vinden het persbericht onverstandig. Een lid noemt het “nog meer stof om artikels over te schrijven”, schachtentemmer A. vindt dat “zoveel mogelijk uit de media blijven de boodschap” is, een derde Reuzegommer schrijft: “Vader zegt: niet doen”. Het persbericht wordt niet verstuurd. 

‘Advocaten tegen’

Een dag later, na het overlijden van Sanda, ontstaat dan het plan om een gezamenlijke brief aan zijn ouders te richten. Een Reuzegommer stelt een handgeschreven brief op die onze redactie kon inkijken. Hij schrijft: “Naast het feit dat wij jullie oprecht ons medeleven willen betuigen, willen wij er alles aan doen om jullie leed te verzachten. Wij zouden heel graag een gesprek met jullie aangaan om zo al jullie vragen te beantwoorden en waar nodig duidelijkheid te scheppen.” De bedoeling is om de brief te ondertekenen met “alle voornamen”.

Maar de vier Reuzegom-leden die niet op de doop aanwezig waren – omdat ze zich in het buitenland bevonden of iets anders te doen hadden – zien dat niet zitten. Een van hen schrijft aan de andere drie: “Ik heb net met mijn moeder gebeld en die zei ook dat we beter niet zouden tekenen.” De vier maken dat besluit over aan de achttien leden die wel bij de doop betrokken waren. Die reageren met begrip.

Maar ook bij sommige van de achttien slaat de twijfel toe. Er wordt overlegd met ouders en advocaten. De eerste Reuzegommer die expliciet weigert, doet dat op 11 december om 02.50u. Hij laat weten niet te mogen ondertekenen “van mijn ouders en advocaat”. Daarop antwoordt een tweede Reuzegommer “in dezelfde situatie” te zitten. 

Er wordt nog druk overlegd, maar woensdagavond 12 december concludeert Reuzegommer V. in een bericht aan een medelid: “Onze brief is volledig afgewimpeld. Dus we kunnen die niet meer sturen. Advocaten tegen. Is wel echt belachelijk hoe iedereen reageerde.”

Nieuwe raadkamer

De brief wordt niet verstuurd, de familie krijgt geen antwoorden. In het enige interview dat hij aan de Vlaamse media gaf zei Ousmane Dia in augustus 2020: “Ik wil weten wat er die dag exact gebeurd is. Pas daarna kan ik dit beginnen verwerken.” 

Kort na dat interview zou de raadkamer beslissen over het al dan niet doorverwijzen van de achttien Reuzegommers naar de correctionele rechtbank. Maar op 4 september vroegen enkele advocaten bijkomende onderzoeksdaden. Het zorgde voor een vertraging van meer dan een halfjaar. Toen dat bijkomend onderzoek was afgerond, vroeg Reuzegom-advocaat Joris Van Cauter de wraking van de voorzitter van de raadkamer. Dat liep met een sisser af, maar zorgde opnieuw voor uitstel.

Door De Morgen gecontacteerd over het verhaal van de niet-verzonden Reuzegom-brief zegt Sven Mary, advocaat van Ousmane Dia: “Die studenten waren op het moment van de feiten allemaal meerderjarig en dus volwassen. Het is vreemd dat ze zich dan laten afremmen door hun ouders. Gaan ze hun papa’s en mama’s later ook over de namen van hun kinderen laten beslissen?” Mary zegt dat enkele Reuzegommers intussen individueel hun medeleven aan de ouders van Sanda Dia hebben betuigd, maar dat de familie nog steeds met veel vragen zit.

De Morgen contacteerde ook meerdere advocaten van de Reuzegommers over de niet-verzonden brief. Drie van hen bevestigden dat “andere confraters” negatief advies hadden gegeven over de brief. Een vierde advocaat zei dat hij zijn cliënt, “die in shock was na de dood van Sanda”, geadviseerd had om zich in die dagen “terug te plooien op zijn familie”, en dus contact met andere Reuzegommers over gezamenlijke initiatieven te mijden. Andere advocaten wilden geen commentaar geven of zegden geen weet te hebben van een brief.

Morgen dinsdag buigt de raadkamer zich opnieuw over de vraag of de achttien Reuzegommers voor de correctionele rechtbank moeten verschijnen in verband met de dood van Sanda Dia.