Er komt een ‘universele bankdienst’ in ons land, maar wat betekent dat nu?

Na maandenlange onderhandelingen met Febelfin, de koepelorganisatie boven de Belgische banken, heeft de federale regering een akkoord bereikt over de invoering van een ‘universele bankdienst’. Dat hebben de bevoegde minister van Economie Pierre-Yves Dermagne (PS), minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) en staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker (Open Vld) bekendgemaakt. 

Ten laatste vanaf 1 januari 2022 zullen 11 Belgische banken een basispakket van offline bankverrichtingen voor een beperkte prijs aanbieden. Met dat pakket willen de bankensector en de politiek tegemoet komen aan kwetsbare groepen voor wie de digitalisering te snel gaat. “Digitalisering kan voor veel mensen, vaak de meest kwetsbaren in de samenleving, een digitale kloof doen ontstaan”, zo staat te lezen in het ‘Charter inzake het aanbieden van een universele bankdienst’. “Het is noodzakelijk om voor deze groep inspanningen te leveren zodat ook zij maximaal kunnen participeren aan het economisch leven.”

60 euro per jaar

Concreet gaat het om de banken Argenta, Axa Bank, Belfius, Beobank, BNP Paribas, bpost bank, CPH, Crelan, ING, KBC en VDK. Zij zijn samen goed voor ongeveer 95 procent van de Belgische markt. Allen verbinden ze zich ertoe het basispakket aan te bieden.

Dat basispakket bestaat uit een zichtrekening, minstens 60 manuele verrichtingen per jaar, een debetkaart, en minimaal 24 geldopnemingen per jaar aan de geldautomaat van de bank. Hiervoor mogen de banken maximaal 60 euro per jaar, ofwel 5 euro per maand, aanrekenen. Bovendien mag de prijs van het basispakket - indien de bank het maximumtarief van 60 euro nog niet aanrekent - jaarlijks maximaal met 6 euro verhogen. Voor verrichtingen bovenop het inbegrepen minimumaantal, mogen de banken maximaal 1 euro aanrekenen. Alle tarieven liggen vast tot 30 juni 2024, de looptijd van het charter. Daarna kan het charter heronderhandeld worden.

Rekeningafschriften

Naast een minimumpakket aan verrichtingen, legt het charter ook een minimumaanbod rond rekeningafschriften vast. Om te voldoen aan het basispakket moeten klanten hun rekeninguittreksels ofwel kunnen afdrukken via de automaat, ofwel maandelijks één keer afhalen aan het loket. 

Indien de eerste twee opties niet voorzien worden, of wanneer klanten er zelf voor kiezen, kunnen de uittreksels één keer per maand opgestuurd worden per post. Voor die laatste optie worden drie prijsformules voorzien: een jaarabonnement aan een maximumtarief van 5 euro plus portkosten, een maandelijks abonnement aan een maximumtarief van 2,50 euro, portkosten inbegrepen, of een maximumtarief van 1 euro plus portkosten per enveloppe. Klanten die een andere frequentie wensen, wordt volgens het charter “een redelijke kostprijs” aangerekend. De tarieven voor het opsturen van de afschriften liggen voor drie jaar vast.

Het charter rond de universele bankdienst treedt vandaag in werking. Banken kunnen het basispakket als nieuw product aanbieden of binnen hun bestaand aanbod opnemen. In principe kan dat nu al, maar er is nog wat tijd nodig om de concrete technische modaliteiten uit te werken, valt te horen. Deelnemende banken hebben tijd tot 1 januari 2022 om de universele bankdienst uit te werken en aan te bieden. 

Hoeveel mensen precies gebaat zijn bij de universele bankdienst is onduidelijk. Bankenkoepel Febelfin heeft geen cijfers over het aandeel niet-digitale klanten. Bij KBC maakt ongeveer 13 procent van de klanten géén gebruik van digitale diensten, maar - zo benadrukt de bank - daaruit conclusies trekken is moeilijk. “We weten dat veel mensen klant zijn bij verschillende banken. Het is dus goed mogelijk dat ze bij de ene bank nog een oude rekening hebben staan en bij een andere bank wel digitaal actief zijn.”